کشت خاکی گوجه فرنگی

خاک مناسب برای کشت گوجه فرنگی چه خصوصیاتی باید داشته باشد

گوجه فرنگی در خاک‌های معدنی که ظرفیت نگهداری آب و هوادهی مناسبی دارند و فاقد نمک است به خوبی رشد می‌کند.

گوجه فرنگی خاک‌های لوم شنی، عمیق و خوب زهکشی شده را برای رشد ترجیح می‌دهد.

برای رشد مطلوب به عمق خاک 15 تا 20 سانتی‌متر نیاز است. در خاک‌های رسی و سنگین، شخم عمیق باعث نفوذ بهتر ریشه می‌شود. 

خاک‌هایی که محتوای مواد آلی بسیار بالایی دارند در صورت عدم تهويه مناسب خاك، ممكن است بتوان با مخلوط كردن مقادير كافي كود حيواني پوسيده از طريق شخم عميق با خاك مورد نظر اين مشکل را بر طرف نمود.

pH خاک

pH مناسب خاک برای کشت گوجه فرنگی بین 5/5 تا 6/5 می باشد ولی در پی اچ 6/5-6 عناصر به حد کافی و در حد بهینه در اختیار گیاه قرار می‌گیرند.

در پی اچ کمتر از 5/5 گیاه با کمبود منیزیم  و کلسیم و سمیت آلومینیوم و منگنز مواجه می‌شود. و در پی اچ بالاتر از 6/8 گیاه با کمبود آهن، روی و منگنز مواجه می شود.

شوری خاک

گوجه فرنگی به شوری حساسیت زیادی دارد و آستانه تحمل گوجه فرنگي به شوري خاك، 2/5 دسي‌زيمنس بر متر مي‌باشد. هر چند كه در عمل، گياه گوجه فرنگي قادر به تحمل شوري‌هاي به مراتب بالاتر از اين مقدار مي‌باشد.

با اصلاح مديريت مزرعه مي‌توان در زمين‌هايي با شوري 6 دسي‌زيمنس برمتر نيز اين گياه را پرورش داد.

یکی از روش‌هاي مديريتي، افزايش عمق آبياري و شستشوي نمک‌های لايه زراعي خاك از طريق شستشو مي‌باشد.

همچنين مصرف كودهاي شيميايي مناسب به خصوص كودهاي حاوي عناصر نيتروژن، پتاسیم، سیلیسیوم، روي و آهن مي‌تواند اثرات سوء ناشي از شوري خاك را تا حدودي تعديل كند.

در جدول زیر رابطه بین شوری خاک و درصد کاهش عملکرد آورده شده است

برای مشاوره  کشت هیدروپونیک گوجه فرنگی با شماره 09134645277 و 09134645348 تماس بگیرید

شوری آب آبیاری (دسی زیمنس بر متر)	شوری عصاره اشباع خاک (دسی زیمنس بر متر)	کاهش عملکرد
1.7	کمتر از 2/5	0
2.3	3/5	10
3.4	5	25
5	7/5	50

عناصر غذایی خاک

برای بدست آوردن عملکرد بالا، گوجه فرنگی نیاز به کوددهی دارد. 

میــزان بهینــه مصــرف بــراي رســیدن بــه حداکثــر عملکــرد ایــن گیــاه در مزرعــه‌اي با شرایط مساعد رشدی  بــه صــورت جــدول زیــر مــي باشــد:

پتاسیم خاک (میلی‌گرم در کیلوگرم)	سولفات پتاسیم (کیلوگرم در هکتار)
کمتر از 150	250
150-200	150
200-300	100
بیشتر از 300	0

کربن آلی خاک (درصد)	اوره (کیلوگرم در هکتار)
کمتر از 0/5	450
0/5-1	350
1-1/5	250
بیشتر از 1/5	200

اطلاعات تکمیلی در خصوص تغذیه گوجه فرنگی در بحث مدیریت تغذیه بیان شده است.

آبیاری

آبیاری یک عامل اساسی در کشت گوجه‌فرنگی است. در دسترس بودن آب در کل چرخه محصول به‌ویژه هنگامی که گیاهان در مرحله قبل از تشکیل میوه یا در روزهایی با گرمای زیاد قرار دارند مهم است.

در ارقام رشد نامحدود آب در طول دوره رشدی نیاز است زیرا گلدهی متوقف نمی‌شود.

در کشت‌های حفاظت شده و در مکان‌هایی که میزان بارندگی کم است قبل از انتقال نشا گوجه‌فرنگی باید یک آبیاری اشباع انجام شود.

در خاک‌های سبک یا هنگام استفاده از آب شور، لازم است مقدار آب را 20 تا 30 درصد افزایش داد.

