عناوین
کود زیستی چیست؟
یک ماده حاوی میکروارگانیسم های زنده است که ویژگی های مفیدی را برای رشد و نمو گیاه نشان می دهد.
مکانیسم های مختلف توسط سویه های میکروبی انجام می شود که منجر به افزایش عملکرد محصول می شود. این مکانیسم ها عبارتند از
- افزایش جذب مواد مغذی
- بهبود حاصلخیزی خاک
- تثبیت نیتروژن، حلالیت فسفر و پتاسیم
- دفع هورمون های گیاهی
- تولید مواد سرکوب کننده پاتوژن های گیاهی
- سمیت زدایی مواد آلاینده و محافظت در برابر تنش های زیستی
به طور کلی موادی که باعث بهبود بهره برداری از عناصر غذایی خاک شده اما آنها را جایگزین نمی کنند به عنوان کود زیستی شناخته نمی شوند بلکه به عنوان مایه تلقیح شناخته می شوند..
به طور کلی نقش اصلی کودهای زیستی بهبود رشد گیاه و افزایش عملکرد گیاه بدون داشتن اثرات منفی زیست محیطی است. ک
ودهای زیستی نقش مهمی در بهبود باروری خاک و از طریق تاثیر بر تجمع ذرات خاک نقش مهم در بهبود ساختار خاک دارند.
همچنین باعث بهبود روابط آبی در گیاه می شوند. باعث حفاظت گیاه در برابر خشکی، بیماریهای خاکزاد و آفات می شوند.
انواع کودهای زیستی
1-میکروارگانیسم های حل کننده فسفات که فسفات نامحلول خاک را به فسفر محلول و قابل جذب گیاه تبدیل می کنند
2- باکتریهای ریزوسفری افزاینده رشد گیاه
3- قارچ های میکوریز که با ریشه بعضی از گیاهان همزیستی ایجاد کرده و اثرات مفیدی ایجاد می کنند
4- باکتری های تثبیت کننده نیتروژن
5- تیوباسیلوس ها که باعث اکسایش بیولوژیکی گوگرد می شوند
میکروارگانیسم های حل کننده فسفات
میکروارگانیسم های حل کننده فسفات به صورت ساپروفیت در منطقه ریشه فعالیت نموده و با مصرف ترشحات ریشه فسفات نامحلول را به صورت قابل جذب گیاه در می آورند.
این میکروارگانیسم ها با تولید و ترشح اسیدهای آلی نظیر مالیک، سوکسینیک، پیروپیونیک، لاکتیک، سیتریک، کتوگلوکونیک، در حلالیت فسفات های معدنی و کم محلول موثرند و با تولید آنزیم فسفاتاز باعث آزاد شدن فسفر از ترکیبات آلی فسفر دار می شوند.
باکتریهای ریزوسفری افزاینده رشد گیاه
این گروه از حاصلخیز کننده ها با تولید ترکیبات آلی خاص که قادر به تشکیل کلات با آهن فریک هستند می توانند در تامین آهن مورد نیاز گیاه موثر باشند.
سیدروفورهای میکروبی ملکول های درشتی هستند که میل ترکیبی شدیدی با آهن سه ظرفیتی دارند و نوعی کلات آهن قابل جذب فراهم می کنند. این باکتریها بیشتر از جنس پسودوموناس ها هستند.
گروه دیگر از باکتری های ریزوسفری به عنوان عامل بیوکنترل مورد توجه قرار گرفته اند عبارتند از:
برخی سویه های ریزوبیوم که با تولید متابولیت های سمی (ریزوبیوتوکسین) از ایجاد بیماری ریشه ای توسط فیتوفتورا و ریزوکتونیا جلوگیری کرده و در حفظ سلامتی گیاه موثر واقع می شوند.