عناوین
- 1 کنترل آفات و بیماری های ذرت
- 2 چگونه آفات ذرت را شناسایی و کنترل کنیم؟
- 2.1 بهترین روش کنترل کرم ساقه خوار ذرت چیست؟
- 2.2 چرا بوته های ذرت در اوایل رشد پژمرده شده و می افتند؟
- 2.3 بهترین روش کنترل هلیوتیس در ذرت چیست؟
- 2.4 چرا برگ های ذرت حالت پاره پاره می شوند؟
- 2.5 کدام آفت از پهنک برگ ذرت تغذیه می کند؟
- 2.6 بهترین سم برای کنترل شته ذرت چیست؟
- 2.7 بهترین روش کنترل زنجرک ها در مزارع ذرت؟
- 2.8 کدام آفت باعث خشکیدگی برگ و چروکیدگی دانه ذرت می شود؟
- 3 چگونه بیماریهای ذرت را شناسایی و کنترل کنیم؟
- 4 انواع بیماریهای ذرت
کنترل آفات و بیماری های ذرت
یکی از روش های کابردی کنترل آفات و بیماریهای ذرت و جلوگیری از خسارت به محصول، آگاهی از زمان پیک آفت و شناسایی علائم خسارت آفات و بیماریها است در این مقاله به علائم خسارت آفات و بیماریهای ذرت و بهترین روش کنترل آنها پرداخته شده است
چگونه آفات ذرت را شناسایی و کنترل کنیم؟
بهترین روش کنترل کرم ساقه خوار ذرت چیست؟
کرم ساقهخوار (اروپائی) ذرت از جمله آفات کلیدي ذرت است که در شمال و شمال غرب کشور خسارت زیادي به محصول ذرت وارد میکند.
علائم خسارت کرم ساقه خوار ذرت
اولین آثار آلودگی در مراحل اولیه تشکیل قیف ذرت ظاهر میشود، که لاروها با تغذیه از برگها و ورود به قیف گیاه خسارتشان آشکار میشود.
لاروهاي درشت، ساقه را در پشت غلاف برگ سوراخ کرده و از محل گرهها وارد غلاف ساقه میگردند. وجود فضولات لارو در محل غلاف و محور برگ به تشخیص آلودگی کمک میکند.
لاروها معمولا گلهاي نر و ماده در حال رشد را سوراخ میکنند و وارد آنها میشوند که معمولا در آلودگی شدید ساقه و گلهاي نر شکسته، بلال هاي مورد حمله این لاروها غیرقابل استفاده و ارزش اقتصادي خود را از دست میدهند.
لاروهاي این آفت پس از خروج از تخم، ابتدا به طور مختصر از برگهاي ذرت تغذیه نموده و سپس ساقه و گل آذین را سوراخ کرده و وارد آن میشوند.
محل ورود لارو به ساقه اغلب در نزدیکی گرههاي ساقه است که این سوراخها با خاك اره و فضولات لارو که بیرون ریخته میشود بهراحتی قابل تشخیص است.
لارو این آفت با تغذیه از داخل ساقه و ایجاد دالان در آن باعث قطع جریان شیره پرورده میشود در نتیجه گیاه ضعیف شده و این امر باعث کاهش عملکرد محصول میشود.
ساقههاي آلوده در اثر وزش باد شکسته شده و خسارت تشدید میشود. تغذیه لاروهاي آفت از محور کاکل ذرت باعث شکسته شدن آنها، اختلال در گرده افشانی و عدم تلقیح بوتهها میشود که در نتیجه آن بیشترین خسارت به بوته هاي ذرت وارد میآید.
بررسیهای اخیر در دنیا نشان داده است که سوراخ ایجاد شده در ساقه بهوسیله لاروهاي ساقهخوار اروپائی ذرت، محل مناسبی براي ورود قارچ فوزاریوم بوده و رابطه مستقیم بین تراکم جمعیت این آفت و میزان آلودگی به بیماري فوزاریوم میوه ذرت وجود دارد.
زیست شناسی
این آفت زمستان را به صورت لارو سن آخر داخل بقایاي گیاهی، زمستانگذرانی کرده و در اوایل بهار حشرات کامل آن ظاهر میشوند. در نواحی شمالی ابتدا روي علفهاي هرز و پس از کشت ذرت به آن حمله میکند.
ﮐﻨﺘﺮل زراﻋﯽ
برداشت سريع مزارع گندم آلوده به آفت كه در جوار مزارع ذرت قرار دارند
– برداشت به موقع و سريع مزارع ذرت
– برداشت ذرت حتي الامكان نزديك به سطح زمين
– استفاده از ساقه خردكن پس از برداشت ذرت
– چرانيدن بقاياي مزرعه پس از برداشت
– حذف بقايا و كاه و كلش ذرت پس از برداشت
– شخم عميق مزرعه پس از برداشت ذرت
– حذف علف هاي هرز ميزبان آفت در حاشيه مزارع
ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه داراي دﺷﻤﻨﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﺘﻌﺪدي ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻗﺪرت ﻋﻤﻞ و ﯾﺎ اﻧﺘﺸﺎر آﻧﻬﺎ در ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ. در اﯾﺮان ﺑﯿﺸﺘﺮ از زﻧﺒﻮرﻫﺎي ﭘﺎرازﯾﺘﻮﯾﯿﺪ ﺗﺨﻢ ﺗﺮﯾﮑﻮﮔﺮاﻣﺎ Trichogramma brassicae Bezdenko ﯾﺎ Trichogramma pintoi Voegeleو زﻧﺒﻮر ﭘﺎرازﯾﺘﻮﯾﯿﺪ ﻻرو ﺑﺮاﮐﻮن Bracon hebetor Say ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ اﯾﻦ آﻓﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد.
ﮐﻨﺘﺮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ
ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﻨﺘﺮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﮐﺮم ﺳﺎﻗﻪﺧﻮار ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ زﻣﺎن ﺳﻤﭙﺎﺷﯽ ﻣﻘﺎرن ﺑﺎ زﻣﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ 50 درصد ﻻروﻫﺎ از ﺗﺨﻢ ﺧﺎرج و ﻫﻨﻮز وارد ﺳﺎﻗﻪ ﻧﺸﺪهاﻧﺪ و ﯾﺎ ﺣﺪود 70 درصد ﺑﻮﺗﻪﻫﺎ ﺑﺮگﻫﺎيﺷﺎن ﺳﻮراخ ﺷﺪﮔﯽ و ﻋﻼﺋﻢ ﺗﻐﺬﯾﻪ آﻓﺖ را ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ.
از سموم ﻓﻮزاﻟﻦ و ﭘﺮوﻓﻨﻔﻮس به میزان 1/5 لیتر در هکتار در 3 مرحله شامل ظهور برگ حلقوی، 15 و 30 روز بعد از آن ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﺳﺎﻗﻪﺧﻮارﻫﺎي ذرت استفاده میشود.
ﺣﺸﺮهﮐﺶ اﺳﭙﯿﻨﻮﺳﺎد (SC 24%)ﺣﺸﺮهﮐﺶ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻦ آﻓﺖ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺣﺸﺮهﮐﺶﻫﺎي ﭘﯿﺮﯾﺪاﻟﯿﻞ (EC 50%)، اﯾﻨﺪوﮐﺴﺎﮐﺎرب (EC 15%)به میزان 250 میلیلیتر در هکتار و سایپرمترین به میزان 0/5 لیتر در هکتار به تعداد دو مرحله سمپاشی ابتدا در زمان ظهور برگ حلقوی و دیگری 15 روز بعد از آن و ﺗﯿﻮدﯾﮑﺎرب به میزان 1 کیلوگرم در هکتار در مرحله ظهور برگ حلقوی و در صورت نیاز تکرار 15 و 30 روز بعد از آن (DF 80%) ﺑﺎ درﺟﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮐﻤﺘﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺳﭙﯿﻨﻮﺳﺎد در رﺗﺒﻪ ﺑﻌﺪي ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ اﯾﻦ آﻓﺖ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪهاﻧﺪ.
چرا بوته های ذرت در اوایل رشد پژمرده شده و می افتند؟
کرمهای طوقهبر Agrotis segetum
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻻرو ﮐﺎﻣﻞ در ﻋﻤﻖ 10 ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮي ﺧﺎك ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽﺑﺮد و در ﺑﻬﺎر در ﯾﮏ ﻻﻧﻪي ﮔﻠﯽ داﺧﻞ ﺧﺎك در ﻋﻤﻖ ﺣﺪود 6 ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮي ﺑﻪ ﺷﻔﯿﺮه ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽﺷﻮد.
ﺣﺪود 2 ﺗﺎ 3 ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻌﺪ ﮐﻪ در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺼﺎدف ﺑﺎ ﻓﺮوردﯾﻦ و اردﯾﺒﻬﺸﺖ ﻣﺎه اﺳﺖ، ﺣﺸﺮه ﮐﺎﻣﻞ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺣﺸﺮات ﮐﺎﻣﻞ ﭘﺲ از ﺟﻔﺖﮔﯿﺮي ﺗﺨﻢ ﻫﺎ را ﺗﮏ ﺗﮏ و ﯾﺎ در دﺳﺘﺠﺎت 2 ﺗﺎ 8ﺗﺎﯾﯽ در ﺳﻄﺢ زﯾﺮﯾﻦ ﺑﺮگ ﻗﺮار ﻣﯽ-دﻫﻨﺪ.
3 ﺗﺎ 4 روز ﺑﻌﺪ ﻻروﻫﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﭘﺲ از ﻃﯽ دورهي ﻻروي ﺣﺪود ﯾﮏ ﻣﺎه در ﺧﺎك ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﺷﻔﯿﺮه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
اﯾﻦ آﻓﺖ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺸﻮر 2-4 ﻧﺴﻞ دارد وﻟﯽ ﺧﺴﺎرت اﺻﻠﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﻻروﻫﺎي ﻧﺴﻞ اول روي ﺑﻮﺗﻪﻫﺎي ﺟﻮان اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد.
در اﻓﺮاد ﻧﺮ ﺷﺎﺧﮏﻫﺎ از ﻧﻮع ﺷﺎﻧﻪاي، ﺑﺎلﻫﺎي ﺟﻠﻮ ﻗﻬﻮهاي روﺷﻦ ﺗﺎ ﻗﻬﻮهاي ﺗﯿﺮه؛ ﺑﺎل ﻋﻘﺐ ﺳﻔﯿﺪ ﺷﻔﺎف ﺑﻮده در ﺑﺨﺶﻫﺎي اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﺗﯿﺮه ﺗﺮ اﺳﺖ.
در ﺳﻄﺢ روﯾﯽ ﺑﺎلﻫﺎي ﺟﻠﻮ از ﻃﺮف ﻗﺎﻋﺪه ﺑﺎل ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻧﺘﻬﺎ ﺳﻪ ﻟﮑﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﺜﻠﺜﯽ، ﮔﺮد و ﻟﻮﺑﯿﺎﯾﯽ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد. در اﻓﺮاد ﻣﺎده ﻧﯿﺰ ﻫﻤﯿﻦ وﺿﻌﯿﺖ وﺟﻮد دارد ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از اﯾﻨﮑﻪ ﺷﺎﺧﮏﻫﺎ از ﻧﻮع ﻧﺨﯽ اﺳﺖ.
ﻧﺤﻮه ﺧﺴﺎرت
ﻻروﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ ﺑﺎ ﺟﻮﯾﺪن، ﺳﻮراخﻫﺎﯾﯽ در ﺑﺮگ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﻻروﻫﺎي ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻗﻄﻊ ﮐﺮدن ﺑﻮﺗﻪﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ ﻫﺴﺘﻨﺪ، دراﺛﺮﺣﻤﻠﻪ ﻻروﻫﺎي آﻓﺖ (ﺑﻪ ﺑﻮﺗﻪ ذرت از ﻣﺤﻞ ﻃﻮﻗﻪ ﯾﺎﮐﻤﯽ ﭘﺎﺋﯿﻦﺗﺮ) دراواﺋﻞ رﺷﺪ، ﺑﻮﺗﻪ ﭘﮋﻣﺮده ﺷﺪه و ﻣﯽاﻓﺘﺪ.