در جدول زیر کیفیت آب آبیاری گوجه فرنگی آورده شده است

مشخصات	بدون خسارت	در حال افزایش	شدید
شوری dS/m	0/75>	0/75-3	3<
TDS	480>	480-1920	1920<
نسب جذب سدیم (mg/l)	3>	3-9	9<
کلر (mg/l)	70>	70-345	345<
بر (mg/l)	1	1-2	2-10
آمونیوم و نیترات (mg/l)	5>	5-30	30<
بیکربنات (mg/l)	40>	40-520	520<

در گلخانه‌ها، نیاز آبی نسبت به محصول مشابه در فضای باز یک سوم است. رطوبت بالا منجر به بروز بیشتر آفات و بیماری‌ها و پوسیدگی میوه‌ها می‌شود.

مقدار آب مورد نیاز به اقلیم بستگی دارد، کل نیاز آبی (ETm) پس از کاشت نشا یک محصول گوجه فرنگی که به مدت 90 تا 120 روز در مزرعه کشت می‌شود.

نیاز آبی گوجه فرنگی‌های پرورش یافته در فضای باز بین 4000 تا 6000 مترمربع در هکتار متغیر است. در گلخانه‌ها حداکثر 10000 مترمکعب در هکتار آب مورد نیاز است.

نیاز آبی در مراحل مختلف رشد متفاوت است، از جوانه‌زنی تا شروع تشکیل میوه افزایش و در طی رشد میوه به بیشترین مقدار خود می‌رسد و هنگام رسیدن کاهش می‌یابد.

تنش آبی ملایم در طی رشد و رسیدن میوه تأثیر مثبتی بر کیفیت میوه دارد که موجب سفتی، طعم و کیفیت بهتر میوه می‌شود اما ممکن است میوه کمتری داشته باشد.

در جدول زیر نیاز آبی گوجه فرنگی در مراحل مختلف رشدی آورده شده است

مرحله رشد	میزان آب مورد نیاز در روز (مترمکعب در هکتار)	دور آبیاری	آب مورد استفاده در هر دور آبیاری (متر مکعب در هکتار)
گلدهی	23/6	3	71
تشکیل میوه	40/8	5	204
برداشت	55/2	4	222

آبیاری منظم (به عنوان مثال 3 بار در هفته) در خاک‌های شنی بسیار مهم است و در شرایط خوب یک بار در هفته کافی است و نقش اصلی را در رسیدن به بلوغ یکنواخت و کاهش بروز پوسیدگی جوانه گل ایفا می‌کند.

حدود 20 و 70 میلی‌متر آب در هفته به ترتیب در شرایط خنک و خشک مورد نیاز است.

گیاهان با آبیاری ناکافی گل‌ها و میوه کمتری تولید می‌کنند. گیاهان گوجه فرنگی به تنش خشکی ملایم مقاوم هستند.

دوره‌های مهم رشد برای آبیاری گوجه فرنگی: گلدهی، تشکیل میوه و رشد میوه است. حدود چهار هفته پس از نشا کردن، گل‌ها روی گیاهان گوجه فرنگی ظاهر می‌شوند.

رشد میوه گوجه فرنگی حدود 6 هفته پس از نشاکاری شروع شده و برای رشد و نمو مناسب میوه آبیاری کافی نیاز است.

آبیاری دیررس، نزدیک به برداشت، ممکن است کیفیت را مختل کرده و باعث پوسیدگی شود. کمبود آب به طور کلی منجر به کاهش رشد و به ویژه جذب کلسیم می‌شود. کمبود کلسیم باعث پوسیدگی گلگاه گوجه فرنگی می‌شود.

از طرف دیگر، آبیاری بیش از حد شرایط بی هوازی خاک را ایجاد می‌کند و در نتیجه باعث مرگ ریشه، تاخیر در گلدهی و بدشکلی میوه می‌شود.

آب آبیاری اسیدی (pH پایین) نامطلوب است، زیرا ممکن است منجر به انحلال عناصر سمی در خاک شود (به عنوان مثال آلومینیوم).

ساده ترین روش ریختن آب در کانال‌ها (آبیاری شیاری) یا مزارع مسطحی است که توسط نهرهای کوچک احاطه شده اند (آبیاری سیل) و باید اطمینان حاصل شود که آب به طور مساوی توزیع شده است.

پاشش با استفاده از لوله‌های دائمی به طور گسترده‌ای در گلخانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. سر آبپاش‌ها در زیر محصول و به صورت نوار قرار داده می‌شوند تا مسیرها خشک بمانند.

در آبیاری بارانی، وقوع بیماری‌های قارچی و احتمالاً شانکر باکتریایی ممکن است به یک مشکل اساسی تبدیل شود. بعلاوه، در زیر آب‌فشان‌ها، ممکن است با افزایش پوسیدگی میوه، تشکیل میوه کاهش ‌یابد.

در مورد آب‌های بی‌کیفیت، سوختگی برگ با آبیاری بارانی اتفاق می‌افتد. این مشکل ممکن است با پاشش در شب و جابجایی خطوط آب پاش در جهت باد غالب کاهش یابد.

