نکات کلیدی پرورش انبه

تاثیر عوامل نامساعد جوی بر رشد درخت بر رشد درختان انبه

• گرمای شدید

در شرایط آب و هوایی ایالت پنجاب از اواسط اردیبهشت تا اواسط تیرماه درجه حرارت بالا می‌باشد که در اثر بالا بودن درجه حرارت ابتدا برگ‌ها صدمه و سپس میوه‌ها قبل از رسیدن کامل زرد رنگ شده و ریزش می‌نمایند. البته بیشترین خسارت در حاشیه جنوب غربی درختان می‌باشد. پوست تنه درخت انبه در اثر بالا بودن درجه حرارت ترک خورده و در نتیجه این ترک خوردگی زمینه فعالیت بیماری‌های مختلف آماده می‌گردد. ناگفته نماند که درختان کوچک نسبت به درختان بزرگ بیشتر خسارت می بیند.

• اقدامات حفاظتی در هنگام بالا بودن درجه حرارت
• بعضی از باغداران به منظور جلوگیری از صدمه درخت اقدام به درست کردن دیوار مشبکی به ارتفاع چند متر و قطر یک متر دور تنه درخت می نمایند که البته این آسان‌ترین روش می‌باشد یکی از معایب مهم این روش تجمع و فعالیت موش‌های صحرایی به منظور لانه‌سازی در دیوار ایجاد شده می‌باشد و در نهایت باعث صدمه ریشه درختان انبه می‌گردند.
• کاشت درختان مرتفع و همیشه سبز مثل سپیدار در چهار طرف باغ به خصوص در سمت جنوب
• در هنگام حذف شاخه‌های اضافی شاخه های قسمت جنوب غربی حذف نمی‌شوند و دلیل آن به خاطر سایه اندازی روی درخت و در نتیجه محافظت از گرمای شدید می‌باشد
• در ماه‌های گرمسار مبارزه با علف‌های هرز باغات انبه صورت نگیرد.
• در هنگام قطل نمودن شاخه‌های کوچک چطوری باید اقدام کرد که میوه در داخل و زیر سایه شاخه‌ها قرار گیرد که در نتیجه این عمل میوه از اثر گرما محفوظ خواهد گردید.

• تاثیر سرما و وزش بادهای سرد

اکثر بادهای سرد در اواخر بهمن ماه صورت می‌گیرد که همزمان با گلدهی بعضی از درختان انبه بوده و باعث از بین رفتن گل‌های نر و در نهایت باعث عدم تشکیل میوه می‌گردد. همچنین پایین بودن درجه حرارت و وزش بادهای سرد باعث صدمه دیدن برگ‌ها، شاخه‌های جوان و ریشه‌ها می‌گردد.

• اقدامات حفاظتی در مقابل سرما:
• به منظور جلوگیری از ورود باد‌های سرد به داخل باغات انبه کاشت درختان همیشه سبز در چهار طرف باغ بسیار موثر می‌باشد.
• عدم آبیاری باغ و خزانه انبه در شب‌هایی که احتمال سرما یا وزش بادهای سرد باشد. همچنین سوزاندن کاه و کلش و علف‌های هرز باغ در هنگام سرما بسیار موثر می‌باشد.
• جهت محافظت تنه درخت از سرما و همچنین گرمای شدید رنگ نمودن تنه درخت با مخلوط 10 کیلوگرم آهک و یک کیلوگرم Dithan M₄₅ در آب از صدمه پوست و تنه درخت جلوگیری می‌نماید.

دلایل ریزش میوه انبه

در صورتی که ۱۴ درصد میوه‌های تشکیل شده بعد از مرحله گلدهی بر روی درخت باقی بماند در آن سال می‌توان محصول خوبی برداشت نمود.

 به طور کلی ریزش میوه‌های انبه در چهار مرحله صورت می‌گیرد:

• اولین مرحله Mustard stage نامیده می‌شود و در این مرحله به علت عدم تحمل بار سنگین ایجاد شده روی درخت و همچنین رقابت میوه‌ها جهت کسب مواد غذایی بیشتر ریزش میوه‌ها طبیعی می‌باشد.
• مرحله دوم ریزش میوه را Pease stage می‌نامند.
• مرحله سوم موقعی است که میوه اندازه میوه انبه به اندازه میوه گوجه‌فرنگی می‌باشد که البته ریزش در این مرحله دارای خسارت اقتصادی می‌باشد.
• مرحله چهارم ریزش میوه موقعی است که چند روزی به رسیدن کامل میوه باقی مانده باشد که در این مرحله خسارت آن زیاد می‌باشد.

 البته دلایل دیگری از قبیل تگرگ باعث ریزش میوه می‌گردد که قابل کنترل نمی‌باشد.

