نیاز غذایی خرما
کودهای آلی
حداقل هر دوسال یکبار باید مقدار 50-30 کیلوگرم کود حیوانی پوسیده در خاک پای درختان خرما پخش و مخلوط گردد بطور کلی میزان کربن آلی در خاک پای درختان باید بیش از یک درصد باشد.بهترین زمان مصرف کودهای حیوانی در اواخر زمستان می باشد.
کودهای شیمیایی
به طور کلی گیاهان از جمله درخت خرما به 16 عنصر غذائی نیاز دارد عناصر ازت، فسفر و پتاس در زمره عناصر پرمصرف بشمار می روند. نسبت جذب سه عنصر ازت،فسفر و پتاس در برگ خرما به ترتیب 6، 1، 16 و در میوه آن 10،1،5 می باشد. مقادیر کودی در سه زمان کاشت، در نخل های کمتر از 4 سال و در نخل های بیشتر 4 سال مطابق جداول زیر توصیه می شود.
توصیه کودی در زمان کاشت نهال یا پاجوش خرما
نوع کود شیمیایی | میزان مصرف بر حسب گرم برای هراصله پاجوش خرما |
سولفات آمونیوم | 1250 |
سوپرفسفات تریپل | 700 |
سولفات پتاسیم | 1080 |
سولفات آمونیوم و سولفات پتاسیمرا می توان با خاک سطحی مخلوط و مورد استفاده قرار داد و یا می توان بعد از کاشت نهال همراه با سیستم آبیاری استفاده کرد.
توصیه کودی برای نخل های با سن کمتر از 4 سال
نوع عنصر غذایی | میزان مصرف بر حسب گرم برای هراصله پاجوش خرما | میزان مصرف بر حسب کیلوگرم برای یک هکتار خرما(121 اصله) |
نیتروژن | 262 | 31/7 |
فسفر | 138 | 16/5 |
پتاسیم | 540 | 65 |
برای درختان کمتر از 3 سال میزان نیتروژن پیشنهادی نصف می شود.
توصیه کودی برای نخل های با سن بیشتر از 4 سال
نوع عنصر غذایی | میزان مصرف بر حسب گرم برای هراصله پاجوش خرما | میزان مصرف بر حسب کیلوگرم برای یک هکتار خرما(121 اصله) |
نیتروژن | 525 | 63 |
فسفر | 138 | 16/5 |
پتاسیم | 540 | 65 |
زمان مصرف کودهای شیمیایی
به منظور کسب بهترین نتیجه از مصرف کودهای شیمیایی، باید زمان مصرف کودها با مراحل حساس در ایام رشد گیاهان منطبق شود. بهترین زمان مصرف کودهای شیمیایی در نیمکره شمالی (از جمله ایران) در ماه های بهمن (زمان گلدهی) و تیرماه (زمان رشد و نمو تکامل میوه) پیشنهاد شده است. مصرف کودهای شیمیایی با استفاده از سیستم های آبیاری تحت فشار و همراه با برنامه آبیاری نیز در بعضی از نخلستان های تجاری در برخی از کشورهای خرماخیز انجام می شود.
توصیه کودی سالانه نخل خرما به روش کود آبیاری
سن نخل | نیتروژن(گرم) | فسفر(گرم) | پتاسیم(گرم) |
– | یک ماه یکبار | 3 ماه یک بار | 3 ماه یک بار |
6 سال به بالا | 125 | 69 | 816 |
3-5 ساله | 95 | 52 | 502 |
کمتر 3 سال | 60 | 35 | 251 |
کود نیتروژنه باید به مدت 8 ماه و از ماه های آبان تا خرداد به درختان خرما داده شود. مصرف فسفر و پتاسیم هر 3 ماه یکبار(اوایل بهمن، اوایل اردیبهشت، اوایل مرداد و اوایل آبان) صورت می گیرد.
به منظور تامین عناصر غذائی مورد نیاز نخل خرما در کشور موارد زیر توصیه می شود.
نیتروژن
میزان کود توصیه شده در ارقام مختلف بین500-300 گرم سولفات آمونیم به ازای هر سال سن درخت متغیر است که حد پایین300 گرم برای ارقامی با پتانسیل عملکرد پایین و حد بالای 500 گرم برای ارقامی با پتانسل عملکرد بالا توصیه می شود. می توان از کودهای اوره و نیترات آمونیوم هم استفاده کرد اما سولفات آمونیم ارجحیت دارد.
فسفر
توصیه کودی فسفر برای نخلستان ها کشور
فسفر قابل جذب خاک (میلی گرم در کیلوگرم) | فسفر(p2o5) مورد نیاز به ازای هرسال سن درخت | سوپرفسفات تریپل یا فسفات آمونیم به ازای هر سال سن درخت |
(گرم) | ||
کمتر از 5 | 70-80 | 150-200 |
5-10 | 60-70 | 130-150 |
10-15 | 50-60 | 100-130 |
بیش از 15 | لازم نیست | لازم نیست |
پتاسیم
توصیه کودی پتاسیم برای نخلستان های کشور
پتاسیم قابل جذب خاک (میلی گرم در کیلوگرم) | پتاسیم(k2o) مورد نیاز به ازای هرسال سن درخت | سولفات پتاسیم به ازای هر سال سن درخت |
(گرم) | ||
کمتر از 100 | 100 | 200 |
100-150 | 85 | 170 |
150-200 | 70 | 140 |
200-250 | 55 | 110 |
250-300 | 40 | 80 |
بیش از 300 | لازم نیست | لازم نیست |
نکته: مصرف کودها یک سال پس از کشت پاجوش ها شروع و پس از سن 15 سالگی مقدار مصرف ثابت می شود.