ﻻروﻫﺎي ﺟﻮان اﺑﺘﺪا از ﻋﻠﻒﻫﺎي ﻫﺮز و ﯾﺎ در ﺻﻮرت وﺟﻮد از ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺟﻮان ذرت ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﺳﻮراخﻫﺎي رﯾﺰ و ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ در ﺑﺮگ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﭼﻨﯿﻦ ﺗﻐﺬﯾﻪاي از اﻫﻤﯿﺖ ﮐﻤﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ.
ﻻروﻫﺎي ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺳﺎﻗﻪ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﻗﻄﻊ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺒﺐ ﭘﮋﻣﺮدﮔﯽ و ﻣﺮگ ﮔﯿﺎه ﺷﻮد زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻌﺪادﺷﺎن زﯾﺎد ﺑﺎﺷﺪ ﻣﯽ-ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺎ 75 درصد ﻣﺤﺼﻮل را از ﺑﯿﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ. ﻫﺮ ﻻرو اﯾﻦ آﻓﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺳﻄﺤﯽ ﺣﺪود 400 ﺳﺎﻧﺘﯿﻤﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ را از ﺑﯿﻦ ﺑﺒﺮد.
روشﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮل
ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ و ﺧﺴﺎرت ﻃﻮﻗﻪﺑﺮﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ﺣﺪي ﻣﺸﮑﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻋﻠﺖ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺷﺒﺎﻧﻪ آﻧﻬﺎﺳﺖ.
ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل، ﻧﺸﺎﻧﻪاي از آﺳﯿﺐ ﺗﻮﺳﻂ ﻃﻮﻗﻪﺑﺮﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ وﺟﻮد ﺳﻮراخ در ﮔﯿﺎﻫﭽﻪﻫﺎي ﺟﻮان و ﯾﺎ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﯾﯽ از ﮔﯿﺎه درﺳﺖ در زﯾﺮ ﺳﻄﺢ ﺧﺎك، ﺣﻀﻮرﺷﺎن را آﺷﮑﺎر ﻣﯽﮐﻨﺪ.
ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺑﻮﺗﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ﻣﺤﻞ ﻃﻮﻗﻪ ﻣﻮرد ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و اﻓﺘﺎدهاﻧﺪ، از ﻋﻼﺋﻢ ﺣﻀﻮر اﯾﻦ آﻓﺖ در ﻣﺰرﻋﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
روشﻫﺎي زراﻋﯽ
ﺷﺨﻢ ﻋﻤﯿﻖ ﺑﻌﺪ از ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺤﺼﻮل، وﺟﯿﻦ ﻋﻠﻒﻫﺎي ﻫﺮز و آﯾﺶ ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ آن ﭘﯿﺶ از ﻓﺼﻞ ﮐﺎﺷﺖ ﺑﻪ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از تخمریزی و زﯾﺮﺧﺎك رﻓﺘﻦ ﻻروﻫﺎ و ﺷﻔﯿﺮهﻫﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ.
کنترل شیمیایی
محلولپاشی مزرعه در صورت مشاهده تعداد قابل توجه گیاهچههای خسارت دیده با استفاده از دیازینون EC %60به نسبت 1/5-1لیتر در هکتار توصیه میشود.
با توجه به فعالیت شبانه لارو این آفت، بهتر است که محلولپاشی پس از غروب آفتاب صورت بگیرد. طعمه مسمومپاشی در غروب آفتاب با کلرپیریفوس G%5 به میران 1/5-1 لیتر در هکتار نیز لاروهای سنین بالا این آفت را کنترل میکند.
توجه به این كه خسارت این آفت در اكثر مواقع به صورت لکهاي اتفاق میافتد، استفاده از طعمه مسموم (تركیب سبوس گندم با سوین با نسبت1 درصد) و پخش آن در غروب هنگام توصیه میشود.
بهترین روش کنترل هلیوتیس در ذرت چیست؟
کرم بلال (هلیوتیس) ذرت
اﯾﻦ آﻓﺖ ﺑﺎ ﻧﺎم ﻋﻠﻤﯽ زﯾﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد
Helicoverpa (=Heliothis) zea (Boddie, 1850)
(Lepidoptera: Noctuidae)
زﯾﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ آﻓﺖ
اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ در ﺗﻤﺎم ﻃﻮل ﺳﺎل در آب و ﻫﻮاي ﮔﺮﻣﺴﯿﺮي و ﻧﯿﻤﻪ ﮔﺮﻣﺴﯿﺮي ﻓﻌﺎل اﺳﺖ، اﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آن ﺑﻪ ﻣﺎهﻫﺎي ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﻣﺤﺪودﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ زﯾﺴﺖﺷﻨﺎﺳﯽ ﺟﻤﻌﯿﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺴﺘﻘﺮ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺖ.
ﺗﻌﺪاد ﻧﺴﻞ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ از ﯾﮏ ﺗﺎ 7 ﻧﺴﻞ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ. ﭼﺮﺧﻪ زﻧﺪﮔﯽ آن ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ، ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻮﺳﻂ در ﯾﮏ ﺑﺎزهي زﻣﺎﻧﯽ 30 روزه ﮐﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮد.
ﻧﺤﻮه ﺧﺴﺎرت
ﻻروﻫﺎي ﺗﺎزه ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه از ﺑﺮگﻫﺎي ﭘﺮﭼﻢ، ﮔﻞ آذﯾﻦ ﻧﺮ و دﯾﮕﺮ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻇﻬﻮر ﮔﻞﻫﺎي ﺗﺎج آﻏﺎز ﻣﯽﺷﻮد، آنﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ رﯾﺸﮏﻫﺎي ﺳﺒﺰ ذرت ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ.
ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻻروﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽﺗﺮ در درﺟﻪ اول در ﻧﻮك ﮔﻞ آذﯾﻦ ﻣﺎده ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد، اﻣﺎ ﺗﻌﺪادي از ﻻروﻫﺎ ﮔﻞ آذﯾﻦ را ﺗﺮك ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ﭘﻮﺳﺘﻪ را ﻣﯽﺟﻮﻧﺪ و وارد داﻧﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﮔﺎﻫﯽ ﺑﯿﺶ از ﯾﮏ ﻻرو درﮔﻞ آذﯾﻦ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد.
روشﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮل
ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ اﯾﻦ آﻓﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از زﻧﺒﻮرﻫﺎي ﺗﺮﯾﮑﻮﮔﺮاﻣﺎ و ﺑﺮاﮐﻮن، ﻃﺒﻖ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ آﻓﺎت ذرت و اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻠﻪﻫﺎي ﻓﺮﻣﻮﻧﯽ ﺑﺮاي ردﯾﺎﺑﯽ ﺟﻤﻌﯿﺖ و ﺗﻌﯿﯿﻦ زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل آﻓﺖ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد.
ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ، در ﻣﻮرد اﯾﻦ آﻓﺖ، ﮐﻨﺘﺮل زراﻋﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺨﻢ ﻋﻤﯿﻖ و ﯾﺦ آب زﻣﺴﺘﺎﻧﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ.
ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻮازﯾﻦ ﭘﯿﺶآﮔﺎﻫﯽ و ﻧﻈﺮ ﮐﺎرﺷﻨﺎس ﻣﯽﺗﻮان از ﺣﺸﺮهﮐﺶ ﻓﻮزاﻟﻦ EC 35% ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 3 ﻟﯿﺘﺮ در ﻫﮑﺘﺎر و ﺗﯿﻮدﯾﮑﺎرب DF 80% ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 0/75 ﺗﺎ 1 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم در ﻫﮑﺘﺎر ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻦ آﻓﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد.
چرا برگ های ذرت حالت پاره پاره می شوند؟
ﮐﺮم ﺑﺮﮔﺨﻮار ﮐﺎرادرﯾﻨﺎ Spodoptera exigua (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae)
ﻻرو ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺳﺒﺰ رﻧﮓ وﻟﯽ ﮔﺎﻫﯽ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي و ﺗﯿﺮه ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺷـﻮد. در دو ﻃـﺮف ﺑـﺪن ﻻرو، ﺳﻪ ﻧﻮار ﻃﻮﻟﯽ ﺑﻪ رﻧﮓﻫﺎي ﺳﯿﺎه، ﻧﺎرﻧﺠﯽ و ﺳﻔﯿﺪ وﺟـﻮد دارد ﮐـﻪ روزﻧـﻪﻫـﺎي ﺗﻨﻔﺴـﯽ ﺣﺸـﺮه داﺧﻞ ﻧﻮار ﺗﯿﺮه ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺷﻔﯿﺮهﻫﺎ داﺧﻞ ﻻﻧﻪﻫﺎي ﮔﻠﯽ در ﺧﺎك ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺷﻔﯿﺮه،ﮐﻠـﻪ ﻗﻨﺪي ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﻬﻮهاي ﺗﺎ ﺧﺮﻣﺎﯾﯽ رﻧﮓ و در اﻧﺘﻬﺎ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﭼﻬﺎر ﺧﺎر (دو ﺧﺎر ﺑﺰرگ و دو ﺧﺎرﮐﻮﭼﮏ) اﺳﺖ.
ﻧﺤﻮه ﺧﺴﺎرت کرم برگخوار در ذرت
ﻻروﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﻤﯿﻖ در داﺧﻞ ﻧﺎﺣﯿه whorl (ﮐﻪ در آن ﺑﺮگها ﺑﻪ دور ﺳﺎﻗﻪ ﭘﯿﭽﯿﺪهاﻧﺪ) در ﺑﺮگﻫﺎي رﺷﺪ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﮔﺎﻫﯽ ﺳﺒﺐ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﮔﻞ آذﯾﻦ ﻧﺮ ﭘﯿﺶ از ﻇﻬﻮرش ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
ﺑﺮ اﺛﺮ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻻرو اﯾﻦ آﻓﺖ، ﺑﺮگﻫﺎي ذرت ﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎره ﭘﺎره ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و از ﻟﺒﻪ ﺑﺮگ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ رﮔﺒﺮگ دﭼﺎر ﺧﺸﮏﺷﺪﮔﯽ ﻣﯽﺷﻮد. آﺳﯿﺐ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﭼﻨﺎن ﮔﺴﺘﺮده ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ، ﺑﻪ ﺟﺰ رﮔﺒﺮگ و ﺳﺎﻗﻪ، ﺑﻘﯿﻪ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎ ﻣﺼﺮف ﺷﻮد.
ﻻروﻫﺎ ﭘﺲ از ﺧﺮوج از ﺗﺨﻢ، از ﻫﻤﺎن ﻣﺤﻞ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﭼﻬﺎر ﺑﺎر ﭘﻮﺳﺖاﻧﺪازي ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻻروﻫﺎي ﺳﻦ ﺳـﻮم ﺑـﻪ ﺑﻌﺪ، ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﺷﻮد. ﻻرو ﭘﺲ ازﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ زﻣﯿﻦ اﻓﺘﺎده و در ﺧﺎك و زﯾـﺮ ﮐﻠـﻮخﻫـﺎ، ﻻﻧـﻪاي ﺑـﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺮﺷﺤﺎت ﺑﺰاﻗﯽ ﺧﻮد از ﮔﻞ درﺳﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ وداﺧﻞ آن ﺷﻔﯿﺮه میشود. دوره ﻫﺮﻧﺴـﻞ در دﻣﺎي 27 درﺟﻪ ﺳﻠﺴﯿﻮس، 24 روز و در دﻣﺎي 16/7 درﺟﻪ ﺳﻠﺴﯿﻮس،40-45 روز اﺳـﺖ. آﻓـﺖ در ﺷﯿﺮاز ﮐﻪ ﻫﻮا ﮔﺮمﺗﺮاﺳﺖ ﺗﺎ 6 ﻧﺴﻞ و در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺳﺮدﺳﯿﺮ 2-4 ﻧﺴﻞ در ﺳﺎل دارد.
روشﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮل
ﮐﻨﺘﺮل زراﻋﯽ
ﺷﺨﻢ ﻋﻤﯿﻖ ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺤﺼﻮل، ﺑﺮاي از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن ﻓـﺮم زﻣﺴـﺘﺎنﮔـﺬران آﻓـﺖ، ﮐﺸﺖ زودﻫﻨﮕﺎم و ﺑﻪﻣﻮﻗﻊ، ﺣﺬف ﻋﻠﻒﻫﺎي ﻫﺮز و ﯾﺦآب زﻣﺴﺘﺎﻧﻪ ﺑﺮاي از ﺑﯿﻦ ﺑـﺮدن ﺷـﻔﯿﺮهﻫـﺎ در ﺧﺎك از روشﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮل زراﻋﯽ اﯾﻦ آﻓﺖ اﺳﺖ.
ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ
ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي زﻧﺒﻮر ﺑﺮاﮐﻮن، Bracon hebetor Say (Hym.; Braconidae) و ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﺗﻠﻪﻫﺎي ﻓﺮﻣﻮﻧﯽ ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي رﻫﺎﺳﺎزي زﻧﺒﻮرﻫﺎي ﭘﺎرازﯾﺘﻮﯾﯿﺪ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد.
ﮐﻨﺘﺮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ
استفاده از ﺣﺸﺮهﮐﺶ ﻓﻮزاﻟن EC35% ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 3 ﻟﯿﺘﺮ در ﻫﮑﺘﺎر ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه آﺛﺎر ﻋﻼﺋﻢ ﺧﺴﺎرت اﯾﻦ آﻓﺖ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد.
کدام آفت از پهنک برگ ذرت تغذیه می کند؟
ﮐﺮم ﺑﺮﮔﺨﻮار ﺗﮏ ﻧﻘﻄﻪاي ذرت Mythimna (Duponchel) (Lepidoptera: Noctuidae)
ﻧﺤﻮه ﺧﺴﺎرت
ﻻروﻫﺎي ﺟﻮان از ﻟﺒﻪي ﺑﺮگﻫﺎي ذرت ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﺮده، در ﺳﻨﯿﻦ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﭘﻬﻨﮏ ﺑﺮگ را ﻣﻮرد ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﻨﺪ. ﻻروﻫﺎي اﯾﻦ آﻓﺖ ﺑﺨﺼﻮص در ﺳﻨﯿﻦ آﺧﺮ ﺑﻪ ﺷﺪت از ﺑﺮگﻫﺎي ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ.
ﺑﻪﻃﻮرﯾﮑﻪ در ﺗﺮاﮐﻢﻫﺎي ﺑﺎﻻ ﺗﻤﺎم ﭘﻬﻨﮏ ﺧﻮرده ﺷﺪه و ﻓﻘﻂ رﮔﺒﺮگ اﺻﻠﯽ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ. ﺷﺪت ﺗﻐﺬﯾﻪ در ﺣﺎﻟﺖ ﻃﻐﯿﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺣﺪي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺰرﻋﻪ ﺣﺎﻟﺘﯽ ﺷﺒﯿﻪ ﻧﯽزار ﻣﯽدﻫﺪ.
ﻻروﻫﺎي اﯾﻦ آﻓﺖ ﺷﺐ ﻓﻌﺎل ﺑﻮده و ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﻐﺬﯾﻪ را ﻫﻨﮕﺎم ﺷﺐ اﻧﺠﺎم ﻣﯽدﻫﻨﺪ و در ﻃﻮل روز درون ﻏﻼف ﺑﺮگﻫﺎي ذرت و در ﺷﮑﺎف زﻣﯿﻦ ﺧﻮد را ﭘﻨﻬﺎن ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﻧﺪرت در ﺣﺎل ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
زﯾﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ آﻓﺖ
ﺑﺮگخوار ﺗﮏ ﻧﻘﻄﻪاي در ﺷﺮاﯾﻂ آب و ﻫﻮاﯾﯽ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اروﻣﯿﻪ داراي 3 ﻧﺴﻞ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻮده و در ﻣﺮﺣﻠﻪي ﻻرو ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ دﯾﺎﭘﻮز رﻓﺘﻪ و زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ.
اﯾﻦ ﺷﺐﭘﺮهﻫﺎ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮔﺮﻣﺴﯿﺮ اﺳﺘﺎن ﻓﺎرس از اواﺳﻂ ﻓﺮوردﯾﻦ، در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﻌﺘﺪل از ﻧﯿﻤﻪ اردﯾﺒﻬﺸﺖ و در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺳﺮدﺳﯿﺮ از اواﺳﻂ ﺧﺮداد در ﻃﺒﯿﻌﺖ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
اﯾﻦ ﺣﺸﺮه در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮔﺮﻣﺴﯿﺮ 4 ﻧﺴﻞ دارد. ﻧﺴﻞ اول از دﻫﻪ ﺳﻮم ﻓﺮوردﯾﻦ ﺷﺮوع ﺷﺪه ﺗﺎ اواﺧﺮ ﺧﺮداد اداﻣﻪ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ﻻروﻫﺎي اﯾﻦ ﻧﺴﻞ از ﺑﺮگﻫﺎي ﮔﻨﺪم و ﺟﻮ و ﻋﻠﻒﻫﺎي ﻫﺮز ﮔﺮاﻣﯿﻨﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.
ﻧﺴﻞ دوم از اواﯾﻞ ﺗﯿﺮﻣﺎه ﺗﺎ دﻫﻪ ﺳﻮم ﻣﺮداد ﻣﺎه اداﻣﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﻻروﻫﺎي اﯾﻦ ﻧﺴﻞ از ﺑﺮگﻫﺎي ذرت ﺑﻬﺎره و ﮔﺮاﻣﯿﻨﻪﻫﺎي ﻫﺮز ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﻧﺴﻞ ﺳﻮم از اواﺧﺮ ﻣﺮداد ﺷﺮوع ﺷﺪه و ﺗﺎ دﻫﻪ اول ﻣﻬﺮ اداﻣﻪ دارد.
ﻻروﻫﺎي اﯾﻦ ﻧﺴﻞ از ﺑﺮگﻫﺎي ذرت ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ذرتﻫﺎي ﮐﺸﺖ دوم ﯾﺎ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﺑﺮداﺷﺖ ﮔﻨﺪم و ﺟﻮ ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮد و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺮگ ﮔﺮاﻣﯿﻨﻪﻫﺎي وﺣﺸﯽ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.
ﻧﺴﻞ ﭼﻬﺎرم از اواﺳﻂ ﻣﻬﺮ ﺷﺮوع ﺷﺪه و ﻻروﻫﺎي اﯾﻦ ﻧﺴﻞ روي ﭘﺎﺟﻮشﻫﺎي ﺑﻮﺗﻪﻫﺎي ذرت و ﺑﻮﺗﻪﻫﺎي ذرت ﮐﺸﺖ دوم ﮐﻪ دﯾﺮﺗﺮ ﺳﺒﺰ ﺷﺪه و داراي ﺑﺮگﻫﺎي ﺗﺎزه و ﺷﺎداب ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.
ﻻروﻫﺎي اﯾﻦ ﻧﺴﻞ در ﺧﺎك ﺷﻔﯿﺮه ﺷﺪه و ﺗﺎ ﺑﻬﺎر ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺻﻮرت ﻣﯽﻣﺎﻧﻨﺪ.
روشهاي کنترل
اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﻠﻪﻫﺎي ﻓﺮﻣﻮﻧﯽ ﺑﺮاي ردﯾﺎﺑﯽ ﺟﻤﻌﯿﺖ و ﺗﻌﯿﯿﻦ زﻣﺎن ﮐﻨﺘﺮل ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد. از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯿﺰﺑﺎن اوﻟﯿﻪ اﯾﻦ آﻓﺖ ﺳﻮروف اﺳﺖ، اﯾﻦ آﻓﺖ در ﻣﺰارﻋﯽ ﮐﻪ ﺗﺮاﮐﻢ ﺳﻮروف زﯾﺎد اﺳﺖ، ﺧﺴﺎرت زﯾﺎدي وارد ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻦ ﻋﻠﻒ ﻫﺮز در ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻦ آﻓﺖ ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ.
کنترل بیولوژیک
میتوان از زنبور Habrobracon hebetor Say برای کنترل بیولوژیکی استفاده کرد. این زنبور پارازیتوئید خارجی لارو بسیاری از شبپرههای آفت خصوصاً کرم قوزه پنبه و کرم بلال ذرت(هلیوتیس) نیز هست و لاروهای درشت آ نها را به خوبی پارازیته یا انگلی میکند.
ﮐﻨﺘﺮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ
ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ اﯾﻦ آﻓﺖ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه آﺛﺎر ﺧﺴﺎرت ﻣﯽﺗﻮان از ﻓﻮزاﻟن EC35% ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 3 ﻟﯿﺘﺮ در ﻫﮑﺘﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد.
بهترین سم برای کنترل شته ذرت چیست؟
ﺷﺘﻪ ﺑﺮگ ذرتRhopalosiphum maidis (Fitch) (Hemiptera: Aphididae)
ﻧﺤﻮه ﺧﺴﺎرت
ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺷﺘﻪﻫﺎ ﺳﺒﺐ ﺣﺬف رﻃﻮﺑﺖ و ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ از ﺳﻄﺢ ﺑﺮگﻫﺎي ﺑﺎﻻﯾﯽ و ﮔﻞآذﯾﻦ ﻧﺮ ﻣﯽﺷﻮد. ﺷﺘﻪﻫﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻋﺴﻠﮏ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺳﺒﺐ اﻧﺘﻘﺎل وﯾﺮوس ﺷﻮﻧﺪ. ﺑﺮﺧﯽ ﻫﯿﺒﺮﯾﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺴﺎرت اﯾﻦ آﻓﺖ ﺣﺴﺎسﺗﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﺎﻻي ﺷﺘﻪ ﺳﺒﺐ اﯾﺠﺎد ﻟﮑﻪ در ﺑﺮگ و ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ آن ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻗﺮﻣﺰ ﺷﺪن ﺑﺮگ از ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي ﺣﻀﻮر ﺷﺘﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺗﺤﺖ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﮑﯽ ﺧﺴﺎرت ﻧﺎﺷﯽ از ﺷﺘﻪﻫﺎ ﺷﺪﯾﺪﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮد
ﮐﻨﺘﺮل
ﺷﺘﻪ ﺑﺮگ ذرت ﺟﺰ آﻓﺎت اﺗﻔﺎﻗﯽ در ﻣﺰارع ذرت ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺰارع ذرت دﯾﺮ ﮐﺎﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﮑﯽ ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎ اﺣﺘﻤﺎل ﺧﻄﺮ آﺳﯿﺐ ﺷﺘﻪ ﺑﺮگ ذرت روﺑﺮو ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﮐﻨﺘﺮل زراﻋﯽ
رﻋﺎﯾﺖ اﺻﻮل ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﺰارع و ﻋﺎري ﺑﻮدن از ﻋﻠﻒﻫﺎي ﻫﺮز ﻣﯿﺰﺑﺎن ﺷﺘﻪﻫﺎ در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﯿﻪ رﺷﺪ ﺑﻮﺗﻪﻫﺎي ذرت، از ﺷﺪت خسارت ﺷﺘﻪﻫﺎ در ﻣﺰارع ذرت ﻣﯽﮐﺎﻫﺪ.
کنترل بیولوژیک
این شتهها در مزارع ذرت استان از اهمیت زیادی برخوردار نیستند و شکارگرها (کفشدوزکها، بالتوریها، لارو مگسهای سیرفیده) و زنبورهای پارازیتوئید جمعیت آ نها را به خوبی کنترل میکنند.
کنترل شیمیایی
ﮐﻨﺘﺮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺷﺘﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻗﺒﻞ از ﻣﺮﺣﻠﻪي ﺗﺎﺳﻞدﻫﯽ 50 درصد ﺑﻮﺗﻪﻫﺎ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻪ ﺷﺘﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ و ﯾﺎ 3 درصد ﺑﻮﺗﻪﻫﺎ در ﻣﺮﺣﻠﻪي ﺗﺎﺳﻞدﻫﯽ روي ﺑﺮگﻫﺎي ﺑﺎﻻﯾﯽ و ﮔﻞآذﯾﻦ ﻧﺮ آﻟﻮدﮔﯽ ﺷﺪﯾﺪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ.
ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺸﺮهﮐﺶ دﯾﺎزﯾﻨﻮن EC 60% ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 1/5 ﻟﯿﺘﺮ در ﻫﮑﺘﺎر، ﻓﻮزاﻟن EC35% ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 3 ﻟﯿﺘﺮ در ﻫﮑﺘﺎر و ﯾﺎ ﭘﺮﯾﻤﮑﺎرب WP 50% ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 0/8 ﺗﺎ 1 ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ
بهترین روش کنترل زنجرک ها در مزارع ذرت؟
ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي از زﻧﺠﺮكﻫﺎ از ﻣﺰارع ذرت ﮔﺰارش ﺷﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﮕﯽ آﻧﻬﺎ از ﻧﻈﺮ اﻫﻤﯿﺖ و اﯾﺠﺎد ﺧﺴﺎرت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ارزش ﯾﮑﺴﺎﻧﯽ ﻧﺪارﻧﺪ.
ﻧﺤﻮه ﺧﺴﺎرت
ﭘﻮرهﻫﺎ و اﻓﺮاد ﺑﺎﻟﻎ زﻧﺠﺮكﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻐﺬﯾﻪ از ﺷﯿﺮه ﺑﺮگﻫﺎي ذرت ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد ﺧﺴﺎرت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ﯾﺎ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي وﯾﺮوﺳﯽ ﺑﺎﻋﺚ ﺧﺴﺎرت ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺧﺴﺎرت زﻧﺠﺮكﻫﺎ در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﯿﻪي رﺷﺪ ﺑﻮﺗﻪ ذرت اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﻗﻒ رﺷﺪ آن ﻣﻨﺠﺮ ﻣﯽﺷﻮد. ﻣﯿﺰان ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ارﻗﺎم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ اﯾﻦ زﻧﺠﺮكﻫﺎ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ.
ﺣﻀﻮر و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ زﻧﺠﺮكﻫﺎ از زﻣﺎن ﺳﺒﺰ ﺷﺪن ﺑﻮﺗﻪﻫﺎ ﺷﺮوع ﺷﺪه و ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺗﺎ اواﺧﺮ رﺷﺪ ﺑﻮﺗﻪﻫﺎ اداﻣﻪ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ ذرتﮐﺎري، ﺟﻤﻌﯿﺖ زﻧﺠﺮكﻫﺎ ﻫﻢ در ﮐﺸﺖﻫﺎي ﺑﻬﺎره و ﻫﻢ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻧﻪ ﺑﺎﻻ اﺳﺖ.
ﮔﻮﻧﻪی ,L. striatellusاز ﻧﻈﺮ اﻧﺘﻘﺎل وﯾﺮوس IMMRV (ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﻮزاﺋﯿﮏ ذرت) در ذرت اﻫﻤﯿﺖ دارد. اﯾﻦ زﻧﺠﺮك ﻧﺎﻗﻞ ﻋﻤﺪهي ﺑﯿﻤﺎري ﮐﻮﺗﻮﻟﮕﯽ زﺑﺮ در ﻣﺰارع ذرت ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ اﯾﻦ زﻧﺠﺮك ﺗﻨﻬﺎ در اواﯾﻞ ﻓﺼﻞ و در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﯿﻪ ﺗﺎ اواﺳﻂ دورهي رﺷﺪ ﮔﯿﺎﻫﺎن ذرت در ﻣﺰرﻋﻪﻫﺎ ﺣﻀﻮر و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﭼﺸﻢﮔﯿﺮ داﺷﺘﻪ و ﺑﺎ ﮔﺮم ﺷﺪن ﻫﻮا و اﻓﺰاﯾﺶ ﺷﺎخ و ﺑﺮگ ﮔﯿﺎﻫﺎن ذرت اﯾﻦ ﻣﺰارع را ﺗﺮك ﻣﯽﮐﻨﺪ.
ﮐﻨﺘﺮل زﻧﺠﺮكﻫﺎ
ﮐﻨﺘﺮل زراﻋﯽ
ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ ﺑﻪ ﺗﺎﺧﯿﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺗﺎرﯾﺦ ﮐﺎﺷﺖ ذرت و ﺑﺮﻫﻢ زدن ﻫﻢزﻣﺎﻧﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ زﻧﺠﺮكﻫﺎ ﺑﺎ دورهي ﺣﺴﺎس آﻟﻮدﮔﯽ ﮔﯿﺎﻫﺎن ذرت از ﻣﯿﺰان ﮔﺴﺘﺮش ﺑﯿﻤﺎري وﯾﺮوﺳﯽ ﮐﻮﺗﻮﻟﮕﯽ زﺑﺮ و ﺧﺴﺎرت آن در ﻣﺰارع ذرت ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي ﮐﺎﺳﺖ.
ﮐﻨﺘﺮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ
ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﻨﺘﺮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ زﻧﺠﺮكﻫﺎي ﻧﺎﻗﻞ وﯾﺮوس، اﺟﺮاي ﮐﻨﺘﺮل زراﻋﯽ و ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺑﺬر ﺑﺎ ﺗﯿﺎﻣﺘﻮﮐﺴﺎم 35% FS ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 350-500 ﻣﯿﻠﯽﻟﯿﺘﺮ ﺑﺮاي ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﯾﮏ ﺻﺪ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم ﺑﺬر ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.
کدام آفت باعث خشکیدگی برگ و چروکیدگی دانه ذرت می شود؟
ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﯾﯽ از ﮐﻨﻪﻫﺎي ﺗﺎرﺗﻦ ﺟﻨس Tetranychus در ﻣﺰارع ذرت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از آﻓﺎت ﻣﻬﻢ ذرت ﻓﻌﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﮔﻮﻧﻪی Tetranychus urticae Koch از ﺧـﺎﻧﻮادهی Tetranychidae از اﻫﻤﯿـﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ.
ﻧﺤﻮه ﺧﺴﺎرت
ﮐﻨﻪﻫﺎي ﻋﻨﮑﺒﻮﺗﯽ ﺑﺎ ﻣﮑﯿﺪن ﻣﺎﯾﻌﺎت از ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺳﻄﺢ ﺑﺮگ، ﺳﺒﺐ ﺧﺸﮏ ﺷﺪن ﺑﺮگﻫﺎي ذرت ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﺑﺮگ ﺗﺨﺮﯾﺐ و ﺧﺸﮏ ﺷﺪه و داﻧﻪﻫﺎي ذرت ﭼﺮوﮐﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
ﺑﺮگﻫﺎي آﺳﯿﺐ دﯾﺪه در ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻﯾﯽ زرد و ﮐﻠﺮوزه ﺷﺪه و در ﺳﻄﺢ ﭘﺎﯾﯿﻨﯽ ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
ﮐﻨﺘﺮل
ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻋﻮاﻣﻞ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻨﺪهي ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﻮﺛﺮي ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻨﻪﻫﺎي ﺗﺎرﺗﻦ در ﮐﺸﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪهاﻧﺪ وﻟﯽ ﺑﺪﻟﯿﻞ ﻋﺪم ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻧﺒﻮه آﻧﻬﺎ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ، از روش ﮐﻨﻪﮐﺶﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻦ آﻓﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد.
از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﮐﻨﻪﻫﺎي ﺗﺎرﺗﻦ در اﯾﺮان ﮐﻔﺸﺪوزكﻫﺎي ﺟﻨس Stethorus ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ، ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ در ﮐﻨﺘﺮل ﺟﻤﻌﯿﺖ ﮐﻨﻪﻫﺎي ﺗﺎرﺗﻦ دارﻧﺪ.
ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﻨﺘﺮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﮐﻨﻪﻫﺎي ﺗﺎرﺗﻦ؛ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﺴﺎرت اوﻟﯿﻪ (زرد و ﺳﻔﯿﺪ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻮاري) ﮐﻨﻪﻫﺎ روي ﺑﺮگﻫﺎي ذرت، ﺑﺎ ﺳﻤﻮم ﺑﺮوﻣﻮﭘﺮوﭘﯿﻼت EC 25% ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 1/2 ﻟﯿﺘﺮ و ﭘﺮوﭘﺎرژیت EC 57% ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﯾﮏ ﻟﯿﺘﺮ در ﻫﮑﺘﺎر ﻣﯽﺗﻮان اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد.
به منظور تشخیص سریع نوع آفت و خسارت آن در ذرت به نکات کلیدی مراجعه کنید
چگونه بیماریهای ذرت را شناسایی و کنترل کنیم؟
ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ذرت ﻫﺮﺳﺎﻟﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺰارع ذرت ﮐﺸﻮر را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻗﺮار داده و ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺖ ﮐﻤﯽ و ﮐﯿﻔﯽ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﮔﺎﻫﺎ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ وﻗﻮع ﭼﻨﯿﻦ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎﯾﯽ، ﺑﻄﻮر دﻗﯿﻖ ﻣﯿﺴﺮ ﻧﯿﺴﺖ.
ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺧﺴﺎرت ﮐﻠﯽ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎ در ﺗﻤﺎم ﻣﻨﺎﻃﻖ ذرتﮐﺎري ﮐﺸﻮر ﺧﯿﻠﯽ زﯾﺎد ﻧﯿﺴﺖ، وﻟﯽ ﮔﺎﻫﯽ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺧﺎص ﮐﺸﻮر درﮔﯿﺮ ﺷﯿﻮع و ﻫﻤﻪﮔﯿﺮي ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و از اﯾﻦ ﺣﯿﺚ ﺧﺴﺎرت ﺑﯿﻤﺎري در آن ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد اﺳﺖ.
اﮔﺮﭼﻪ ذرت ﻣﻘﺎوﻣﺖ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻣﻮﺛﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺴﯿﺎري از ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎ دارد وﻟﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ژرم ﭘﻼﺳﻢ (ژﻧﻮﺗﯿﭗ) در اﯾﺮان، ﮔﺎﻫﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎري ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶ رو ﺑﻪ رو اﺳﺖ.
وﻗﻮع ﺑﯿﻤﺎري در ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ، ﻋﻤﻠﯿﺎت زراﻋﯽ و ﻫﯿﺒﺮﯾﺪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در آن ﻣﻨﻄﻘﻪ ﮐﺸﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ، ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ.
انواع بیماریهای ذرت
بهترین روش درمان پوسیدگی خوشه ذرت چیست؟
ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري
پوسیدگی خوشه ذرت یکی از بیماریهای ذرت است. ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺎرﭼﯽ از ﻗﺒﯿل Aspergillus، Cladosporium، Diplodia، Nigrosporium،Gibberella، Prnicillium و Trichoderma ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﯿﻤﺎري ﺷﻮﻧﺪ،
وﻟﯽ ﺑﯿﻤﺎري ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺧﻮﺷﻪ ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﻮزارﯾﻮﻣﯽ از ﺷﯿﻮع و اﻫﻤﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي در ﮐﺸﻮرﻣﺎن ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ.
ﻃﺒﻖ ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﮐﺸﻮر ﻋﺎﻣﻞ ﻋﻤﺪه ﻗﺎرﭼ ﻣﻮﻟﺪ ﺑﯿﻤﺎري ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺧﻮﺷﻪ ذرت در اﯾﺮان ﻗﺎرچ Fusarium verticillioides ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
ﻗﺎرچ ﻣﺬﮐﻮر ﻋﺎﻣﻞ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺳﺎﻗﻪ و رﯾﺸﻪ ذرت در ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﻨﺎﻃﻖ دﻧﯿﺎ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد و ﺳﻄﺢ اﻧﺘﺸﺎر وﺳﯿﻌﯽ داﺷﺘﻪ، در اﻧﺪامﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﯿﺎه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﯽﮐﻨﺪ.
ﺑﯿﻤﺎرﮔﺮ ﻗﺎرﭼﯽ ﻣﺬﮐﻮر ﻋﻼوه ﺑﺮ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺧﻮﺷﻪ ذرت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺮگ ﮔﯿﺎﻫﭽﻪ، ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ رﯾﺸﻪ و ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺳﺎﻗﻪ ذرت ﻧﯿﺰ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﻋﻼﯾﻢ ﺑﯿﻤﺎري
ﺑﯿﻤﺎري ﺧﻮﺷﻪﻫﺎ، ﺑﺬور ذرت و ﺣﺘﯽ ﭼﻮب ﺑﻼلﻫﺎ را آﻟﻮده ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﮐﻤﯽ و ﮐﯿﻔﯽ داﻧﻪ ﻣﯽﮔﺮدد. ﺑﻼلﻫﺎي آﻟﻮده، ﺳﺒﮏ و ﻣﻤﻠﻮ از ﻣﯿﺴﻠﯿﻮم ﻗﺎرچ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
در ﺳﻄﺢ ﺑﻼلﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪ ﻗﺎرچ، ﮐﭙﮏﻫﺎي ﺳﻔﯿﺪ ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺻﻮرﺗﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﮔﺎﻫﯽ رﮔﻪﻫﺎي ﺳﻔﯿﺪ ﯾﺎ ﺗﺮكﻫﺎي ﺳﺘﺎرهاي ﺷﮑﻞ ﻫﻢ روي ﺳﻄﺢ ﺑﺬور آﻟﻮده دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
داﻧﻪﻫﺎي ﺑﻼل ﺑﺼﻮرت ﻣﻨﻔﺮد ﯾﺎ در ﺗﻌﺪادي ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮوﻫﯽ آﻟﻮده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. اﻧﺪامﻫﺎي روﯾﺸﯽ ﻗﺎرچ روي ﭘﻮﺷﺶﻫﺎي ﺑﻼل ﻫﻢ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﺑﻼلﻫﺎي آﻟﻮده ﺳﺒﮏﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ، ﺑﯿﻤﺎري ﺳﺒﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﺤﺼﻮل ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺷﻮد.
ﭼﺮﺧﻪ ﺑﯿﻤﺎري
ﻗﺎرچ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري ﺑﺼﻮرت ﻣﯿﺴﻠﯿﻮم در ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ و ﺑﺬر زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻣﯿﺴﻠﯿﻮم و ﮐﻨﯿﺪﯾﻮمﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎﯾﻪ آﻟﻮده ﮐﻨﻨﺪه اوﻟﯿﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ.
اﯾﻦ اﺳﭙﻮرﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺎد ﯾﺎ ﺣﺸﺮات ﺑﻪ ﺧﻮﺷﻪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺠﺮاي ﮐﺎﮐﻞ و زﺧﻢﻫﺎي اﯾﺠﺎد ﺷﺪه و ﺣﺘﯽ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﺑﺪون زﺧﻢ وارد ﮔﯿﺎه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
ﺷﺮاﯾﻂ آب و ﻫﻮاﯾﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي اﯾﺠﺎد و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﺷﺎﻣﻞ آب و ﻫﻮاي ﺧﺸﮏ ﻗﺒﻞ از ﻇﻬﻮر ﮐﺎﮐﻞ و آب و ﻫﻮاي ﮔﺮم و ﻣﺮﻃﻮب 2 ﺗﺎ 3 ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﻮر ﮐﺎﮐﻞﻫﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. اﻧﺘﻘﺎل ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﺬر و ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ اﺳﺖ.
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎري
ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺎﻫﺶ آﻟﻮدﮔﯽ و ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻤﺎري ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﻓﻮزارﯾﻮﻣﯽ ﺧﻮﺷﻪ ذرت ﻣﻮارد زﯾﺮ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
1- اﺳﺘﻔﺎده از ارﻗﺎم ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ ﺟﺎي ارﻗﺎم ﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎري؛ رﻗم SC (دﻫﻘﺎن) ﯾﮏ رﻗﻢ ﻣﺘﻮﺳﻂ-زودرس ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎري اﺳﺖ. ارﻗﺎم SC260 (ﻓﺠﺮ)، 704 و 705 ﻧﯿﻤﻪ ﻣﻘﺎوم و رقم 706 ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎري اﺳﺖ.
2- ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺑﻌﺪ از ذرت ﺟﻤﻊ آوري ﮔﺮدد. ﺷﺨﻢ و ﻣﺪﻓﻮن ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﻘﺎﯾﺎ ﻧﯿﺰ ﺗﺎ ﺣﺪودي ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻘﺎي ﻗﺎرچ ﻓﻮزارﯾﻮم ﻋﻤﺪﺗﺎً روي ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎك ﺑﻮده و اﯾﻦ ﻗﺎرچ در ﻋﻤﻖ 5-15 ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮي ﺧﺎك ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽﺑﺮد، ﻟﺬا ﺷﺨﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻋﻤﯿﻖ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﮑﺎن از دﺳﺘﺮس ﻗﺎرچ دور ﺑﻤﺎﻧﺪ.
3- ﻣﺒﺎرزه ﺑﻤﻮﻗﻊ و ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎ آﻓﺎت ذرت ﺑﺨﺼﻮص ﺳﺎﻗﻪ ﺧﻮار اروﭘﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﯿﻮع ﺑﯿﺸﺘﺮي دارد، اﻧﺠﺎم ﺷﻮد. اﯾﻦ آﻓﺎت ﺑﻪ ﭼﻨﺪ دﻟﯿﻞ ﺳﺒﺐ ﮔﺴﺘﺮش ﺑﯿﻤﺎري در ﻣﺰرﻋﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
اوﻻً، زﺧﻢﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﮔﯿﺎه ﺗﻮﺳﻂ آﻓﺎت اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد، راه ورود ﻗﺎرچ ﻓﻮزارﯾﻮم اﺳﺖ. ﺛﺎﻧﯿﺎ، ﻻروﻫﺎي ﺣﺸﺮات ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ ﻧﺎﻗﻞ ﻗﺎرچ ﺑﺎﺷﻨﺪ
ﺛﺎﻟﺜﺎ، ﻻروﻫﺎي ﺣﺸﺮات ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﺧﺴﺎرت ﮔﯿﺎه را ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﺗﻨﺶ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ، ﮔﯿﺎه را ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ و ﺑﯿﻤﺎري ﻣﺴﺘﻌﺪﺗﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ. زﺧﻢﻫﺎي اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﻧﯿﺰ از ﺟﻤﻠﻪ راهﻫﺎي ورود ﻗﺎرچ ﺑﻪ ﮔﯿﺎه ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ.
4- اﮔﺮﭼﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻼل ذرت ﻋﻤﺪﺗﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺎﯾﻪ آﻟﻮده ﮐﻨﻨﺪه ﻫﻮازاد رخ ﻣﯽ دﻫﺪ، وﻟﯽ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺬر ﺳﺎﻟﻢ و ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺷﺪه در ﮐﺎﻫﺶ آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ.
ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺑﺬور ذرت ﺑﺎ ﮐﺮﺑﻮﮐﺴﯿﻦ- ﺗﯿﺮام WP 75درﺻﺪ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 2/5 در ﻫﺰار ﻗﺒﻞ از ﮐﺸﺖ ﺻﻮرت ﻣﯽﮔﯿﺮد.
قارچکشﻫﺎي ﺗﺒﻮﮐﻮﻧﺎزول (راﮐﺴﯿﻞ 2 درﺻد DS )و دي ﻧﯿﮑﻮﻧﺎزول (ﺳﻮﻣﯽ اﯾﺖ 2 درﺻﺪ WP ) ﻫﺮ دو ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 2 در ﻫﺰار ﺟﻬﺖ ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺑﺬور ذرت ﻗﺒﻞ از ﮐﺸﺖ، ﮐﺎراﯾﯽ ﺧﻮﺑﯽ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ.
اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ از ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺑﺬر و ﻧﺤﻮه ﺻﺤﯿﺢ اﺟﺮاي ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻧﯿﺰ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺮد.
5- ﺗﻨﺎوب زراﻋﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻏﯿﺮ ﻣﯿﺰﺑﺎن ﻧﻈﯿﺮ ﭘﻨﺒﻪ و ﮐﻠﺰا ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد.
6- ﺗﻨﺶ ﺧﺸﮑﯽ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﭘﺲ از ﻇﻬﻮر ﮐﺎﮐﻞ اﻫﻤﯿﺖ ﺧﺎﺻﯽ دارد و در ﺷﺮوع و ﮔﺴﺘﺮش ﺑﯿﻤﺎري ﻓﻮزارﯾﻮﻣﯽ ﺑﻼل ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ. ﻟﺬا ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻨﻈﻢ آﺑﯿﺎري، اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻨﺶﻫﺎ را ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪ.
ﻃﺒﻖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻋﻠﻤﯽ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﻓﻮزارﯾﻮﻣﯽ ﺣﺘﻤﺎ در دورهاي از زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد دﭼﺎر ﺗﻨﺶ ﺷﺪهاﻧﺪ. در ﻣﻐﺎن ﺗﻨﺶ اواﯾﻞ ﻓﺼﻞ و رﻃﻮﺑﺖ زﯾﺎد آﺧﺮ ﻓﺼﻞ در ﺷﯿﻮع ﺑﯿﻤﺎري اﺛﺮ زﯾﺎدي دارد.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﯿﻤﺎري در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻐﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﻣﮑﺎنﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ ﺟﻬﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ ذرت ﺑﺬري ﻃﯽ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد.
در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺰارع ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺬر ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﭘﺎﯾﻪﻫﺎي ﭘﺪري ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﺮوج از ﻣﺰرﻋﻪ ﺻﺮﻓﺎ روي زﻣﯿﻦ ﺧﻮاﺑﺎﻧﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رﻃﻮﺑﺖ زﻣﯿﻦ، ﺧﻮد ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺸﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﺑﯿﻤﺎري ﺑﺎﺷﺪ.
ﻟﺬا ﺿﻤﻦ رﻋﺎﯾﺖ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻬﺪاﺷﺖ زراﻋﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﺮوج آنﻫﺎ در ﻣﻮﻋﺪ ﻣﻘﺮر اﻗﺪام ﮐﺮد.
7- ﻣﺼﺮف ﺑﯿﺶ از اﻧﺪازه ﮐﻮد ازﺗﻪ و ﻣﺼﺮف اﻧﺪك ﮐﻮد ﭘﺘﺎﺳﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮔﯿﺎه را در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﯿﻤﺎري ﮐﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ.
8- ﮐﻤﺒﺎﯾﻦﻫﺎ ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﺗﺮك در ﺑﺬر، راه ورود ﻓﻮزارﯾﻮم را ﻫﻤﻮار ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. در ﺻﻮرت اﻣﮑﺎن از ﻣﺎﺷﯿﻦﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﻼل ذرت (picker husker) اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدد.
ﺑﺎ ﮐﻤﮏ اﯾﻦ ﻣﺎﺷﯿﻦﻫﺎ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺻﺪﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﺬر وارد ﺷﺪه و در ﺿﻤﻦ ﺑﺬر ﺗﻤﯿﺰﺗﺮي ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﯽﺷﻮد. در ﺻﻮرت ﻋﺪم دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦ آﻻت ﻣﻨﺎﺳﺐ، ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﻼل ﺑﺎ دﺳﺖ در ﻣﺰارع ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺬر ﺑﺨﺼﻮص در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﺷﺎﯾﻊ اﺳﺖ، ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد.
9- ﺗﺮاﮐﻢ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﺑﻮﺗﻪ، ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﯾﺶ رﻃﻮﺑﺖ و ﻣﻬﯿﺎ ﺷﺪن ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻗﺎرچ ﻣﯽﺷﻮد. ﺗﺮاﮐﻢ ﺑﻮﺗﻪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ﺗﻮﺻﯿﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻫﺮ رﻗﻢ ﺑﺎﺷﺪ.
10- ﺑﺮداﺷﺖ ذرت ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﯾﻨﮑﻪ رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺬر ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﯽﺷﻮد، ﺑﺎﯾﺪ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد. ﻃﺒﻖ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ زﻣﺎن ﺑﻨﺪي ﻣﺸﺨﺺ اﺑﺘﺪا ﻣﺰارع آﻟﻮده ﺑﺮداﺷﺖ ﮔﺮدد، ﺗﺎ از ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﺑﻌﻤﻞ آﯾﺪ.
