کمبود عناصر در انبه

یکی از مهم‌ترین مشکلات برای رشد باغ‌های تجاری انبه اختلالات تغذیه‌ای است. تصور می‌شود که این اختلالات عمدتا از عدم تعادل مواد مغذی ناشی می‌شوند. از آنجا که ژنوتیپ‌های مختلف درختان انبه، تحت شرایط کشت یکسان در یک محیط رشد می‌کنند، پاسخ‌های متفاوتی به کمبود مواد مغذی نشان می‌دهند، تاثیر عوامل ژنتیکی نیز باید در میان مهم‌ترین عوامل قرار گیرد. ارقام انبه که میوه‌هایشان فیبر بالایی دارند، به ندرت علائم اختلال تغذیه‌ای را نشان می‌دهند در حالی که گونه‌های اصلاح شده ژنتیکی به شدت به کمبودهای تغذیه‌ای حساس هستند. فروپاشی داخلی میوه‌ها مهم‌ترین و رایج‌ترین مشکل در ابتدای بلوغ میوه، پس از برداشت و در طول تجاری‌سازی است. این نوع مشکل باعث می‌شود که گوشت میوه نرم شود و قوام طبیعی خود را از دست بدهد که منجر به این می‌شود که میوه‌ها تا حدودی و یا کاملا برای مصرف مناسب نباشند. نرم شدن گوشت میوه راحت‌ترین علامت قابل‌مشاهده است و ممکن است با شکستگی در دانه، مناطق فاسد در پوست درخت و تاول‌های روی پوست درخت همراه باشند . با توجه به این مشاهدات برخی از نویسندگان به این نتیجه رسیدند که مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده اختلال تغذیه‌ای، رابطه نیتروژن/کلسیم است. بالاترین میزان فروپاشی داخلی میوه انبه در میوه باغ‌هایی یافت می‌شود که میزان بالایی از نیتروژن را دریافت کرده‌اند. سطوح بالای کلسیم و منیزیم و همچنین روابط پایین نیتروژن/کلسیم و پتاسیم/کلسیم در گوشت یا پوست میوه برای جلوگیری از اختلالات فیزیولوژیکی کافی است. اهمیت رابطه نیتروژن/کلسیم، پتاسیم/کلسیم، پتاسیم/منیزیم در توسعه اختلالات فیزیولوژیکی در ایجاد اختلالات فیزیولوژیکی با نقش این عناصر در فیزیولوژی گیاه و سرعت جذب و جابجایی این عناصر در بافت‌های گیاهی اثبات می‌شود.

اختلالات تغذیه ای انبه (علائم کمبود عناصر ماکرو)

 

علائم کمبود نیتروژن ابتدا در برگ‌های مسن به صورت کلروز یا زرد شدن و رشد کند می باشد. کمبود شدید نیتروژن ممکن است باعث زرد شدن کامل برگ‌ها، ریزش آنها و مرگ شاخه‌های انتهایی شود. کمبود نیتروژن باعث تاخیر در رشد، کاهش رشد رویشی، کاهش کلروفیل، زردی عمومی و کاهش تولید میوه می‌شود. از طرف دیگر، گیاهان با غلظت بالای نیتروژن، برگ‌های سبز تیره، رشد رویشی بیش از حد را نشان می‌دهند، گیاهان در تغییر از مرحله رویشی به مرحله زایشی با کاهش بهره‌وری و کیفیت میوه این مشکل را نشان می‌دهند.

رفع کمبود نیتروژن: استفاده از کودهای نیتروژن دار توصیه شده (80 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) یا محلول پاشی اوره 4-2 درصد در در صورت نیاز تکرار محلول پاشی 14 روز بعد.

علائم سمیت نیتروژن در انبه

محتوای بالای نیتروژن، در ارقام مختلف انبه، با اختلالات فیزیولوژیکی مانند بذرهای ژله‌ای و شکننده در ارتباط است. این گیاهان معمولا نسبت به بیماری‌ها حساس‌تر هستند. افزایش مقادیر کود نیتروژنی باعث کاهش در محتوای فسفر و پتاسیم در طول دوره گلدهی می‌شود و این امر منجر به کاهش تولید میوه می‌شود.

علائم کمبود فسفر به ندرت در گیاهان انبه مشاهده می‌شود. از آنجا که فسفر یک عنصر متحرک در گیاه است، علائم برای اولین بار در برگ‌های پیر مشاهده می‌شوند. علائم آن عبارتند از: نکروز در بافت‌های حاشیه‌ای برگ، برگ‌هایی با نقاط قهوه‌ای، نکروز جوانه و مرگ زودرس شاخه‌ها. درختان انبه تحت شرایط کمبود فسفر، کاهش رشد ریشه، کاهش ظرفیت جذب آب و مواد مغذی، تاخیر در شروع و بلوغ میوه‌هایی که بافت درشت دارند را نشان می‌دهند. اگر چه درختان انبه در مقایسه با مقادیر نیتروژن و پتاسیم مورد نیاز به سطوح پایین فسفر نیاز دارد، توصیه می‌شود که این عنصر را در فرمول کود قرار دهید زیرا، در مناطق گرمسیری، فسفر در خاک تثبیت می شود.