روش‌های جلوگیری از ریزش میوه

• در صورتی که در امر مبارزه با آفات و بیماری‎‌های گیاهی بخصوص زنجره انبه به موقع تدارک لازم دیده شود تا حدودی از ریزش میوه‌ها جلوگیری می‌شود.
• در هنگام ریزش، درختان انبه با کمبود نوعی هورمون به نام Pentanne Acitic Acid مواجه هستند که اسپری نمودن این هورمون به مقدار ۲۵ پی‌پی‌ام در جهت تقویت درخت و در نتیجه کاهش ریزش میوه موثر می‌باشد.
• در صورتی که میزان کوددهی و مدت و نحوه آبیاری در حد استاندارد باشد از ریزش میوه جلوگیری می‌شود.

بارآوری درختان انبه

اغلب مشاهده می‌گردد که محصول درخت انبه در هر سال یکسان نیست. بدین نحو که در یکسال محصول آن زیاد و در سال بعد کم و یا اینکه محصولی ندارد که به این مسئله ثمرآوری بی‌قاعده (Alternate bearing) می‌گویند.

از نظر اقتصادی مسئله بارآوری درختان حائز اهمیت است. در سالی که محصول زیاد می باشد و در بازار به فراوانی یافت می‌گردد بالطبع قیمت آن پایین و برعکس در سالی که محصول کم باشد قیمت آن در بازار افزایش می‌یابد. میوه انبه بر روی شاخه‌های جوان ۹ ماهه تا یک سال تشکیل می‌گردد و در سالی که باردهی درخت مناسب است به دلیل جذب مواد غذایی در شاخه‌های دارای میوه رشد دیگر شاخه‌های جوان کم می‌شود. ضعیف بودن این شاخه‌ها در سال بعد باردهی درخت را کاهش می‌دهد و بر عکس در سالی که باردهی درخت کم هست در آن سال رشد شاخه‌های جوان زیاد و در نتیجه در سال بعد باردهی درخت زیاد می‌شود. بنابراین تناسب بین شاخه‌های گلدار و دیگر شاخه‌های انبه ۵۰ -۵۰ و یا 6۰-40 الزامی می‌باشد.

 علاوه بر این محققین شرایط آب و هوایی، ویژگی ژنتیکی و کمبود مواد غذایی را در بارآوری سالیانه درخت انبه موثر دانسته و همچنین زیادی نیتروژن و کمبود رطوبت خاک را از عوامل موثر در کاهش باردهی درخت انبه می‌دانند.

 از دیگر عوامل موثر در بارآوری سالانه ریزش باران و تگرگ و فعالیت بعضی از آفات و بیماری‌ها در هنگام مرحله گلدهی درختان انبه می‌باشد. البته لازم به یادآوری است که بارآوری بعضی از ارقام انبه مثل طوطلاپری-قجری و تیموریه مربوط به خصوصیات ژنتیکی این رقم می‌

جهت جلوگیری و یا کاهش بار آوری سالانه درختان انبه اعمال روش‌های ذیل توصیه می‌گردد:

• به درختانی که بیش از ۱۵ سال سن دارند قبل از فرا رسیدن مرحله گلدهی مقدار ۵ تا ۶ کیلو کود سولفات آمونیوم و 2-3 کیلوگرم کود اوره را دو ماه قبل از مرحله گلدهی و مقدار ۲ کیلوگرم کود سولفات پتاسیم داده می‌شود.
• تنک نمودن میوه‌های تشکیل شده بر روی شاخه‌های جوان بر رشد و نمو دیگر شاخه‌ها و تشکیل میوه در سال آینده موثر می‌باشد
• مبارزه صحیح و اصولی با آفات و بیماری‌های انبه
• محافظت درخت انبه از سرمای شبانه در هنگام تشکیل گل و میوه
• کاشت ارقامی که فاقد بارآوری سالانه می‌باشند
• در سال‌هایی که باردهی درختان انبه مناسب می‌باشد برداشت میوه زودتر از موعد مقرر انجام و در سال‌هایی که بارآوری درخت انبه کم است برداشت میوه دیرتر صورت گیرد
• با اسپری نمودن هورمون ایندول استیک اسید به مقدار ۱۰۰ پی‌پی‌ام در ماه مرداد و تیر و همچنین در سال دوم در اسفند و فروردین در روی درختانی که دارای بارآوری سالیانه بودن نتیجه مثبت گرفتند
• با دادن کربوهیدرات و نیتروژن نتیجه مثبت حاصل شد

تولید میوه

نهال‌های پیوندی انبه از روز اول پتانسیل تولید میوه را دارا هستند. با این حال، میوه‌دهي نهال‌های جوان، رشدشان را تحت تأثیر قرار مي‌دهد. میوه‌دهي نهال‌های جوان انبه از نظر اقتصادی بي ارزش بوده و توصیه مي‌شود سه سال اول بعد از کاشت، تمام گل‌ها حذف شود. زماني که نهال ها به ارتفاع 2 متر و شعاع سایه انداز 1 متر رسیدند، میوه‌دهي اقتصادی خواهند داشت (معمولاً 3 سال بعد از کاشت). نباید در 3 تا 4 سال اول، نهال را تحریك به تولید میوه کرد. زماني که نهال به 6 تا 7 سالگي رسید، بایستي مدیریتي همانند یك درخت بارده برای آن اعمال شود.