ﺑﺮاي اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺎزدﯾﺪﻫﺎي ﻣﻨﻈﻢ ﻫﻔﺘﮕﯽ ﻻزم اﺳﺖ. رﻃﻮﺑﺖ زﯾﺮ 18 درﺻﺪ ﺑﺮاي ﺧﻮﺷﻪ و 13-15 درﺻﺪ ﺑﺮاي ﺑﺬر در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
11- ﺑﺬور ذرت ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺎﻣﻼ ﺗﻤﯿﺰ و ﻋﺎري از ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ذرات ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻣﻮاد اﺿﺎﻓﯽ ﻫﻤﺮاه ﺑﺬر در ﺷﺮوع و ﮔﺴﺘﺮش آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ.
ﮐﯿﺴﻪ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺬر در آنﻫﺎ رﯾﺨﺘﻪ و اﻧﺒﺎر ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ، ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻤﯿﺰ ﺑﻮده و از ﻧﻔﻮذ آب و ﺣﺸﺮات ﺑﻪ داﺧﻞ آن ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورد. ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺮﻃﻮب و ﺣﺸﺮات اﻧﺒﺎري در ﮔﺴﺘﺮش ﺑﯿﻤﺎري ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ.
12- از اﻧﺒﺎر ﮐﺮدن ﺑﺬور ﮐﭙﮏ زده ﺑﺎﯾﺪ ﺟﺪا ﺧﻮدداري ﮐﺮد. ﺗﻤﯿﺰ ﮐﺮدن اﻧﺒﺎر وﮐﻨﺘﺮل ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺷﺮاﯾﻂ دﻣﺎﯾﯽ و رﻃﻮﺑﺘﯽ اﻧﺒﺎر ﻗﺒﻞ از اﻧﺒﺎر ﮐﺮدن ﺑﺬور اﻧﺠﺎم ﮔﯿﺮد. در ﺻﻮرت ﻣﺼﺮف اﯾﻦ ﺑﺬور ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺧﻮراك دام ﺑﺎﯾﺪ ﻣﯿﺰان و ﻧﻮع زﻫﺮاﺑﻪ ﻗﺎرﭼﯽ در آنﻫﺎ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﻮد.
13- ﺗﺎرﯾﺦ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﺸﺖ ذرت در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدد. ﮔﺎﻫﯽ ﮐﺸﺖ زودﻫﻨﮕﺎم ﺳﺒﺐ ﻣﯽﺷﻮد ﮔﯿﺎه از زﺧﻢﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺸﺮات ﺑﮕﺮﯾﺰد و ﻟﺬا ﻣﯿﺰان ﺑﯿﻤﺎري ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﺑﺪ.
تشکیل گال روی اندام هوایی ذرت نشانه چیست؟
ﺳﯿﺎﻫﮏ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ذرت
ﺳﯿﺎﻫﮏ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ذرت از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ذرت است که در اﻏﻠﺐ ﻣﻨﺎﻃﻖ ذرت ﺧﯿﺰ اﯾﺮان شایع اﺳﺖ. ﺳﯿﺎﻫﮏ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ذرت ﮐﻪ در اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﻪ آن Common smut ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد، ﺳﺎﻟﯿﺎن ﻣﺘﻤﺎدي در ﻣﻨﺎﻃﻖ ذرتﮐﺎري دﻧﯿﺎ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ.
ذرت در ﻣﻨﺎﻃﻖ آﻟﻮده دﻧﯿﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎ ري ﺧﺴﺎرات ﺷﺪﯾﺪي را ﻣﺘﺤﻤﻞ ﻣﯽﺷﻮد و در ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﯿﻤﺎري درﺻﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از ﺧﻮﺷﻪﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﺎﻣﻼ آﻟﻮده ﺷﺪه و از ﺑﯿﻦ ﺑﺮوﻧﺪ.
ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري
ﻗﺎرچ Ustilago maydis (DC.) Cda.(syn: Ustilago zeae Ung.) ﻣﯽﺑﺎﺷـﺪﮐﻪ از ﺟﻤﻠـﻪ ﻗـﺎرچﻫـﺎي ﮔﺮوه ﺑﺎزﯾﺪﯾﻮﻣﯿﺴﺖ اﺳﺖ.
اﺣﺘﻤﺎﻻ آﻟﻮدﮔﯽﻫﺎي اوﻟﯿﻪ از اﺳﭙﻮرﻫﺎي ﺳﺎل ﻗﺒﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺑﺮوز ﺷـﺮاﯾﻂ ﻣﺴـﺎﻋﺪ اﺑﺘـﺪاي ﺑﻬـﺎر ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﯽ در ﺧﺎك ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ.
ﻗﺎرچ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري زﻣﺴﺘﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻠﯿﻮﺳﭙﻮر در ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺧﺎك ﺳﭙﺮي ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ آب و ﻫﻮاﯾﯽ اﺳﭙﻮرﻫﺎي ﻣﻘﺎوم ﻗﺎرچ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑـﺮاي ﭼﻨـﺪ ﺳـﺎل دوام داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﻠﯿﻮﺳﭙﻮر در ﺧﺎك ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﻪ ﻣﺪت دو ﺗﺎ ﺳﻪ ﺳﺎل ﺑﺎﻗﯽ ﻣـﯽﻣﺎﻧـﺪ.
ﻋﻼﯾﻢ ﺑﯿﻤﺎري
ﺑﯿﻤﺎري ﻣﻮﺟﺐ اﯾﺠﺎد ﮔﺎل روي اﻧﺪام ﻫﺎي ﻫﻮاﯾﯽ ﮔﯿﺎه از ﻗﺒﯿﻞ ﺧﻮﺷﻪ، ﺳﺎﻗﻪ و ﺑﺮگ ﻣﯽﺷﻮد. ﮔﺎل ﻫﺎي اﯾﺠﺎد ﺷﺪه ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﺤﺼـﻮل ﻣـﯽﺷـﻮﻧﺪ، ﮐـﻪ اﯾـﻦ ﻣﻘﺪار ﮐﺎﻫﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد در ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺪت ﺑﯿﻤﺎري ﻓﺮق ﻣﯽﮐﻨﺪ.
ﮐﺎﻫﺶ ﻋﻤﻠﮑـﺮد در ﺳـﺎل ﻫـﺎي ﺷﯿﻮع ﺑﯿﻤﺎري ﺑﻪ 10 درﺻﺪ ﯾﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻫﻢ ﻣﯽرﺳﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻘﺪار ﺧﺴـﺎرت ﺑﺴـﺘﮕﯽ ﺑـﻪ ﻋﻮاﻣـﻞ ﻣﺘﻌـﺪدي از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﻦ ﮔﯿﺎه در ﻣﻮﻗﻊ اﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎري و ﻧﯿﺰ ﻣﺤﻞ و ﺗﻌﺪاد ﮔﺎلﻫﺎي اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در اﺛﺮ ﺑﯿﻤﺎري دارد.
اﻧﺪازه و ﻣﺤﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﮔﺎل ﻧﯿﺰ ﺗﺎﺛﯿﺮ زﯾﺎدي در ﻣﯿﺰان ﮐﺎﻫﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد دارد. ﺑﯿﻤﺎري در ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﺟﻮان ﮔﯿﺎه ﮐﻪ ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ رﺷﺪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ﺷﺪﯾﺪﺗﺮ اﺳﺖ. ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺤﺼﻮل در ﺑﻮﺗﻪﻫﺎي آﻟﻮده در ﺑﺮﺧـﯽ ﻣﻮاﻗـﻊ ﺑـﯿﺶ از 50 درﺻﺪ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﻇﻬﻮر ﮔﺎل ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد در ﺑﻼل ﮔﺎﻫﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد را ﺑﻪ 100 درﺻﺪ ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ. ﮔﺎلﻫﺎ اﺑﺘﺪا ﮐﻮﭼﮏ و ﺑﻪ اﻧﺪازه ﯾﮏ ﻧﺨﻮد ﺑﻮده وﻟﯽ ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ﺑﻪ ﻗﻄﺮ 15 ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮ ﻣﯽرﺳﻨﺪ.
ﮔﺎلﻫـﺎ اﻏﻠـﺐ در ﻧﻮك ﺧﻮﺷﻪ ذرت ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺷﻮد، وﻟﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﻧﻘﺎط دﯾﮕﺮ ﺧﻮﺷﻪ ﻧﯿﺰ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮔﺮدﻧﺪ. ﮔﺎﻫﯽ ﮐﻞ ﺑﻼل ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺎلﻫﺎي ﺳﯿﺎﻫﮏ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺎﻣﻞ ﯾﺎ ﻧﺎﻗﺺ ﺗﻮﺳـﻂ ﭘﻮﺷـﺶ ﺑـﻼل ﭘﻮﺷﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد.
ﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي آﻟﻮده ﭘﺮ از رﯾﺴﻪ ﻗﺎرچ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﮔﯿﺎه ﺗﺤﺮﯾﮏ ﺑـﻪ ﺗﻘﺴـﯿﻢ ﺑﯿﺸـﺘﺮ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد ﮔﺎل ﻣﯽﺷﻮد. ﭘﻮﺷﺶ ﺳﻔﯿﺪ ﯾﺎ ﻧﻘﺮهاي رﻧﮕﯽ ﺗﻮده اﺳﭙﻮرﻫﺎي ﮔﺎل را در ﺑـﺮ ﻣـﯽﮔﯿـﺮد.
درون ﮔﺎل ﭘﺮ از ﺗﻠﯿﻮﺳﭙﻮرﻫﺎي ﺳﯿﺎه رﻧﮓ ﻗﺎرچ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﭘﺎره ﺷﺪن ﮔﺎلﻫﺎ در ﻓﻀﺎ ﭘﺨﺶ ﺷـﺪه و ﭘﺮاﮐﻨـﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎري
راه ﺣﻞ ﻗﻄﻌﯽ ﯾﺎ روش ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﺸﺨﺼﯽ ﺑﺮاي ﮐﻨﺘﺮل اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎري وﺟﻮد ﻧﺪارد و ﻫﺮ ﯾﮏ از روشﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در زﯾﺮ اراﯾﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ، ﺗﻨﻬﺎ درﺻﺪي از ﺧﺴﺎرت را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫﺪ. ﺑﺎ اﻋﻤﺎل روشﻫﺎي زﯾﺮ ﻣﯽﺗﻮان ﺗﺎ ﺣﺪودي ﺧﺴﺎرت ﺑﯿﻤﺎري را ﮐﺎﻫﺶ داد.
1- اﺳﺘﻔﺎده از ﻫﯿﺒﺮﯾﺪﻫﺎ و وارﯾﺘﻪﻫﺎي ﻣﻘﺎوم ﻋﻤﻠﯽﺗﺮﯾﻦ و ﻣﻮﺛﺮﺗﺮﯾﻦ راه ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻤﺎري اﺳﺖ. ﻫﯿﭻ رﻗﻤﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﺼﻮن ﻧﯿﺴﺖ، اﻣﺎ ﺑﺮﺧﯽ از ﻫﯿﺒﺮﯾﺪﻫﺎي ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه ﺟﻬﺖ ﮐﺸﺖ در ﻣﺰرﻋﻪ ﺗﺎ ﺣﺪودي ﻣﻘﺎوﻣﺖ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ.
ﺗﻐﯿﯿﺮﭘﺬﯾﺮي ﺑﺎﻻي ﺑﯿﻤﺎرﮔﺮ و ﺑﺮوز ﻧﮋادﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ ﻋﻤﻼ ﮐﺎر اﺳﺘﻔﺎده از ارﻗﺎم ﻣﻘﺎوم را دﭼﺎر ﻣﺸﮑﻞ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ.
