قارچ عامل بیماری: Rhizoctonia solani
شوره سیاه سیب زمینی
بیماري شانکر ساقه و شوره سیاه سیب زمینی در اغلب مناطق كشت سيب‌زميني وجـود دارد. لـيكن خـسارت آن در مناطقي كه آب وهوايي سـرد و مرطـوب داشـته باشـند، شـديدتر مـي‌باشـد. عامـل بيمـاري خاكزي است و اهميت اقتصادي بيماري، به دليل تشكيل سخينه‌های سياه رنگ می‌باشد که در سطح غده موجب بدرنگي غـده و افـت عملكـرد مـي‌گـردد.
علائم بیماری شوره سیاه سیب زمینی
خـسارت ايـن بيمـاري شـامل مـرگ گياهچـه، كـاهش ساقه‌های بوته‌ها در مزرعـه و نیز کاهش کیفیت ظاهری غده‌ها و بازارپسندي محصول برداشت شده است. علائم ابتدا روی ساقه‌ها و “استولون‌ها” و سپس روی غده‌ها در اواخر فصل ایجاد می‌شود.
وی استولون‌هایی که غده‌ها بر روی آنها تشکیل می‌شوند و روی ساقه‌هایی که برگ‌ها را دارند، لکه‌های خشک، قهوه‌ای، کمی فرورفته و کشیده ایجاد می‌شوند. لکه‌ها تبدیل به شانکر می‌شوند و انتقال نشاسته از برگ به غده را محدود می‌کنند. اگر شانکرها در اطراف ساقه‌ها پخش شوند، پژمرده می‌شوند و از بین می‌روند و اگر در اطراف استولون‌ها پخش شوند باعث از بین رفتن غده‌های تشکیل شده بر روی استولون می‌شوند. ساقه‌ها ممکن است در حالی که هنوز زیر زمین هستند مورد حمله قرار گرفته و از بین می‌روند. ریشه‌ها نیز ممکن است مورد حمله قرار گرفته و از بین بروند.
روی غده‌ها، سختینه سیاه و نامنظم شکل می‌گیرد که محکم به آن چسبیده است و با بالغ شدن غده‌ها رشد می‌کند. اندازه آنها می‌تواند از لکه های کوچک و مسطح که به سختی دیده شود تا توده‌های بزرگ و برجسته باشد. سختینه به غده نفوذ نمی‌کنند.
در بالای زمین، بوته‌ها دارای برگ‌های پیچ خورده می‌باشند و ممکن است غده‌های کوچکی در محل اتصال برگ و ساقه تشکیل شود.
هوای خنک و مرطوب، برای چند هفته پس از کاشت، با دمای حدود 18 درجه سانتیگراد، و pH خاک 7 یا کمتر منجر به توسعه آلودگی است. در صورت تاخیر در برداشت، بیماری بدتر می‌شود.
اين بيماري خاك‌زاد و غده‌زاد بـوده و در خـاك‌هـاي سـبك و در شـرايط خنـك بيـشتر متداول مي‌باشد.
چگونه می‌توان این بیماری را در مزرعه تشخیص داد
گیاهان پژمرده و به دنبال آن لکه‌های قهوه‌ای تیره تا سیاه روی ساقه‌های زیر زمین و نقاط مشابه روی استولون و همچنین اسکلروت‌های سیاه و نامنظم و ثابت روی سطح غده از علائم این بیماری است
علائم رایزوکتونیا روی اندام هوایی سیب زمینی
علائم رایزوکتونیا روی غده سیب زمینی
علائم رایزوکتونیا روی ساقه سیب زمینی
تأثیر شوره سیاه سیب زمینی بر تولید سیب‌زمینی در جهان
یک بیماری جدی در بسیاری از نقاط جهان، هم برای سیب زمینی‌هایی که برای بازار تازه و هم برای سیب زمینی‌هایی که برای بذر کشت می‌شوند. این بیماری باعث ایجاد بوته‌های ضعیف، رشد کم گیاهان و کاهش تعداد و اندازه غده می‌شود. تأثیر آن به شرایط خاک پس از کاشت با خاک‌های خنک و مرطوب بستگی دارد که از نظر اقتصادی خسارت قابل توجهی به همراه دارد. در مزارعـي كـه آلـودگي بـه ايـن بيمـاري شـديد است حداقل 30 درصد از ميزان محصول در اثر اين بيماري كاهش مي‌يابد. از طرف ديگـر در صورت آلودگي بيش از 5 درصدي سطح غده، ارزش بذري غده در اثر ايـن بيمـاري از بين مي‌رود. مواردي چون خاكزي بودن و داشتن ميزبان‌هاي متعدد زراعي و علف‌هاي هرز قارچ عامل بيماري و بقاي آن در خاك بر اهميت اين بيماري افزوده است.