در آبیاری قطره ای طول شلنگ 20 تا 30 متر و فشار آب باید تقریباً 2/2 اتمسفر باشد. آبیاری قطره‌ای می‌تواند 70 درصد از آب ذخیره کند.

کشت گوجه‌فرنگی با آبیاری قطره‌ای می‌توان در مصرف آب صرفه‌جویی کرده و هم مقدار آب موجود و هم زمان آبیاری را کاهش داد علاوه بر این. بدون تغییر در ساختار خاک، خاک به تدریج مرطوب می‌شود.

نشا کاری

برای نشا کاری 6 تا 8 هفته قبل از کشت نشا باید اقدام به تولید نشا در خزانه کرد. جهت تولید نشا مرغوب می‌توان بذور در بسترهای خاکی یا  در سینی کشت در خزانه تولید نمود.

از آنجایی که 10 درصد بذور جوانه نزده، ده درصد جوانه می‌زنند ولی سبز نمی‌شوند و 5 درصد از گیاهچه‌ها در خزانه از بین میروند میزان بذر را 25 درصد بیشتر می‌گیرند (معمولا 350-400 گرم).

تولید نشا در بستر خاکی

در این روش برای هر هکتار سطح زیر کشت معمولا 40 تا 60 متر مربع  فضای سرپوشیده به عنوان خزانه استفاده می شود و جنس پوشش خزانه از پلاستیک شفاف است.

قبل از کاشتن بذرها اقدام به ضدعفونی خاک می‌کنند و معمولا از بخار آب، سموم تدخینی و یا سموم قارچ‌کش نظیر متالاکسیل استفاده می‌شود.

بستر دارای 120-60 سانتی‌متر عرض و 25-20 سانتی‌متر ارتفاع دارد. پس از حذف کلوخ‌ها و کاه و کلش کود حیوانی پوسیده و ماسه به خاک اضافه کرد و دیسک می‌زنند و در هر 250 متر مربع 150 تا 200 گرم بذر می‌کارند .

بذرها را درون شیارهایی با فاصله 10 تا 15 سانتی‌متر می‌کارند و روی آن را با ماسه نرم و کاه می‌پوشانند. بعد از جوانه زنی کاه جمع آوری و حذف می‌شود. در طی پرورش نشا باید عمل تهویه، تقوت گیاه و مبارزه با آفات و بیماری‌ها صورت گیرد.

آماده‌سازی در بستر کشت بدون خاک

بذرها را درون سینی‌های کشت که هر سلول آن دارای 30 تا 50 سانتی‌متر مکعب حجم داشته باشد کشت می‌کنند.

معمولاً ابعاد طول و عرض دهانه 3 سانتی‌متر و عمق 5 سانتی‌متر جهت تولید نشا مرغوب و قوی مناسب است. جنس سینی‌های کشت مورد استفاده معمولاً پلاستیک یا فوم پلی استایرن است.

بستری که جهت نشاکاری استفاده می‌شود شامل پیت (پیت ماس، کوکوپیت)، پرلایت یا ورمی کولایت است. pH پیت مورد استفاده باید بین 5-6 باشد.

نسبت قابل قبول این مواد جهت کشت شامل 70 درصد پیت ماس، 20 درصد پرلایت و 10 درصد ورمی کولایت است.  EC مخلوط قبل از کشت نباید بیشتر از 2-1 دسی زیمنس بر متر باشد.

بستر کشت باید دارای زهکش خوب باشد و محیط نباید آنقدر سبک باشد که ریشه در مجاورت هوا باشد

نکته: در صورتی که در تهیه بستر از کوکوپیت استفاده شود چون دارای مقدار کمی مواد غذایی است و نمی‌تواند نشا را تا زمان انتقال به زمین تغذیه کند بنابراین باید با دقت تغذیه شود.

کاشت بذر

بذرها را درون سینی‌ها با عمق کاشت  5-3 میلی‌متر می‌کارند و روی بذرها را با لایه ای از ورمی کولایت می‌پوشانند.

ورمی کولایت علاوه بر سبک بودن باعث حفط رطوبت بذر و بهتر سبز شدن بذرها می‌شود و سینی را با فاصله 25-20 سانتی متر از زمین قرار می‌دهند.

دما

حداقل دمای هوا برای جوانه‌زنی گوجه فرنگی در خزانه (نشاخانه) بین 10-8 درجه سانتی‌گراد است. دمای مناسب برای جوانه‌زنی گوجه فرنگی 25-10 درجه سانتی‌گراد است و بهترین رشد در دمای 25-20 درجه سانتی‌گراد صورت می‌گیرد.

در دماهای بالا نشا باریک و قد بلند شده و بی کیفیت می‌مانند.

نور

جوانه‌زنی بذور گوجه فرنگی در تاریکی بهتر انجام می‌شود. پس از جوانه زنی با ایجاد سایبان و کاهش نور به میزان 30 تا 40 درصد می‌توان رشد خوبی به دست آورد.