ﻧﺘﺎﯾﺞ اﺧﯿﺮ ﺑﺮرﺳﯽ واﮐﻨﺶ ﻫﯿﺒﺮﯾﺪﻫﺎي دﯾﺮرس و ﻣﺘﻮﺳﻂرس ذرت ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ رقم KSC 707 ﺟﺰو ﻣﺘﺤﻤﻞﺗﺮﯾﻦﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
رﻗﻢ ﻣﺘﻮﺳﻂ-زودرس ﺳﯿﻨﮕﻞ ﮐﺮاس 400 ﻣﻘﺎوم و ارﻗﺎم ﺳﯿﻨﮕﻞ ﮐﺮاس ﮐﺮج 705 و 706 ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﯿﻤﻪ ﻣﻘﺎوم ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ. رﻗﻢ زودرس ﺳﯿﻨﮕﻞ ﮐﺮاس 260 ﺣﺴﺎس و رﻗﻢ ﺳﯿﻨﮕﻞ ﮐﺮاس 704 ﻧﯿﻤﻪ ﺣﺴﺎس ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
ارﻗﺎم ذرت ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎري دارﻧﺪ.
2- ﺳﯿﺎﻫﮏ ذرت ﯾﮏ ﺑﯿﻤﺎري ﺑﺬرزاد ﻧﯿﺴﺖ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺑﺬور اﺛﺮ ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﻧﺪارد؛ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎري از ﺑﺬور ﺗﺠﺎري ﻗﺒﻞ از ﻋﺮﺿﻪ ﺑﻪ ﺑﺎزار ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ قارچکش و ﯾﺎ ﮔﺎﻫﯽ ﺣﺸﺮهﮐﺶ ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺣﺪودي در از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن اﺳﭙﻮرﻫﺎي اﻧﺪك ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﻄﺢ ﺑﺬر ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺗﯿﻤﺎر ﺑﺬور ﺑﺎ ﮐﺮﺑﻮﮐﺴﯿﻦ- ﺗﯿﺮام ﻓﻘﻂ از ﺟﻨﺒﻪ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و ﻣﺎﻧﻊ ﮔﺴﺘﺮش ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﯽﮔﺮدد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺎرﭼﮑﺶﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻤﺎري ﺑﺎﺷﺪ.
ﺑﯿﻤﺎري ﺳﯿﺎﻫﮏ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ذرت ﯾﮏ ﺑﯿﻤﺎري ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ ﻧﯿﺴﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺑﺬور ﺑﺎ ﻗﺎرﭼﮑﺶﻫﺎ در ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﻤﺎري در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺑﺎﻟﻎ ﻣﻮﺛﺮ ﻧﯿﺴﺖ.
ﻣﺤﻠﻮلﭘﺎﺷﯽ ﻗﺴﻤﺖ ﻫﻮاﯾﯽ ﺑﺎ ﻗﺎرﭼﮑﺶﻫﺎي ﻣﺤﺎﻓﻈﺘﯽ ﻧﯿﺰ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﻧﺪارد زﯾﺮا آﻟﻮدﮔﯽﻫﺎي ﻫﻮاﯾﯽ در ﮔﯿﺎه ﺗﻮﺳﻂ اﺳﭙﻮرﯾﺪيﻫﺎﯾﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ در ﻋﻤﻖ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﻗﯿﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﯿﺎه ﯾﺎ ﺑﯿﻦ ﻏﻼف ﺑﺮﮔﯽ و ﺳﺎﻗﻪﻫﺎ ﻗﺮار دارﻧﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ از دﺳﺘﺮس ﺳﻢ دور ﻫﺴﺘﻨﺪ.
3- ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از وارد آﻣﺪن ﺻﺪﻣﺎت ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺑﻪ ﮔﯿﺎه و ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از زﺧﻢ ﺷﺪن رﯾﺸﻪ، ﺳﺎﻗﻪ و ﺑﺮگ در ﻃﯽ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺧﺎكورزي ﺗﺎ ﺣﺪي از ورود ﺑﯿﻤﺎرﮔﺮ ﺑﻪ ﮔﯿﺎه ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﮐﺮده و در ﮐﺎﻫﺶ ﺧﺴﺎرت ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﻬﻤﯽ دارد.
4- ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺣﺸﺮاﺗﯽ ﮐﻪ در ﮔﯿﺎه اﯾﺠﺎد زﺧﻢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و اﺳﺘﻔﺎده از ارﻗﺎم ﻣﻘﺎوم ﺑﻪ اﯾﻦ ﺣﺸﺮات ﯾﮑﯽ دﯾﮕﺮ از راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﮐﺎﻫﺶ ﺧﺴﺎرت اﺳﺖ.
ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺣﺸﺮات ﺑﺎﻻ ﺑﺎﺷﺪ، در ﺟﻬﺖ ﮐﺎﻫﺶ آﻟﻮدﮔﯽ ﺣﺎﺻﻞ از زﺧﻢﻫﺎي ﺣﺸﺮات ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﻇﻬﻮر ﺳﯿﻠﮏﻫﺎي اوﻟﯿﻪ ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ﺣﺸﺮهﮐﺶﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻗﺪام ﺑﻪ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ آﻓﺖ ﺷﻮد.
5- ﮐﻮددﻫﯽ ﻣﺘﻌﺎدل و ﭘﺮﻫﯿﺰ از ﻣﺼﺮف ﺑﯽروﯾﻪ ﮐﻮد ازﺗﻪ؛ وﻗﺘﯽ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ رﺳﯿﺪه و ﺑﺎﻟﻎ و ﺳﺨﺖ ﺷﺪ، ﻗﺎرچ ﻋﺎﻣﻞ ﺳﯿﺎﻫﮏ ﻗﺎدر ﺑﻪ آﻟﻮده ﮐﺮدن اﯾﻦ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎ ﻧﯿﺴﺖ.
دادن ﮐﻮد ﻣﮑﺮر و ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﺑﺨﺼﻮص ﮐﻮدﻫﺎي ازﺗﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮد ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﮔﻮﺷﺘﯽ و آﺑﺪار ﺟﺪﯾﺪ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺎرﭼﯽ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ دارﻧﺪ.
ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺷﺪت و ﻣﯿﺰان ﺑﯿﻤﺎري در اﯾﻦ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ. ﺧﺎكﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺳﺮﺷﺎر از ﮐﻮد ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﺤﯿﻂ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ و ﺟﻮاﻧﻪزﻧﯽ اﺳﭙﻮرﻫﺎي ﺳﯿﺎﻫﮏ و ﺗﺸﺪﯾﺪ ﺑﯿﻤﺎري در ﻓﺼﻞ زراﻋﯽ ﺑﻌﺪي ﺷﻮﻧﺪ.
از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﮔﯿﺎﻫﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﻨﺶ ﮐﻤﺒﻮد ﮐﻮد و ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ﻫﻢ ﻣﺴﺘﻌﺪ آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻣﺼﺮف ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﻮد ﻓﺴﻔﺎﺗﻪ ﻣﯿﺰان وﻗﻮع ﺑﯿﻤﺎري را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫﺪ. همچنین می توان با تغذیه از کودهای فرموله شده بر اساس نیاز ذرت و تقویت بنیه گیاه وقوع بیماری را کاهش داد
اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﻮد ﺣﯿﻮاﻧﺎﺗﯽ ﮐﻪ از ﺑﺬور آﻟﻮده ﺑﻪ ﺳﯿﺎﻫﮏ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ، ﻣﻮﺟﺐ ﮔﺴﺘﺮش و ﭘﺮاﮐﻨﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﯽﮔﺮدد.
6- ﺗﻨﺎوب زراﻋﯽ ﺑﺎ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻏﯿﺮ ﻣﯿﺰﺑﺎن ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ، ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻪ ﺳﺎﻟﻪ ﺗﺎ ﺣﺪي ﻣﯿﺰان زادﻣﺎﯾﻪ ﻗﺎرچ را در ﺧﺎك ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻮاﻫﺪ داد و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺷﺪت ﺑﯿﻤﺎري را در ﻓﺼﻞ زراﻋﯽ ﺑﻌﺪي ﮐﻤﺘﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ.
ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﺑﻮدن اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎرﮔﺮ روي ذرت در ﺑﺴﯿﺎري از ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﯽﺗﻮان از ﮔﯿﺎﻫﺎن زراﻋﯽ دﯾﮕﺮ ﻣﺘﻌﺎرف در ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺼﻮرت ﻣﺘﻨﺎوب ﺑﺎ ذرت اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد.
7- ﺷﺨﻢ ﻋﻤﯿﻖ و ﻣﺪﻓﻮن ﮐﺮدن ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ آﻟﻮده ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺪﻓﻮن ﺷﺪن اﺳﭙﻮرﻫﺎي زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬران ﺷﺪه و ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ آﻟﻮدﮔﯽ در ﻓﺼﻞ ﮐﺸﺖ ﺑﻌﺪي ﻣﯽﺷﻮد.
8- ﺟﻤﻊآوري ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎه آﻟﻮده ﻧﯿﺰ در ﺟﻬﺖ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺰان آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ.
9- ﺧﺴﺎرت ﻧﺎﺷﯽ از ﻋﻠﻒ ﮐﺶﻫﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺸﺪﯾﺪ آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﯽﺷﻮد. اﮔﺮ علفکشﻫﺎ درﺳﺖ و ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﺸﻮﻧﺪ، ﺑﺎ وارد ﮐﺮدن ﺗﻨﺶ و ﺧﺴﺎرت ﺑﻪ ﮔﯿﺎه ﻣﻮﺟﺒﺎت ﺗﺸﺪﯾﺪ ﺑﯿﻤﺎري را ﻧﯿﺰ ﻓﺮاﻫﻢ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد.
ﺗﻨﺶﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ اﻣﮑﺎن ﺑﺮوز آﻟﻮدﮔﯽ را ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎﯾﺪ از ﺑﺮوز ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﻨﺶ زا در ﻃﻮل دوره رﺷﺪ و ﻧﻤﻮ ذرت ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﮐﺮد.
10- در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺰارع ﮐﻮﭼﮏ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺬر ﻣﯽﺗﻮان ﻗﺒﻞ از اﯾﻦﮐﻪ ﮔﺎلﻫﺎ ﺷﮑﺎﻓﺘﻪ و ﭘﺎره ﺷﻮﻧﺪ، آنﻫﺎ را ﺑﺎ دﺳﺖ ﺟﻤﻊآوري ﮐﺮد و ﺳﻮزاﻧﺪ.
اﻟﺒﺘﻪ در ﯾﮏ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﯾﻦ ﮐﺎر در ﺳﻄﺢ ﮐﻠﯿﻪ ﻣﺰارع ﮐﻮﭼﮏ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺬر ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد ﺗﺎ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ آﯾﺪ. ﺑﺪﯾﻬﯽ اﺳﺖ اﯾﻦ ﮐﺎر در ﺳﻄﻮح وﺳﯿﻊ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا ﻧﯿﺴﺖ.
11- رﻋﺎﯾﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺖ زراﻋﯽ در ﻣﺰرﻋﻪ؛ اﺑﺰار آﻻت ﮐﺸﺎورزي ﻧﯿﺰ در ﮔﺴﺘﺮش ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ. در ﺣﯿﻦ ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺎ ﮐﻤﺒﺎﯾﻦ اﺳﭙﻮرﻫﺎ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺎد ﭘﺨﺶ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و از ﻣﺰرﻋﻪاي ﺑﻪ ﻣﺰرﻋﻪ دﯾﮕﺮ ﻣﯽروﻧﺪ.
اﺳﭙﻮرﻫﺎي ﺳﯿﺎﻫﮏ ﺗﻮﺳﻂ آبﻫﺎي زﻫﮑﺸﯽ زﻣﯿﻦ آﻟﻮده ﻧﯿﺰ ﺟﺎﺑﺠﺎ ﺷﺪه و ﻣﻮﺟﺐ ﮔﺴﺘﺮش آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
وجود زخم خرمایی رنگ روی برگ ذرت نشانه چیست؟
ﺑﻼﯾﺖ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺑﺮگ ذرت (Southern Corn Leaf Blight)
از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ذرت در ﻣﺎزﻧﺪران، ﮔﻠﺴﺘﺎن و ﮔﯿﻼن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺳﻪ ﻧﮋاد اﯾﻦ ﻗﺎرچ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﮋاد O، Tو .C ﻧﮋاد T و ﻧﮋاد C ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﺧﺘﺼﺎﺻﺎ روي ذرت ﺑﺎ ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳﻢ ﻧﺮ عقیم T و ﺳﯿﺘﻮﭘﻼﺳﻢ ﻧﺮ عقیم C ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰا ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري
ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺟﻨﺴﯽ ﻗﺎرچ Cochliobolus heterostrophus و در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻏﯿﺮ ﺟﻨﺴﯽ ﻗﺎرچ Bipolaris maydis میباشد.
