سیلیس: ماده مغذی که نمی‌توان آن را نادیده گرفت
افزایش عملکرد و کیفیت محصول هدف هر کشاورز است و از این جهت سیلیس یک ماده مغذی مفید است که به طور گسترده و به دلیل توانایی آن در کمک به گیاهان برای ساخت ریشه، ساقه و شاخ و برگ قوی‌تر شناخته شده است.سیلیس به عنوان کود برای گیاهان استفاده می‌شود که می‌تواند در حالت مایع یا جامد باشد که معمولاً در زمان کاشت استفاده می‌شود اما در هر زمانی در طول فصل رشد قابل استفاده است. سیلیس بافت‌ها و ساختارهای گیاهی را تقویت می‌کند و هنگامی که توسط ریشه‌های گیاه جذب می‌شود، سیلیس در دیواره‌های سلولی رسوب می‌کند و ساختاری را تشکیل می‌دهد که منجر به افزایش استحکام دیواره سلولی می‌شود و این بدان معنی است که گیاهان مقاوم‌تر می‌شوند، برای مقاومت در برابر بادهای شدید، باران شدید و حتی آسیب‌های مکانیکی مجهزتر می‌شوند.سیلیسیم در اطراف گیاه حرکت می‌کند و در سلول‌ها رسوب می‌کند. سپس برای تقویت گیاه و افزایش خواص دفاعی طبیعی آن عمل می‌کند. سیلیکون در ریشه، برگ، ساقه و حتی میوه و دانه رسوب می‌کند.از این رو کشاورزان با مصرف سیلیس محصولی سالم با عملکرد بیشتر در واحد سطح به دست می‌آورند.
مزایای کلیدی استفاده از سیلیس در کشاورزی
تاثیر بر رشد ریشه: سیلیس تأثیر زیادی بر رشد ریشه‌های گیاه دارد، بنابراین باعث مقاومت بهتر ریشه در خاک‌های خشک و رشد سریعتر آن می‌شود.سیلیس رشد ریشه گیاه را برای جذب بهتر آب و مواد مغذی افزایش می‌دهد.
- افزایش استحکام دیواره سلولی: سیلیس دیواره‌های سلولی را تقویت می‌کند و به گیاهان اجازه می‌دهد تا یک پوشش بیرونی سخت با کرک‌های اضافیدر برگ ایجاد کنند که این امر نفوذ و تغذیه آفات را بسیار سخت‌تر می‌کند و همچنین رشد هیف‌های قارچی را محدود می‌کند. استفاده از سیلیس رشد عمودی (ساقه‌های قوی‌تر و ضخیم‌تر، میانگره‌های کوتاه‌تر) را تقویت می‌کند و از ورس (خوابیدگی)در غلات جلوگیری می‌کند.
- افزایش مقاومت در برابر بیماری‌ها و آفات: استفاده از سیلیس پاسخ‌های ایمنی گیاه را فعال می‌کند و تولید ترکیبات دفاعی در برابر آفات و بیماری‌ها را تحریک می‌کند و باعث می‌شود گیاهان در برابر عوامل بیماری‌زا و آفات مقاوم‌تر شوند.سیلیس می‌تواند به طور موثری به بهبود تحمل گیاهان در برابر حمله حشرات کمک کند.سیلیس در سلول‌های بافت‌های گیاهی، از جمله اپیدرم و کوتیکول در دیواره سلولی رسوب می‌کند و یک لایه دوگانه سفت و سخت از سیلیس را تشکیل می‌دهد، که بر فرآیندهای مهم، از جمله جلوگیری از آلودگی و نفوذ حشرات تاثیر می‌گذارد.سیلیس همچنین موانع بیرونی و داخلی در برابر بیماری‌های قارچی و آفات ایجاد می‌کند و حمله آنها به گیاه را دشوارتر می‌کند.
چند نمونه از بیماری‌هایی که با استفاده از سیلیس سرکوب می‌شوند یا شدت آنها کاهش می‌یابد:
- بیماری بلاست(Magnaporthe grisea)در برنج
- پژمردگی فوزاریوم در موز
- کپک پودری در جو
- پیتیوم در خیار
- پوسیدگی صورتی در خربزه
- لکه خاکستری برگی در چچم
- آنتراکنوز و لکه برگی زاویه دار در لوبیا
- کپک پودری در انگور
- افزایش مقاومت در برابر تنش‌های غیر‌زنده: سیلیس به افزایش انعطاف‌پذیری گیاه در برابر تنش‌های غیرزیستی مختلف کمک می‌کند و به گیاهان کمک می کند تا با شرایطی مانند خشکی، درجه حرارت بالا، سرما و شوری مقابله کنند. با ساختارهای داخلی سخت‌تر، گیاهان قادر به تحمل شرایطی مانند گرمای شدید، سرما، خشکی و بادهای شدید هستند که در نتیجه باعث کاهش سطح پژمردگی در طیف وسیعی از محصولات می‌شود.
- تنش آب: تجمع سیلیس در زیر کوتیکول می‌تواند سرعت تعرق را کاهش دهد و منجر به تحمل بهتر گیاهان در شرایط خشکی می‌شود.
- تنش دما: نشت الکترولیت‌ها از سلول‌های گیاهی نشانه آسیب وارد شده به غشای سلولی است. هم شرایط گرما و هم شرایط تنش سرما ممکن است باعث چنین آسیبی به غشای سلولی شود. شواهدی وجود دارد که سیلیس پایداری غشاها را بهبود می‌بخشد و آسیب ناشی از تنش دما را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، سیلیس تولید آنتی اکسیدان‌ها و پروتئین‌های شوک حرارتی را تحریک می‌کند.