آبیاری

سینی‌های کشت هر روز طرف صبح باید آبیاری شوند و در صورتی که دوبار آبیاری در روز نیاز بود آبیاری دوم باید قبل از ساعت 3 عصر انجام شود.

برای آبیاری ابتدا باید ابپاش ها به مدت یک دقیق کار کرده سپس قطع شوند و بقیه آبیاری 5 دقیقه بعد انجام شود.

برای جلوگیری از ابتلا به بیماری های قارچی و مرگ گیاهچه نشا را نباید هنگام غروب و یا شب آبیاری کرد.

تغذیه نشا

پس از سبز شدن بذرها باید تغذیه را  2 تا 3 بار در هفته انجام داد از کودهای اوره یا کودهای حاوی اوره به هیچ وجه استفاده نشود.

در هر بار آبیاری میتوان از نیتروژن به میزان 100 پی پی ام، فسفر و پتاس به میزان 5 تا 10 پی پی ام استفاده کرد.

در سه هفته آخر دو تا سه بار در هفته از  کلات آهن (EDDHA) طبق توصیه کارشناس استفاده شود

از هفته چهارم به بعد محلول پاشی روی با غلظت پایین توصیه می شود

یا از روز بیستم به بعد تمام عناصر میکرو یک  تا دوبار در هفته توصیه می شود

چرا بعضی از نشاها ارغوانی رنگ می شوند؟

کمبود، فسفر و عناصر میکرو ، نور پایین، دمای زیاد  باعث ارغوانی شدن نشا می شوند.

عملیات برس کشی

به منظور جلوگیری از رشد طولی و نامناسب نشا از روز بیستم به بعد با برس نرم انتهای نشاها برس کشیده می شود

بیماری های نشا

برخی از بیماریها نشا عبارتند از فوزاریوم، بوتریتیس و مرگ گیاهچه

فوزاریوم

کنترل موثری برای این بیماری وجود ندارد در صورت وجود بیماری گیاهان آلوده را ریشه کن کرده و از قارچ کش استفاده شود

بوتریتیس

کنترل این بیماری سخت است. برای پیشگیری از این بیماری باید تهویه به خوبی انجام شده سینی های کشت زهکش مناسب داشته باشند و کاهش وجود آب در سطح گلخانه یا سینی های کشت

استفاده از تیرام و سایر قارچ کش ها

مرگ گیاهچه

برای پیشگیری از این بیماری باید تهویه به خوبی انجام شده سینی های کشت زهکش مناسب داشته باشند، از آبیاری پاششی روی گیاهان اجتناب شود و در صورت وجود بیماری با قارچ کش های سیستمیک کنترل شوند.

 

مقاوم سازی نشا

مقاوم سازی به منظور جلوگیری از شوکه شدن نشاها و کاهش تلفات نشا هنگام خروج از شرایط مناسب خزانه و ورود به مزرعه صورت می گیرد. از روز 21 تا هفته آخر مقاوم سازی صورت می گیرد.

به منظور مقاوم سازی نشا دمای خزانه را افزایش داده ، ابیاری کمتر شده و شدت نور نیز بیشتر می شود.

در ابتدا به مدت چند دقیقه نشا را در معرض نور کامل قرار داده و سپس به کل طول روز افزایش می دهند.

آبیاری نیز کم می شود و آبیاری زمانی صورت می گیرد که برگ های نشا پژمرده شوند و این پژمردگی نباید بیشتر از دو ساعت طول بکشد.

انتقال نشا

 از تريلر هاي مخصوص و يا كامیون هاي مجهز به سیستم قفسهبندي مناسب سیني هاي نشاء استفاده شود.

صبح زود پس از آبیاري ، نهال ها جابجا شوند. 

قبل از برداشتن از گلخانه همه نهال ها آبیاري شوند.

قبل از اينكه ساقه ها بر اثر پژمردگي افتاده شوند آبیاري نمايید.

توصیه می شود بعد از انتقال نشا به مزرعه قبل از شروع نشا کاری ریشه های نشا با استفاده از عوامل کنترل بیولوژیک تیمار کرد تا خطر آلودگی بیماریهای خاکزاد کاهش یابد

کشت فضای باز گوجه فرنگی

در کشت خاکی گوجه فرنگی در فضای آزاد، از ارقام رشد محدود استفاده می‌گردد. این ارقام با تولید گل رشد جوانه انتهایی متوقف شده و رشد جوانه‌های جانبی منجر به افزایش رشد رویشی بوته می‌گردد.

این ارقام محصول زودرسی تولید کرده و در مناطقی که فصل رشد کوتاه است کشت می‌گردد. بوته این ارقام دارای ساقه اصلی کوتاهی بوده و عمدتاً در کشت‌های مکانیزه جهت اهداف فرآوری مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند .

