عناوین
حد بهینه، کمبود و بیش بود عناصر غذایی در برگ سیب زمینی
|
ماده غذایی |
کمبود |
پایین |
بهینه |
زیاد |
سمیت |
|
نیتروژن% |
4.2> |
4.2-4.9 |
5-6.5 |
6.5< |
|
|
فسفر% |
0.23> |
0.23-0.29 |
0.3-0.55 |
0.6< |
|
|
پتاسیم% |
3.3> |
3.3-3.9 |
4-6.5 |
6.5-7 |
7< |
|
کلسیم% |
0.6> |
0.6-0.8 |
0.8-2 |
2< |
|
|
منیزیم% |
0.22> |
0.22-0.24 |
0.25-0.5 |
0.5< |
|
|
گوگرد% |
0.30-0.50 |
||||
|
مس ppm |
3> |
3-5 |
5-20 |
30-300 |
|
|
روی ppm |
15> |
15-19 |
20-50 |
||
|
منگنز ppm |
20> |
20-30 |
50-300 |
700-800 |
800< |
|
آهن ppm |
50-150 |
||||
|
بور ppm |
15> |
18-24 |
30-60 |
||
|
سدیم |
0-0.4 |
0.4< |
|||
|
کلر |
3-3.5 |
3-3.5 |
3.5< |
میزان مصرف عناصر غذایی بر اساس عملکرد سیب زمینی
|
عملکرد پیش‌بینی‌شده (تن در هکتار) |
حذف توسط عملکرد (kg/ha) |
جذب توسط کل گیاه (kg/ha) |
||||||||
|
N |
P2O5 |
K2O |
CaO |
MgO |
N |
P2O5 |
K2O |
CaO |
MgO |
|
|
20 |
38 |
18 |
102 |
2 |
2 |
105 |
28 |
146 |
29 |
19 |
|
40 |
76 |
36 |
204 |
4 |
4 |
171 |
50 |
266 |
42 |
28 |
|
60 |
114 |
54 |
306 |
6 |
6 |
237 |
72 |
386 |
55 |
37 |
|
80 |
152 |
72 |
408 |
8 |
8 |
303 |
95 |
506 |
68 |
46 |
|
100 |
190 |
90 |
510 |
10 |
10 |
369 |
117 |
626 |
82 |
55 |
|
110 |
209 |
99 |
561 |
11 |
11 |
402 |
128 |
686 |
88 |
59 |
كوددهی سیب زمینی (تعیین نیاز کودی سیب زمینی)
سيب‌زمينی يكی از گياهان پرتوقع میباشد كه براي رشد و نمو و كيفيت مناسب نياز به عناصر عذايی پر مصرف (ماكرو المنت‌ها) و كم‌مصرف (ميكروالمنت‌ها) در حد كفايت دارد و كمبود يا زيادي هر يك از عناصر مورد نياز گياه در خاك سبب كاهش عملكرد و پايين آمدن كيفيت محصول آن می‌گردد.
بديهی است كه هر چه رقم پر محصول‌تر بوده و يا مديريت مزرعه به صورتی باشد كه انتظار برداشت محصول بيشتری داشته باشيم نياز غذايی گياه نيز افزايش می‌يابد.
لذا با توجه به سطح حاصلخيزی خاك كه با نمونه برداری و آزمون خاك مشخص می‌شود و همچنين عملكرد مورد انتظار ميزان كود مورد نياز برای مزرعه را می‌توان تعيين نمود.
برای مشاوره تغذیه سیب زمینی با شماره 09134645277 از ساعت 16-8 تماس بگیرید
نحوه برنامه‌ريزی كوددهی سیب زمینی
برنامه كودی برای سيب‌زمينی عموماً شامل:
1- کوددهی سیب زمینی به صورت پخش قبل از كاشت (مخلوط كردن با خاك)
2- كوددهی سیب زمینی به صورت نواری در مكان‌های مشخص و يا هنگام كشت
3- كوددهی سیب زمینی به صورت جانبی (پس از كشت)
4- كوددهی سیب زمینی به صورت محلول‌پاشی
5- كوددهی سیب زمینی به صورت تزريق كودهای مايع بوسيله سيستم‌های آبياری
پخش كود در پاييز يا بهار بايد در عمق 15 تا 30 سانتی‌متری خاك صورت گيرد تا قابل دسترس برای ريشه‌های سيب زمينی باشد.