- تنش شوری: جذب سدیم یکی از دلایل اصلی تنش شوری است. غلظت بالای سدیم بر متابولیسم گیاه تأثیر منفی می‌گذارد. سیلیس جذب و تجمع سدیم را کاهش می‌دهد و تحرک آن را در گیاه محدود می‌کند.
- تعادل در جذب سایر عناصر غذایی: سیلیس جذب عناصر مفیدی مانند روی، کلسیم و نیتروژن را تحریک می‌کند. همچنین برای تنظیم سطوح جذب فسفر و جلوگیری از سمیت فلزات کمیاب در محیط رشد عمل می‌کند. سیلیس همچنین با اثرات منفی کاربرد اضافی کود نیتروژن مقابله می‌کند. هنگامی که سیلیس در ناحیه ریشه اعمال می‌شود، ممکن است سمیت آهن، آلومینیوم و منگنز را کاهش دهد.
- افزایش راندمان آبیاری و کوددهی: مصرف سیلیس تحمل به تنش آبی را افزایش می‌دهد. در صورت خشکی باعث افزایش ظرفیت نگهداری آب در بافت‌ها و کاهش تعریق گیاه می‌شود. همچنین جذب آب را تنظیم می‌کند و توانایی گیاه را برای مقاومت در برابر کمبود آب و حفظ هیدراتاسیون مناسب بهبود می‌بخشد.
- افزایش رشد و عملکرد: سیلیکات‌ها با تأثیر بر روی ریشه، برگ و تعداد گل‌ها به رشد سریعتر و قوی‌تر گیاهان کمک می‌کنند. بنابراین، عملکرد گیاهان را افزایش می‌دهند. سیلیس تناژ محصول در هکتار را افزایش می‌دهد و اندازه، ظاهر و وزن محصول را افزایش می‌دهد. همچنین کیفیت محصول را افزایش می‌دهد که منجر به حمل و نقل بهتر می‌شود و منجر به بهبود ذخیره سازی و ماندگاری محصولات می‌شود.
افزایش حاصلخیزی و کیفیت خاک: استفاده از سیلیس ساختار خاک زا بهبود می‌بخشد و رشد ریشه گیاه را برای جذب بهتر آب و مواد مغذی افزایش می‌دهد و منجر به افزایش فعالیت میکروبی خاک می‌شود. همچنین با مصرف سسیلیس مواد آلی و ظرفیت نگهداری آب خاک افزایش می‌یابد. با کاربرد سیلیس شستشوی مواد مغذی با ارزش کاهش می‌یابد
از مزایای استفاده صحیح از سیلیس پس از برداشت میوه که منجر به سودآوری و کیفیت بهتر میوه‌ها پس از برداشت می‌شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد
- کاهش بقایای شیمیایی در میوه‌ها
- افزایش کیفیت قندها، نشاسته و ویتامین‌ها
- افزایش استحکام پوست میوه‌ها و افزایش ماندگاری در هنگام ذخیره و حمل و نقل
- افزایش وزن میوه و افزایش بهره‌وری و سودآوری
- افزایش یکنواختی میوه‌ها پس از برداشت از نظر اندازه و وزن
- افزایش ماندگاری میوه‌ها
سیلیس مایع
سیلیس مایع ترکیبی است که از سیلیسیم و پتاسیم بدست آمده است. این کود در مزارع بسیاری مصرف شده و ثابت شده است که کود سیلیس مایع ما اثرات بسیار خوبی بر روی کاهش بیماری‌ها و آفات و همچنین کاهش مصرف سموم در محصولات گلخانه‌ای، زراعی و باغات میوه دارد. کود سیلیس مایع با خواص مرطوب کنندگی عالی برگ، می‌تواند برای پوشش دادن سطح برگ و همچنین انتقال سیستمی خود از طریق خاک یا محلول‌پاشی استفاده شود.
توصیه ماتیلدا
- همراه با آبیاری
استفاده از سیلیس مایع ماتیلدا به صورت کودآبیاری برای درختان پسته و مرکبات، توت‌فرنگی، گندم، جو و ذرت، خیار و گوجه‌فرنگی، فلفل، خربزه و هندوانه، سیب زمینی و برنج طبق توصیه کارشناس مصرف گردد.
- محلول‌پاشی
محلول‌پاشی به عنوان یک تغذیه مکمل موثر برای تکمیل کوددهی خاک و برای اصلاح سریع کمبود مواد مغذی عمل می‌کند. محلول‌پاشی مواد مغذی در مراحل خاص رشد محصول باعث افزایش عملکرد و بهبود کیفیت می‌شود. برای محلول‌پاشی کود سیلیس مایع ماتیلدا را برای درختان مرکبات و پسته، توت‌فرنگی، خیار و گوجه‌فرنگی، فلفل، خربزه و هندوانه، سیب زمینی هر چهار هفته یکبار، در گندم و جو در مرحل پنجه‌زنی و رویشی و در برنج در مرحله رشد رویشی توصیه می‌کنیم. محلول‌پاشی معمولاً در اوایل صبح یا اواخر عصر، ترجیحاً در دمای کمتر از 24 درجه سانتیگراد انجام شود.