آماده سازی زمین

بسته به نوع خاک و شرایط اقلیمی چندین روش برای آماده سازی زمین استفاده می شود. عملیات آماده سازی زمین برای خاک های سنگین در پاییز و برای خاک های سبک در بهار انجام می شود.

عملیات آماده‌سازی زمین اصلی با شخم و دیسک و ماله‌کشی در زمان گاورو بودن زمین آغاز و براساس سیستم کشت آماده‌سازی تکمیلی صورت می‌پذیرد.

در صورتی که در خاک بقایایی گیاهی وجود دارد 6 تا 8 هفته قبل از کاشت بقایا دیسک می زنند

عمق شخم 20-25 سانتی متر توصیه می شود.  درصدرتی عمق بیشتری در نظر گرفه شود برای گیاه بهتر است زیرا ریشه تا 50 سانتی متری خاک را اشغال می کند و قادر است تا عمق 120 سانتی متری نیز نفوذ کند

نکته: بهتر است زمین با گاو آهن برگردان دار شخم زده شود زیرا خاک را به خوبی زیر و رو کرده و امکان توسعه بیشتر ریشه وجود دارد. و بعد از شخم با گاو آهن برگردان دار از دیسک استفاده نشود زیرا باعث فشرده شدن خاک می شود

در مناطقی که کیفیت آب آبیاری مناسب باشد کشت به صورت نواری و استفاده از لوله‌های تیپ مرسوم و متداول است.

با کاهش کیفیت آب آبیاری، به دلیل مسدود شدن روزنه‌های لوله‌های آبیاری، تأمین آب دچار مشکل شده و تنش رطوبتی ایجاد می‌گردد.

بدین منظور در مناطقی با کیفیت آب و خاک پایین، کشت به صورت جوی و پشته‌ای مرسوم است.

کوددهی قبل از کاشت

 در کشت خاکی گوجه فرنگی کودهای پایه با آماده سازی بستر کاشت به زمین اضافه شده و به خوبی با خاک مخلوط می شوند. میزان مصرف این کودها ستگی به فصل کشت، میزان عناصر غذایی موجود در خاک و .. بستگی دارد. لذا بهتر است بر اساس آنالیز خاک صورت گیرد.

کودهای پایه به صورت مخلوطی از کود حیوانی به همراه 15 کیلوگرم کود فسفره در هر هزار متر مربع و کود پتاسه (0-0-52) 20 کیلوگرم در هزار متر مربع سولفات منیزیم 25 کیلوگرم در هزار متر مربع و یک سوم از کل ازت مورد نیاز گیاه مورد استفاده قرار گیرد.

نحوه آماده سازی زمین گوجه فرنگی در  روش  آبیاری قطره ای؟

در در کشت خاکی گوجه فرنگی به روش آبیاری قطره‌ای کشت روی پشته های 1 متری با فاصله 1/5 تا 2 متر و به صورت دو طرفه و یک در میان با فاصله روی ردیف 50-70 سانتی متر صورت میگیرد. طول خطوط کشت با توجه به نوع لوله مورد استفاده بین 100-150 متر در نظر گرفته می‌شود.

نحوه آماده سازی زمین گوجه فرنگی در روش آبیاری نشتی؟

در کشت خاکی گوجه فرنگی به روش کشت نشتی، زمین به جوی و پشته‌هایی به عرض جوی 60 سانتی‌متر و عرض پشته 1 متر تقسیم و عملیات کشت نشاء به فواصل 50 سانتی‌متر در محل داغاب انجام می‌شود.

 
کشت خاکی گوجه فرنگی در گلخانه

تاريخ كشت محصولات گلخانه‌اى را با توجه به نوع و خصوصيات رقم، شرايط محيطى موجود، عوامل اقتصادى بايد تعيين نمود تا بهترين افزايش در كيفيت و كميت محصول حاصل گردد.

در كشت گلخانه‌اى، زمان‌هاى نامساعد بايد از دوران كشت حذف شده و نبايد در فاصله برداشت محصول قرار گيرد.

بهتر است كشت را به نحوى انجام داد كه فصول نامساعد در آغاز فصل كشت يا آخر فصل برداشت باشد.

در ضمن تاريخ كاشت محصول بايد به گونه اى باشد كه در زمان برداشت، محصول قيمت مناسبى جهت ارائه به بازار داشته باشد.

برای مشاوره  کشت هیدروپونیک و فضای باز گوجه فرنگی با شماره 09134645277 و 09134645348 تماس بگیرید

ضد عفونی کردن خاک گلخانه

در صورتی که در خاک گلخانه مشکل نماتد وجود دارد به صورت زیر ضد عفونی خاک گلخانه صورت می گیرد

ضد عفونی خاک با استفاده از سم ولوم (شرکت بایر): بین 0.5 تا 0.75 لیتر از سم ولوم را در دو نوبت یک ماهه در هکتار استفاده می شود

ضد عفونی خاک با واپام (متام سدیم):بین 60 تا 100 لیتر واپام در هر هزار متر مربع استفاده می شود.