معمولاً كمتر از نصف كود نيتروژن فصلی بايد قبل از كشت اعمال شود اما در مورد ساير كودها بخش عمده‌ی آن می‌تواند قبل از كشت مورد استفاده قرار گيرد.
برنامه‌های كودی قبل از كاشت، می‌تواند باعث برطرف كردن نيازهای بعدی به برنامه‌های كودی اضافی و ايجاد زمان بيشتر برای مديريت عمليات كشاورزی گردد. كود را می‌توان به صورت نواری و يا در محل‌های مشخص استفاده نمود.
نوارها بايد به حد كافي در نزديكی قطعه‌های بذری قرار گيرند تا قابل دسترس برای ريشه باشد. بايد از تماس مستقيم بذور با كود جلوگيری شود، خصوصا تماس با مقادير بالای كود و يا كودهايی كه شاخص ارزش نمكی بالايی دارند.
براي برنامه‌های كودی markout، يك جايگزاری موثر نواری بايد به فاصله 7 تا 10 سانتی‌متری از قطعه‌های بذری و در عمق 2/5 تا 5 سانتی‌متری پايين‌تر از قطعه‌های بذری قرار گيرد.
نوارهای کودی به کار رفته در هنگام کشت بهتر است 5-2/5 سانتی‌متر بالاتر از قطعه‌های بذری قرار گيرند تا در ابتدای فصل هرچه بيشتر برای رشد و نمو، در اختيار گياه قرار گيرد. كودهای مايع كه دارای نيتروژن و فسفر هستند به همراه كودهای ريزمغذی (عناصر ميكرو)، در كوددهی نواری جهت دسترسی در اوايل فصل به كار برده می‌شوند.
كوددهی سیب زمینی به صورت نواری نيتروژن (Side-dress) اغلب در دوره رشد رويشی و قبل از شروع غده‌دهی انجام می‌گردد. اين روش مخصوصا در خاك‌های شنی كه مستعد آبشويی عناصر كودی می‌باشند موثر است.
تاخير در عمليات كودی با روش نواری و به وسيله ماشين آلات، خطر آسيب رساندن به ريشه را افزايش می‌دهد. كوددهی نواری ساير كودها به اندازه پخش دستی و كناری آنها موثر نمی‌باشد.
اسپری برگی عناصر كودی می‌تواند در جلوگيری از بيماری‌ها يا كمبود عناصر كودی موثر باشد و نتايج سريع‌تری را در گياه نسبت به عمليات كودی در خاك ايجاد نمايد.
اين مطلب خصوصاً در مورد عناصری از قبيل آهن، روی، منگنز، مس و بور صدق می‌نمايد. اضافه كردن مواد صابونی(مويان)، معمولاً باعث افزايش جذب عناصر از طريق سطح برگ می‌شود.
هر چند سطحی كه عناصر می‌تواند مفيد باشند در محدوده‌ای خاص بوده و بيش از آن می‌تواند باعث آسيب رساندن به برگ گردد.
كودهای محلول در آب معمولاً به وسيله سيستم آبياری بارانی استفاده می‌شوند. عناصری از قبيل نيتروژن، فسفر، پتاسيم و گوگرد را می‌توان بر اساس نياز محصول به کار برد و بخشی را به وسيله آب آبیاری به منطقه ريشه رساند.
دقت در مديريت آبياری هنگام استفاده از عناصر كودی بسيار ضروری است زيرا زمانی كه آبياری زياد می‌شود آبشويی عناصر كودی و روان‌آب‌ها به شدت افزايش می‌يابند.
سازگاری عناصر كودی با آب آبياری بايد در ابتدا بررسی شود تا باعث كاهش دسترسی برای گياه و انسداد نازل‌ها نگردد. يكنواختی آب عملياتی می‌تواند تاثير معنی‌داری در كارايی كودهای بكار رفته با آب آبياری داشته باشد.
در رابطه با نياز كودی سيب‌زمينی به عناصر غذايی پر مصرف، سه عنصر نيتروژن، فسفر و پتاسيم دارای اهميت ويژه‌ای مي‌باشند.
