خصوصیات گیاهشناسی ذرت
برگ
برگ مشابه ساير غلات داراي پهنك برگ و غلاف است كه غلاف ساقه را در بر میگیرد. برگها در ذرت به طور متناوب بر روي ساقه قرار ميگيرند. گياه ذرت بطور متوسط داراي 12 تا 18 عدد برگ است. ارقام زودرس تعداد برگ كمتر و ارقام ديررس تعداد برگ بيشتري دارند.
ساقه
ساقه ذرت توپر بوده و 4-2 سانتي متر قطر دارد. ضخامت ساقه بستگي به واريته و شرايط محيطي مزرعه دارد. توپر بودن ساقه ذرت يكي از دلايل با ارزش بودن ذرت از نظر علوفه ميباشد.
ريشه
ساختار سيستم ريشه ذرت متشكل از انواع مختلف ريشه است كه در طي مراحل مختلف رشد ريشه تشكيل ميشود.
ذرت داراي سه نوع ريشه است:
الف– ريشههاي اوليه (Seminal Roots): اين ريشهها، هنگام جوانه زدن بذر از بذر خارج شده و آب و مواد غذايي را از خاك جذب ميكنند. تعداد آنها 3 تا 5 عدد است. اگرچه نقش مهمي در جذب مواد غذايي و آب گیاهچه جوان را به عهده دارد، ولي زماني كه ذرت به مرحله سه برگي ميرسد، رشد ريشههاي اوليه متوقف ميشود.
ب- ریشههای ثانویه (Corwn roots): چند روز پس از خارج شدن جوانه ذرت از خاك، ريشههاي ديگري (ريشههاي گرهاي) در دومين گره ساقه و معمولاً در عمق 2تا 5 سانتيمتري زير سطح خاك تشكيل ميشوند. تعداد اين ريشه ها به 15 تا 20 برابر ريشههاي اوليه ميرسد.
ج- ریشههای هوایی (Brace Roots): این ریشهها از گرههاي نزديك سطح خاك خارج ميشوند كه علاوه بر جذب آب و مواد غذايي، باعث استحكام گياه نيز ميشوند.
گلآذين ذرت
ذرت گياهي است يكپايه كه در آن آرايش گل آذين نر بصورت خوشهاي در قسمت انتهاي ساقه قرار دارد. روي خوشه نر سنبلچهها بصورت جفت قرار ميگيرند. هر سنبلچه دو گل دارد و هر گل آذين نر داراي سه پرچم میباشد.
گلهاي ماده روي ساقه ذرت ظاهر ميشوند، گلآذين ماده محوري قطور بنام چوب بلال دارد. روي اين محور سنبلچههاي ماده بصورت جفت، پهلوي هم قرار دارند. هر سنبلچه دو گل دارد كه يكي بارور و ديگري عقيم است.
ذرت را در چه دمایی باید در زمین کاشت؟
دمای هوا
درجه حرارت بهينه روزانه و شبانه براي رشد متفاوت است. درجه حرارت بهينه روزانه بين 25 تا 33درجه سانتيگراد ميباشد. در حالي كه درحه حرارت بهينه شبانه بين 17 تا 23 درجه سانتيگراد است.
ميانگين درجه حرارت بهينه براي رشد و نمو بين 20 تا 23 درجه سانتيگراد ميباشد. اگرچه بذر ذرت در 10 درجه سانتيگراد جوانه زده و به آهستگي رشد ميكند.
معمولاً اولين كشتهاي بهاره، زماني شروع ميشود كه درجه حرارت هوا به حدود 13 تا 15 درجه سانتيگراد رسيده و درجه حرارت خاك در عمق بذر، مناسب رشد گياهچه باشد.
نقطه رشد گياهچه تا سن حدود 5-6 برگی در زير خاك است و خطر يخبندان ندارد. تا اين زمان، ارتفاع بوته حدود 25 سانتيمتر است.
درجه حرارت بالا در طي تشكيل بلال، رشد زايشي و پرشدن دانه، عملكرد دانه را كاهش ميدهد. اگر رطوبت خاك كافي باشد، درجه حرارت كمتر از 38 درجه سانتيگراد، صدمه چنداني به محصول نميزند.
آزاد شدن دانه گرده معمولاً در ساعات خنك صبح اتفاق ميافتد. با اين حال، دوره طولاني باد گرم و خشك، ممكن است موجب سوختگي گل تاجي و نابودي دانههاي گرده شود.
همان طوري كه اشاره شد، دماي مناسب روزانه ذرت بين 25-33 درجه سانتیگراد است. در حالي كه درجه حرارت مناسب شبانه بين 23-17درجه سانتیگراد میباشد.