در ابتدا گلخانه کرت بندی شده و واپام به همراه آب روی خاک می پاشند سپس تا سه هفته روی کرتها را پلاستیک پوشش میدهند با انجام این کار بیماریهای قارچی، آفات و نماتدها کنترل می شوند

آماده‌كردن خاك براى كشت گلخانه‌اى در کشت خاکی گوجه فرنگی بايد يك ماه قبل از كشت شروع شود.

در كشت پاييزه، تهيه زمين مانند ديسك زدن، ضدعفونى كردن خاك و كنترل علف هرز بايد در تابستان انجام شود تا گوجه فرنگى گلخانه‌اى عكس العمل خوبى به ميزان مواد آلى خاك از خود نشان دهد.

به دليل فقر ماده آلى در بيشتر خاك‌ها، استفاده از كود دامى پوسيده شده به ميزان يك تا دو تن به ازاى هر 1000 مترمربع خاك گلخانه و يا تاسقف 2 درصد ماده آلى، براى كشت گوجه فرنگى گلخانه‌اى توصيه مى‌شود.

همچنين استفاده از ماسه نرم براى اصلاح بافت خاك و افزايش نفوذپذيرى بستر کشت ضروری است.اگر خاك محل احداث گلخانه مناسب نباشد، بر روى بستر اصلى مى توان لايه‌اى از خاك مناسب قرار داد.

در منطقه جيرفت و كهنوج، استفاده از شن شسته بستر رودخانه مرسوم است؛ اما اين شن بايد از نظر شورى مورد آزمايش قرار گيرد.

همچنين بايد دقت شود كه خاك اصلى داراى نفوذ پذيرى قابل قبولى باشد و هموارسازى بستر گلخانه به بهترين وجه انجام شود. لوله اصلى تغذيه كننده آب بايد داراى شيب تقريباً ملايمى به طرف انتهاى لوله باشد.

بستر كشت در بافت‌هاى سنگين تر از شنى، بايد بين 10 تا 20 سانتى‌متر بالاتر از سطح زمين قرار گيرد. بستر كشت تقريباً تراز و با شيب ملايم به طرف انتهاى خط كاشت باشد و سطح رويى بستر كاشت به صورت جوى درآورده شود.

براى انجام آبشويى، بستر گلخانه كرت بندى و آب به ارتفاع تقريباً 30 سانتى‌متر درون كرت ها هدايت مى شود. ميزان آب مصرفى بستگى به ميزان شورى و بافت خاك دارد.

آبيارى بايد تا رسيدن شورى خاك به كمتر از 4 دسى‌زيمنس بر متر ادامه يابد. بعد از پايان مرحله آبشويى، خاك بايد از لحاظ عناصر غذايى مورد آزمايش قرار گيرد. كشت لوبيا در فصل تابستان مى‌تواند شورى بستر را كم كند.

تعداد بوته مورد نیاز  گوجه فرنگی در مزرعه و گلخانه؟

تراکم بوته در کشت خاکی گوجه فرنگی بسته به نوع میوه تولیدی و هدف از مصرف آن بین 3 تا 4 بوته در متر مربع و  12150 تا 36900 بوته در هکتار متغیر است.

نکته: برای تولید گوجه فرنگی در کشت خاکی گوجه فرنگی به منظور فرآوری تراکم کشت 10000 تا 20000بوته در هکتار در نظر می گیرند.

برای رسیدن به چنین تراکمی کشت روی پشته هایی با عرض 150تا 180 سانتی متر با فاصله روی ردیف 30 تا 60 سانتیمتر صورت می گیرد.

در کشت خاکی گوجه فرنگی با هدف تازه خوری تراکم بوته 8000 تا 14000 بوته در نظر می گیرند برای رسیدن به چنین تراکمی کشت در ردیف هایی با فاصله 120-150 و فاصله بین بوته ها 60 تا 75 سانتی متر در نظر می گیرند.

تراکم بوته در گلخانه در کشت خاکی گوجه فرنگی به میزان نور، شکل و اندازه گلخانه، جهت ردیف ها و فاصله بین و درون ردیف ها بستگی دارد.  در کشت خاکی گوجه فرنگی گلخانه ای  تراکم  30000بوته در هکتار توصیه می شود.

برای دستیابی به این تراکم باید فاصله بین ردیف ها 50-40 و فاصله بین بوته ها را 36-30 سانتی متر در نظر گرفت. و در صورت کشت در ردیف های دو طرفه فاصله بین بوته ها از هم 80 سانتی متر و فاصله بین ردیف ها 1/2 متر در نظر می گیرند.

برای مشاوره  کشت هیدروپونیک گوجه فرنگی با شماره 09134645277 و 09134645348 تماس بگیرید

مدیریت علف های هرز گوجه فرنگی

دوره بحرانی مبارزه با علف های هرز در گوجه فرنگی 28 تا 35 روز پس از انتقال نشا می باشد.