مصرف كودهای پايه
مقدار مصرف هر يك از كودهای مورد نياز سيب‌زمينی بستگی به وضعيت حاصلخيزی خاك و ميزان عنصر مربوطه در خاك دارد به طوری كه توصيه دقيق كودی بر اساس نتايج آزمون خاك مزرعه صورت می‌گيرد.
لذا در اين روش ضروريست كه قبل از كاشت محصول نمونه خاك مزرعه به طور صحيح تهيه و به آزمايشگاه ارسال شود تا پس از تجزيه با توجه به وضعيت حاصلخيزی خاك برای هر عنصر مورد نياز گياه توصيه كودی لازم صورت گيرد.
در رابطه با اهميت كودهای مورد نياز سيب‌زمينی و مقادير مصرف آنها موارد زير قابل توجه میباشد.
ازت
در کوددهی سیب زمینی مهم‌ترين عنصر مورد نياز سيب‌زمينی نيتروژن است كه در صورت كمبود باعث كاهش شديد عملكرد می‌گردد. لذا مقدار و زمان مصرف كودهای نيتروژنه برای سيب زمينی از اهميت زيادی برخوردار است.
در اوائل رشد جهت افزايش شاخ و برگ نياز به نيتروژن زياد میباشد ولي مصرف آن به مقدار زياد به‌ويژه در اواخر رشد باعث رشد سبزينه‌ای بيشتر و توسعه كمتر غده‌ها و همچنين پايين آمدن كيفيت محصول می‌گردد.
كودهای نيتروژنه كاملاً محلول بوده و تحرك زيادی در خاك دارند به طوري‌كه مقاديری از كود كه جذب گياه نمی‌شود در اثر آبياری سنگين يا بارندگی شسته شده و از خاك خارج می‌شود.
لذا بايستي از مصرف يك‌جا و يكباره آنها خودداری شود و به دو صورت كود پايه و سرك در اختيار گياه قرار گيرد.
كود پايه كه معمولاً يك سوم تا نصف مقدار كود توصيه شده میباشد همزمان با تهيه زمين و كاشت محصول به خاك داده می‌شود و بقيه كود به صورت سرك بعد از سبز شدن گياه و مرحله رشد رويشی كه مناسب‌ترين زمان برای سيب‌زمينی حدود 40 تا 45 روز پس از كاشت (مرحله شروع غده بستن) میباشد مصرف می‌گردد.
مطلب ديگری كه در مورد كودهای ازته بايد در نظر گرفت اين است كه پس از پخش روی خاك بايد حتماً آن را با خاك مخلوط نمود و يا سريعاً آبياری نمود زيرا اگر در سطح خاك باقی بماند در اثر جذب رطوبت و تابش نور خورشيد به صورت گاز آمونياك از سطح خاك متصاعد شده و از دسترس گياه خارج می‌شود.
مقدار مصرف نيتروژن براي سيب‌زميني حداكثر 180 كيلوگرم ازت خالص در هكتار معادل حدود 400 كيلوگرم اوره مي‌باشد.
فسفر
در کوددهی سیب زمینی باید دقت کرد که نياز سيب‌زميني به فسفر در مقايسه با نيتروژن و پتاسيم خيلي كمتر است قسمت زيادي از كود فسفره اضافه شده به خاك به صورت تركيبات نامحلول و به شكل رسوب كه براي گياه قابل استفاده نمي‌باشد در مي‌آيد.
مصرف كودهاي فسفره به مقدار خيلي زياد مخصوصاً اگر با شخم پاييزه به خاك داده شود به دلیل تشکیل رسوب از دسترس گیاه خارج می شود. باید از مصرف كودهاي فسفره در پائيز براي مزارع سيب‌زميني خودداري شود.
بهترين زمان مصرف كودهاي فسفره همزمان با تهيه زمين مي‌باشد كه مي‌بايست پس از پخش كود در مزرعه با زدن ديسك آن را به عمق خاك در محلي كه ريشه گياه بتواند به آن دسترسي پيدا كند، انتقال داد و سپس كشت انجام گيرد.
بايستي توجه كرد كه بدون در نظر گرفتن تجزيه خاك مزرعه استفاده از كودهای فسفره قابل توصيه نبوده و انباشت فسفر اضافی در خاك به دليل اثر رقابتی از جذب عناصر ريزمغذی نظير روی و منگنز و حتی آهن ممانعت بعمل می‌آورد.