تیره شدن برگها، کاهش رشد و بنیه گیاه و ایجاد لکه های نکروزه به رنگ به رنگ سفید، زرد و یا نارنجی در برگهای مسن که به طور نامنظم در سطح زیرین و رویی برگ پخش می‌شوند. مناطق نکروزه در امتداد حاشیه برگ ایجاد می شود. رشد ریشه ضعیف می شود و  با نوک لبه برگهای کوچک می شوزد و برگها میریزند و برگ‌های علامت‌دار نازک‌تر و اندازه آن‌ها کوچک‌تر از برگ‌های معمولی است.

سمیت پتاسیم: پتاسیم بیش از حد ممکن است باعث عدم تعادل در سطوح کلسیم و منیزیم شود و همچنین باعث می‌شود که حاشیه و راس برگ‌های سبز حالت سوختگی را نشان دهند. هنگامی که پتاسیم به اندازه کافی تجویز شود، کیفیت میوه، به ویژه رنگ، عطر، اندازه و ماندگاری میوه را بهبود می بخشد.

کمبود کلسیم در ابتدا در بافت‌های در حال توسعه جوان به دلیل تحرک کم آن در بافت‌های گیاهی دیده می‌شود. گیاهان با کمبود کلسیم کوتاه و زردتر از گیاهان معمولی هستند. در شرایط کمبود کلسیم شدید، برگ‌ها به جز در پایه و راس، حاشیه‌های تیره نشان می‌دهند. در نهایت برگ‌ها زرد شده و می‌ریزند. علائم اختلال فیزیولوژیکی در انبه به نظر می‌رسد با بلوغ زودرس میوه‌ها و با از بین رفتن بافت‌های سلولی مرتبط است. به نظر می‌رسد که فروپاشی داخلی بافت‌های برگ با سطوح پایین کلسیم در برگ‌ها در ارتباط باشد. بنابراین، اثرات مفید اصلی کلسیم به توانایی آن در افزایش سازگاری بافت‌های میوه در دوره بلوغ نسبت داده می‌شود و منجر به میوه‌های با کیفیت بهتر می‌شود.

کاهش رشد گیاهان و ریزش زودهنگام برگ‌ها به دلیل کمبود منیزیم است. علاوه بر این، در قسمت زیرین مرکزی برگ،  ناحیه سبز رنگ قلمی شکل قابل‌مشاهده است. کمبود منیزیم باعث ایجاد یک ناحیه V شکل معکوس سبز تیره و کلروز برنزی در حاشیه برگ، کاهش رشد گیاه و ریزش زودرس برگ می‌شود. کمبود منیزیم معمولا در خاک‌های شنی و یا خاک‌های با رطوبت بالا به دلیل ظرفیت تبادل کاتیونی کم آن‌ها و یا به دلیل غلظت‌های بالای کلسیم و پتاسیم رخ می‌دهد.

علائم کمبود عناصر میکرو

علائم کمبود بور ابتدا در قسمت های جوان گیاه رخ می دهد در حالی که سمیت در انتهای برگ‌های مسن‌تر دیده می‌شود. کمبود بور باعث کاهش رشد برگ می‌شود و برگ‌های میانی رنگ قهوه ای تیره را نشان می‌دهند. جوانه انتهایی معمولاً می‌میرد، جوانه جانبی بیش از حد معمول است و در نتیجه شاخه‌های ثانویه خوشه‌ای می‌شوند. خوشه‌ها کوچک می‌شوند و تعداد گل‌های هرمافرودیت کمتری دارند که منجر به کاهش تعداد میوه می‌شود. میوه های رقم انبه ” Van Dike ” در شرایط کمبود بور به تعداد کمی وجود دارد و این میوه ها به رنگ قهوه‌ای هستند. این رنگ قهوه‌ای در میوه‌های رقم Hadden H2 مشاهده نشد، اگرچه آنها نیز در تعداد کمی تولید شدند. در ارقام انبه مانندTommy Atkins  وVan Dike  میوه‌هایی با بافت های فرو ریخته اغلب یافت می‌شود. برخی از این علائم با کمبود بور مرتبط بودند و این علائم به عنوان “نکروز داخلی میوه” نامگذاری شده اند. این علائم با رنگ سبز تیره در نوک میوه شروع می‌شوند که با گذشت زمان تکامل می‌یابند تا به کل میوه یک رنگ قهوه‌ای تیره بدهند. بافت‌های داخلی میوه نشانه‌هایی از فروپاشی و تبدیل شدن به رنگ قهوه‌ای تیره را نشان می‌دهند که گاهی اوقات با ترشح ترشحات صمغی همراه می‌شود. غلظت کافی بور مهم است چون تفاوت بین کمبود و مازاد بسیار کم است. سمیت بور باعث می‌شود که حاشیه‌های برگ سوخته شوند و به راحتی ریزش کنند، این امر ممکن است در مرحله رویشی به دنبال مصرف غلظت‌های بیش از حد کودهای بور رخ دهد. علایم سمیت ممکن است با مصرف کودهای شیمیایی خاک، افزایش pH خاک با استفاده از آهک یا کودهای نیتروژنی تضعیف شود اگرچه این اقدامات ممکن است بهره‌وری را تحت‌تاثیر قرار دهد