در صورتیکه کشت به صورت مستقیم توسط بذر می باشد 49 تا 63 روز بعد از کاشت دوره بحرانی مبارزه با علف های هرز است. به منظور جلوگیری از کاهش عملکرد یک یا دو وجین  برای کنترل علفهای هرز در این دوره اهمیت زیادی دارد.

برای کنترل علفهای هرز می توان از روش های مختلف مبارزه زراعی، شیمیایی و بیولوژیک استفاده کرد

مبارزه زراعی با علفهای هرز

مارزه زراعی شامل شخم در فاصله زمانی بین دو محصول و شخم مکانیکی است. شخم مکانیکی در سستم تولید بدون خاکپوش استفاده می شود.

در مرحله دو تا چهار برگی علفهای هرز یا زمانی که محصول 10 تا 15 سانتی متر ارتفاع دارد شخم زده شود. در این مرحله علفهای هرز کمترین رقابت را با محصول دارند و بدون وارد کردن آسیب علفهای هرز را از بین برد.

باید توجه داشت که عمق شخم نباید خیلی عمیق باشد زیرا به ریشه محصول آسیب وارد کرده و باعث خشک شدن مصول می شود.

مبارزه شیمیایی علفهای هرز

با استفاده از علفکش در سه مرحله قبل از کاشت، هنگام کاشت یا انتقال نشا و بعد از کاشت یا انتقال نشا می توان علفهای هرز گوجه فرنگی را کنترل کرد.

قبل از کاشت بذر یا نشا کاری علفهای هرز یکساله و چند ساله را می توان با استفاده از رانداپ ( 4-6 لیتر در هکتار) کنترل کرد.

همچنین می توان از متام سدیم  (واپام ) 3 تا 4 هفته قبل از کاشت به صورت مخلوط با خاک یا تزریق در عمق 10 سانتی متری خاک علفهای هرز پهن برگ را کنترل کرد.

نکته ای که باید مد نظر قرار داد این است که بلافاصله بعد از کاربرد خاک باید با غلتک کوبیده شده و یا با پلاستیک پوشانده شود.

جهت کنترل علفهای هرز در حال جوانه زنی قبل از کاشت بذر یا نشا در کاشت مستقیم حین تنک کردن از علف کش ترفلان (2تا 2.5 لیتر در هکتار) استفاده کرد.

نکته ای که باید مد نظر قرار داد این است که عمق تزریق بیشتر از 10 سانتی متر نباشد و از کولتیواتور چرخشی برای تزریق در خاک استفاده شود.

بعد از نشا کاری برای کنترل علف های هرز باریک برگ و پهن برگ می توان از علف کش آمی بن استفاده کرد. در خاک های شنی یا خاک های دارای ماده آلی کم و در شرایط خشک این علفکش توصیه نمی شود

از علفکش متری بوزین (0.75 تا 1 کیلوگرم در هکتار) می توان جهت کنترل علف های هرز باریک برگ و پهن برگ یکسالی زمانی که گیاه در مرحله 5 تا 6 برگی است و علف های هرز کوچک هستند استفاده کرد

هرس گوجه فرنگی در کشت خاکی گوجه فرنگی

درکشت خاکی گوجه‌فرنگـی هـرس در تیـپ‌هـای نامحدود رشد، کـه همزمـانی رشـد رویشـی و گلـدهی دارند ضروری است.

از اواسط تا انتهای فصل دقیقـا در محل انشعاب و بالای شاخه‌هـای جـانبی دارای بـرگ جوانه‌ی ساقه‌ی جدیدی که مکنده نامیـده مـی‌شـود شروع به رشد می‌کند کـه عمومـا بسـیار ضعیف است و میوه‌های نامرغوبی تولیـد مـی‌کنـد.

بـا هرس مکنده‌ها، میوه‌های زودرس‌تر و بزرگتری تولیـد خواهد شد. حذف دستی مکنـده‌هـا‌ی بـا قطـر 2/5-2 میلی‌متر و طول کمتـر از 10 سـانتی‌ متـر بـه صـورت هفته‌ای یک‌بـار، بهتـرین روش هـرس گوجـه‌فرنگـی است.

برای ایـن کـار قاعـده‌ی مکنـده بـه دقـت بـین انگشت شست و سبابه قرار داده و با خم‌کردن شکسته می‌شود. به این تکنیک هرس ساده می‌گویند.

عموما مکنده‌های با طول بیش از 2/5 سـانتی‌متر باید حذف شـوند.یشـنهاد می‌شود که یک یا دو عدد از کوچک‌ترین مکنده‌هـا در بالای گیاه نگه داشته شوند.

اگر گیاه صدمه ببیند و از نوک ساقه بشکند به یکی از آنها می‌توان اجازه‌ی رشد داد و در انتها بوته‌ی جدیدی ایجـاد کـرد.