لذا توصيه كودی فسفر مانند نيتروژن و پتاس باید بر اساس آزمون خاك باشد.
برای مشاوره تغذیه سیب زمینی با شماره 09134645277 از ساعت 16-8 تماس بگیرید
پتاسيم
پتاسيم دوست بودن سيب‌زمينی و عموماً پايين بودن ميزان پتاس در خاك‌های مناسب كشت (بافت متوسط و سبك) باعث افزايش مصرف اين كود در مزارع سيب‌زمينی می‌گردد.
زمان و نحوه مصرف كودهای پتاسه مانند كودهای فسفره همزمان با تهيه زمين و كاشت غده‌های سيب‌زمينی میباشد. جهت کوددهی سیب زمینی در خاك‌های فقير از لحاظ پتاسيم مصرف 200 الی 250 كيلوگرم در هكتار كود سولفات پتاسيم توصيه می‌گردد.
کوددهی سیب زمینی با عناصر میکرو
عناصر آهن، روي، منگنز، مس و بر عناصر كم مصرف يا (ريز مغذي) هستند كه به مقدار كم در مقايسه با نيتروژن، فسفر و پتاسيم توسط گياه مورد استفاده قرار میگيرند.
در رابطه با کوددهی سيب زمينی مصرف اين كودها مخصوصاً كودهای سولفات روی و سولفات منگنز توصيه می‌گردد. مصرف آنها همزمان با تهيه زمين و كاشت غده‌ها به مقدار 40 كيلوگرم در هكتار سولفات روی و 30 كيلوگرم در هكتار سولفات منگنز میباشد.
در مرحله داشت نيز مصرف اين كودها و نيز كود آهن بصورت محلول‌پاشی بر روي شاخ و برگ گياه با غلظت 5 در هزار قبل از مرحله گلدهی سبب شادابی و رشد مناسب سيب‌زمينی خواهد شد.
کوددهی سیب زمینی با كود آلی
در کوددهی سیب زمینی باید دقت کرد که استفاده از كود سبز در کشت سیب زمینی باعث بهبود خصوصيات فيزيكي خاك، همچون درصد نفوذ آب، خاك‌ورزی، ظرفيت نگهداری آب، تهويه و موجب تمركز عناصر غذايی در سطح خاك و افزايش قابليت دسترسی عناصر غذايی برای محصول بعدی مي‌شود.
جهت بازار پسندی، سيب‌زمينی نياز بالايی به جذب نيتروژن دارد و از طرفی عملكرد سيب‌زمينی هم از مقادير كم و هم از مقادير زياد نيتروژن خاك آسيب می‌بيند.
مديريت نيتروژن در خاك و نگهداری نيتروژن قابل استفاده برای سيب‌زمينی از اهميت ويژه‌ای برخوردار میباشد كه اين مهم از اهداف استفاده از كودهای سبز میباشد.
كمپوست و كود حيوانی نيز از ديگر منابع مواد آلی در خاك می‌باشند. كودهای حيوانی از جمله بهترين مواد آلی است كه حاوی مقادير زيادی عناصر نيتروژن، فسفر و پتاسيم میباشد.
بقایای کود آلی و از جمله كود كمپوست می‌تواند در رفع كمبود عناصر آهن و روی مؤثر بوده و افزايش عملكرد محصولات زراعی را باعث شود. مصرف 30 تن در هكتار كود حيوانی عملكرد سيب‌زمينی را 15 تا 20 درصد افزايش داده است.
همچنين كود مرغی در زراعت سيب‌زمينی نقش مهمي دارد. به طوري‌كه ميزان مصرف آن به ميزان 10 الی 20 تن در هكتار اثرات قابل توجهی به علت عملكرد و ارتقاء كيفيت محصول توليدی در سيب‌زمينی داشته است.
اين نوع كود به علت مقدار بالای عناصر غذايی مورد نياز گياه سيب‌زمينی و همچنين سهولت تجزيه و آزاد كردن سريع اين عناصر در رشد و افزايش محصول سيب‌زمينی مؤثر میباشد.
جهت اطلاع از کمبودهای تغذیه ای کلیک کنید
برای مشاوره تغذیه سیب زمینی با شماره 09134645277 از ساعت 16-8 تماس بگیرید