معمولاً علائم کمبود مس در گیاهان جوان یا در جوانه‌های گیاهان بالغ دیده می‌شود که غلظت‌های بالایی از کودهای نیتروژن‌دار دریافت می‌کنند. در گیاهان با کمبود مس، رشد شاخه‌های S شکل بلند و نازک و برگ‌های خمیده رو به پایین مشاهده شده است. در شاخه‌ها، بیرون آمدن تاول‌هایی که گاهی اوقات یک ماده صمغی ترشح می‌کند، یکی از علائم کمبود مس است. شاخه‌های انتهایی ممکن است متحمل مرگ تدریجی شوند، عمدتاً آنهایی که S شکل هستند که در سال قبل توسعه یافتند. از سوی دیگر، کمبود مس در درختان انبه به ندرت مشاهده می‌شود، نه تنها به این دلیل که تقاضای انبه برای مس کم است، بلکه به این دلیل که بسیاری از قارچ کش‌های مورد استفاده در کنترل بیماری‌ها در فرمول خود دارای مس هستند.

کمبود آهن در ابتدا در برگ‌های جوان مشاهده می‌شود که در آن کلروز معمولی ایجاد می‌شود و شبکه‌ای از رگبرگ‌های سبز کم رنگ در متن سبز روشن یا زرد برگ در شاخه‌های انتهایی درخت کاملا مشهود است. برگ‌های به شدت آسیب دیده به رنگ زرد روشن هستند و رگبرگ‌های سبز ندارند. خشک شدن شاخه ممکن است در شرایط کمبود بسیار شدید رخ دهد. کمبود آهن مربوط به کشت در خاک‌هایی است که از بسترهای غنی از آهک منشأ می‌گیرند، همانطور که در چندین بخش از جهان یا در خاک‌های اسیدی با محتوای منگنز بسیار بالا یافت شده است. در برزیل، به استثنای برخی از خاک‌های منطقه شمال شرقی، کمبود آهن بسیار نادر است. گاهی اوقات در خاک‌هایی با زهکشی ضعیف، مقادیر زیاد منگنز ممکن است باعث شود که آهن در دسترس گیاهان قرار نگیرد. در گواوا، گزارش شده است که کمبود آهن در هنگام اعمال غلظت‌های بالای فسفر به خاک مشاهده شده است.

کمبود منگنز ممکن است علت کاهش رشد در درختان انبه باشد. اولین علائم در برگ‌های جوان دیده می‌شود. یک رنگ سبز مایل به زرد در پس زمینه برگ ایجاد می‌شود و رگبرگ‌ها رنگ سبز خود را حفظ می‌کنند، در مورد منگنز، رگبرگ‌های سبز کمی پهن‌تر از رگبرگ‌های دارای کمبود آهن هستند. در صورت کمبود شدید منگنز، زردی عمومی در برگ‌های جوان و به دنبال آن نکروز نوک پهنک برگ ایجاد می‌شود. در دسترس بودن منگنز در خاک با آهک و غلظت‌های بالای فسفر کاهش می‌یابد.

علامت اصلی کمبود روی در برگ‌هایی که کوچک، باریک، خمیده، ضخیم و غیر قابل انعطاف هستند تأیید می‌شود. بین رگبرگ‌ها گاهی اوقات کلروز قهوه‌ای خالدار دیده می‌شود. شاخه‌ها انشعابات ثانویه کمی تولید می‌کنند و طول میانگره‌ها کوتاه است و این منجر به گیاهان کوچک می‌شود.

ناهنجاری گل یا ناهنجاری رویشی یا “جارو جادوگر” ممکن است تا حدی با کمبود روی همراه باشد زیرا گیاهان خوشه‌های کوچک، غیرعادی، متعدد و پیچ خورده تولید می‌کنند. کمبود روی ممکن است در خاک‌های غنی از آهک یا در خاک‌هایی که غلظت‌های بالایی از آهک یا کودهای فسفره دریافت کرده‌اند شدیدتر باشد.