یکی دیگـر از روش‌هـای هـرس جوانـه‌هـای ساقه، حذف نوک آنها به جای قاعـده‌ی آنهـا اسـت به‌طوریکه یک یا دو برگ باقی گذاشته شـود.

مزیـت این روش این است که با افزایش سـطح بـرگ، انـرژی بیشتری برای رسیدگی گوجه‌فرنگی تولید می‌شود. بـه علاوه به عنوان سایه‌بانی برای میوه‌های رسـیده عمـل می‌کند.

این تکنیک هرس میسوری نامیده مـی‌شود. این تکنیک در مناطق گرم یا زمانی کـه جوانه‌های ساقه بزرگ مـی‌شـوند، مفیـد خواهـد بـود.

عیب این روش این است که با رشد ایـن جوانـه‌هـا در آینده، نیاز بـه هـرس مجـدد خواهـد بـود. برای داشتن قـوی‌تـرین بوتـه گوجـه‌فرنگـی، ساقه‌های جانبی واقع در زیر اولـین خوشـه میـوه نیـز باید هرس شوند.

در هـرس گوجـه‌فرنگـی در بـرگ‌هـای پایینی بوته‌ها و برگ‌هـای پیـر و زرد رنـگ نیـز بایـد حذف شوند. حذف برگ‌هـا هنگـامی کـه میـوه‌هـا درمرحله‌ی رسیدگی سبز رنگ هستند، فرآیند رسـیدگی را تسریع می‌بخشد.

چنانچه بـرگ‌هـا زودتـر از موعـد حذف شوند بر رشد و اندازه نهایی میوه اثر منفی می‌گذارد.

برای حذف برگ‌ها نباید از قیچی استفاده کـرد زیرا ممکن است در حین کار در اثر ضربه باعث آسیب به بافت‌ها و اندام‌های گیاه شـود و تنهـا بـرای حـذف اندام‌های ضخیم از قیچی استفاده مـی‌شـود. چنانچـه قیچی آلوده باشد آلودگی را به گیـاه انتقـال مـی‌دهـد.

هرس ریشه با القای استرس به گیاه، موجـب تولید بوته‌ی قوی‌تری مـی‌شـود. بهتـرین زمـان هـرس ریشه زمانی است که اولین خوشه‌هـای گوجـه فرنگـی رسیده شـدند.

بـدین صـورت کـه بـا اسـتفاده از یـک چاقوی بلند آشپزخانه و یا بیل، در نصف اطـراف گیـاه در فاصله حدود 10 سانتی‌متـری طوقـه‌ی گیـاه قـرار داده و تا عمق 20 تا 25 سانتی‌متری فشـار داده می‌‌شود.

برای مشاوره  کشت هیدروپونیک گوجه فرنگی با شماره 09134645277 و 09134645348 تماس بگیرید

هرس برگ‌های مسن (پایینی) بوته

در گوجه‌فرنگی هم قطع برگ‌های زرد شده و بی‌مصرف پایین بوته‌ها لازم است. با قطع این برگ‌ها گردش هوا در اطراف بوته بهتر انجام می‌شود و مواد غذایی گیاه بیهوده مصرف نمی‌شود.

حذف برگ‌هایی که بوته‌ها را می‌پوشانند توصیه نمی‌شود زیرا این برگ‌ها میوه را از نور مستقیم خورشید که سبب ترک‌خوردگی و آفتاب سوختگی میوه می‌شود محافظت می‌کند.

هرس گل یا میوه

باردهی بیش از حد باعث ضعیف شدن بوته می‌شود. در واریته‌هایی که خوشه‌ها بیشتر بوده و در نتیجه میوه‌های بیشتری تولید می‌کنند و یا در واریته‌هایی که میوه‌ها کوچک هستند به منظور افزایش اندازه میوه‌ها باید تعدادی از گل‌های روی خوشه حذف شوند.

گل‌ها باید به محض تشکیل شدن و قبل از بزرگ شدن هرس شوند این کار هم از بیهوده تلف شدن انرژی و مواد غذایی گیاه و ضعیف شدن بوته جلوگیری می‌کندو هم اندازه میوه‌های باقیمانده را افزایش می‌دهد.

 

 تربیت بوته به صورت دوشاخه‌ای: بدین منظـور راس ساقه‌ی اصلی در مراحل اولیه‌ی رشد، حذف می‌شود و به دو ساقه‌ی جانبی در دو جهت مخـالف ردیـف‌هـای کشت اجازه‌ی رشد و توسعه داده مـی‌شود.

این عمل به طور معمول در گیاهان پیوندی انجـام می‌شود تا بدین صورت هزینـه‌ی خریـد نشـا کـاهش یابد. میوه‌هـای بوتـه‌هـای دارای چنـد سـاقه نیـاز بـه نگهداری کمتری دارند ولـی ایـن بوتـه هـا میـوه هـای دیررس‌تر تولید می‌کنند.