ﻋﻼﯾﻢ ﺑﯿﻤﺎري
زﺧﻢﻫﺎي ﮐﺸﯿﺪه ﺧﺮﻣﺎﯾﯽ رﻧﮓ ﺑﯿﻦ رﮔﺒﺮگﻫﺎي ﺑﺮگﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد. ﺟﺪاﯾﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺎرچ زﺧﻢﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﻧﺪازهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﻧﮋاد O ﺗﻮﻟﯿﺪ زﺧﻢﻫﺎي ﻃﻮﯾﻞ ﺧﺮﻣﺎﯾﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺣﺎﺷﯿﻪ ﻗﻬﻮهاي روي ﺑﺮگﻫﺎ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
ﺗﻮﺳﻌﻪ زﺧﻢﻫﺎ روي اﯾﻨﺒﺮد ﻻﯾﻦﻫﺎ و ﻫﯿﺒﺮﯾﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ذرت ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ. لکهﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ وﺳﺒﺐ ﺳﻮﺧﺘﮕﯽ و از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮگ ﺷﻮد. ﺷﺪت ﺑﯿﻤﺎري در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮔﺮده اﻓﺸﺎﻧﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ.
در اﮐﺜﺮ ﻣﺰارع ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻼﯾﻢ ﺑﯿﻤﺎري ﺑﺼﻮرت ﻟﮑﻪﻫﺎي ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي ﻣﺘﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻗﻬﻮهاي روي ﺑﺮگﻫﺎ ﻗﺎﺑﻞ روﯾﺖ اﺳﺖ.
اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﻮﺟﺐ اﯾﺠﺎد ﺧﺴﺎرت و زﺧﻢ ﺷﺪن ﺑﺮگ ﺷﺪه و اﮔﺮ ﻧﻮاﺣﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪاي از ﺑﺮگ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮود، ﻣﯿﺰان ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﯿﺎه ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ.
اﻧﺪامﻫﺎي ﺑﺎردﻫﯽ و ﯾﺎ اﺳﭙﻮرﻫﺎي ﻗﺎرچ ﻣﻌﻤﻮﻻ روي ﻟﮑﻪﻫﺎ و ﻧﺴﻮج آﻟﻮده ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﻧﻘﺎط آﻟﻮده ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﻮﺳﻂ اﯾﻦ اﺳﭙﻮرﻫﺎ ﮐﺎﻣﻼ ﺗﯿﺮه ﺷﻮد.
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎري
1- ﮐﺎﺷﺖ ﻫﯿﺒﺮﯾﺪﻫﺎي ﻣﻘﺎوم؛
2- ﺷﺨﻢ و ﻣﺪﻓﻮن ﮐﺮدن ﺑﻘﺎﯾﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ آﻟﻮدﮔﯽ اوﻟﯿﻪ را ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ. ﮐﺎﻫﺶ ﺷﺨﻢ ﻧﯿﺰ ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ.
3- اﺳﺘﻔﺎده از قارچکش ﺳﻪ ﺗﺎ ﭼﻬﺎر ﻣﺮﺗﺒﻪ از ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ذرتﻫﺎ در ﺣﺪود 50 ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮ ارﺗﻔﺎع دارﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﻮﻗﻊ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺳﻨﺒﻠﻪ ﻣﺎده، در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺬر ﻗﺒﻞ از اﭘﯿﺪﻣﯽ ﺑﯿﻤﺎري ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮔﺮدد.
4- ﺗﻨﺎوب زراﻋﯽ ﺑﺎ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻏﯿﺮ ﻣﯿﺰﺑﺎن.
چرا برگهای ذرت زرد و پژمرده شده و میمیرند؟
ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺑﺬر و ﻣﺮگ ﮔﯿﺎﻫﭽﻪ ذرت
ایکی از مهمترین بیماریهای ذرت کهدر اواﯾﻞ ﻓﺼﻞ رﺷﺪ ﺻﺪﻣﺎت ﺟﺒﺮان ﻧﺎﭘﺬﯾﺮي ﺑﻪ ﮔﯿﺎه وارد ﺳـﺎﺧﺘﻪ و ﺳـﺒﺐ اﻓـﺖ ﺷﺪﯾﺪ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﯽﺷﻮد.
ﺑﺬر ذرت ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻌﺪادي از ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰاي ﺧﺎﮐﺰاد ﯾـﺎ ﺑـﺬرزاد ﻣـﻮرد ﺣﻤﻠـﻪ ﻗـﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺑﺬر و ﻣﺮگ ﮔﯿﺎﻫﭽﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
آﻟﻮدﮔﯽ ﺷﺪﯾﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺮگ ﺟﻨﯿﻦ ﺑﺬر ﻗﺒﻞ از ﺟﻮاﻧﻪ زدن و ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺑﺬر ﻣﯽﮔﺮدد. آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺎرﭼﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﮔﯿﺎﻫﭽﻪﻫﺎي ذرت را ﻗﺒﻞ ﯾﺎ ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﻮر ﻧﯿﺰ ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮار دﻫﺪ.
ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري
ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري ﺑﺮﺧﯽ ﻗﺎرچﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺟﻨﺲﻫﺎی Stenocarpella (Diplodia)، Pythium، Rhizoctonia و Fusarium میﺑﺎﺷﺪ.
ﻋﻠﺖ اﺻﻠﯽ ﺳﺒﺰ ﻧﺸﺪن ﯾﺎ ﺿﻌﯿﻒ ﻣﺎﻧﺪن ﮔﯿﺎﻫﭽﻪﻫﺎ ﺳﻪ ﮔﻮنه Pythium ultimum، P. arrhenomanesو Fusarium roseum var. culmorum ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
ﻋﻼﯾﻢ ﺑﯿﻤﺎري
ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي ﺑﯿﻤﺎري ﺷﺎﻣﻞ زردي، ﭘﮋﻣﺮدﮔﯽ و ﻣﺮگ ﺑﺮگﻫﺎ اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻋﻼﯾﻢ ﮔﺎﻫﯽ ﺑﺎ زﺧﻢﻫﺎي ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ، ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ، ﺗﻨﺶﻫﺎي ﻣﺤﯿﻄﯽ ﯾﺎ ﺧﺴﺎرت ﺣﺸﺮات اﺷﺘﺒﺎه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ.
ﮐﻤﯽ رﺷﺪ و ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺑﻮﺗﻪﻫﺎ ﺑﺼﻮرت ﭘﺮاﮐﻨﺪه در ﻣﺰرﻋﻪ ﯾﺎ ﺑﺼﻮرت ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻮاﺣﯽ داﯾﺮهاي را در ﻣﺰرﻋﻪ ﻓﺮا ﻣﯽﮔﯿﺮد.
ﺑﺮﺧﯽ ﻋﻼﯾﻢ اﺧﺘﺼﺎﺻﯽﺗﺮ ﺑﯿﻤﺎري ﺷﺎﻣﻞ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺑﺬر، ﭘﮋﻣﺮدﮔﯽ و ﻣﺮگ ﮔﯿﺎﻫﭽﻪ، ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ ﺑﺮگﻫﺎ ﺑﻪ ﻗﺮﻣﺰ و زرد، زﺧﻢﻫﺎي ﻗﻬﻮهاي- ﻗﺮﻣﺰ ﺗﺎ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي در ﻗﺴﻤﺖ رﯾﺸﻪ، کلئوﭘﺘﯿﻞ ﻧﺮم و ﺑﯽرﻧﮓ، ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﻧﺮم ﻣﺰوﮐﻮﺗﯿﻞ ﻧﺰدﯾﮏ ﺳﻄﺢ ﺧﺎك و آبﺳﻮﺧﺘﮕﯽ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﭽﻪ، ﻣﺮگ اﻧﺘﻬﺎي ﺑﺮگﻫﺎ و زﺧﻢﻫﺎي آبﺳﻮﺧﺘﻪ ﺑﯽرﻧﮓ روي ﻣﺰوﮐﻮﺗﯿﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎري
1- ﮐﺸﺖ ذرت در ﺧﺎك ﺑﺎ دﻣﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮ از 13-10 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد
2- اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺬور ﺗﯿﻤﺎر ﺷﺪه ﺑﺎ ﻗﺎرﭼﮑﺶ؛ ﻫﺮﭼﻨﺪ اﯾﻦ ﻗﺎرﭼﮑﺶﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﺛﺮ را ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ در دو ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻌﺪ از ﮐﺸﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ رﻃﻮﺑﺖ و دﻣﺎي ﺧﺎك دارﻧﺪ.
3- دو ﮔﺮوه اﺻﻠﯽ ﻗﺎرچکش در دﻧﯿﺎ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﮔﺮوه اول ﺷﺎﻣﻞ آﭘﺮون اﯾﮑﺲ ال، آﻟﮋﯾﻨﺎس و آﭘﺮون ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎراﯾﯽ را علیه Pythium دارﻧﺪ.
ﮔﺮوه دوم ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺎﮐﺴﯿﻢ، ﮐﺎﭘﺘﺎن و داﯾﻨﺴﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻋﻠﯿﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﺑﯿﻤﺎرﮔﺮﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ.
4- اﻓﺰودن ﺳﯿﻠﯿﮑﻮن ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻮل ﻏﺬاﯾﯽ ﮔﯿﺎه ذرت ﺑﻄﻮر ﮐﺎرآﻣﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﮐﻨﺘﺮل آﻟﻮدﮔﯽ ﻗﺎرچ P. aphanidermatum میﺷﻮد.
رﺳﻮب ﺳﯿﻠﯿﮑﻮن در دﯾﻮاره ﺳﻠﻮلﻫﺎي ﺑﺮگ و رﯾﺸﻪ و ﺑﺎﻓﺖ آوﻧﺪي ﺑﺼﻮرت ﯾﮏ ﺳﺪ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ رﺧﻨﻪ ﻗﺎرچ ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﺳﯿﻠﯿﮑﻮن ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي دﻓﺎﻋﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻨﺶ زﻧﺪه و اﻟﻘﺎي ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﮐﺘﺴﺎﺑﯽ در ﮔﯿﺎه ﻣﯽﺷﻮد.
5- زﻫﮑﺶ ﻣﻨﺎﺳﺐ زﻣﯿﻦ: اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎ در زﻣﯿﻦﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ زﻫﮑﺶ ﺿﻌﯿﻒ دارﻧﺪ و ﺧﺎك ﻓﺸﺮده و ﻣﺮﻃﻮب اﺳﺖ، ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺎﯾﻊ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
6- ﻧﺎﺑﻮد ﮐﺮدن ﺳﺎﻗﻪﻫﺎي ﮔﯿﺎﻫﯽ آﻟﻮده ﮐﺸﺖ ﻗﺒﻠﯽ.
7- ﺗﻨﺎوب ﺑﺎ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻏﯿﺮ ﻣﯿﺰﺑﺎن.
وجود لکه های نکروزه موزاییک مانند روی برگ ذرت نشانه چیست؟
یکی از بیماریهای ذرت که منشا آن ویروس استوﯾﺮوس ﻣﻮزاﯾﯿﮏ ﮐﻮﺗﻮﻟﮕﯽ ذرت (MDMV) است.
ﭘـﻮﺗﯽوﯾـﺮوس ﻣﻮزاﯾﯿـﮏ ﮐﻮﺗـﻮﻟﮕﯽ ذرت (Maiz Dwanf Mosaic Virus=MDMV) داراي ﮔﺴـﺘﺮش ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺳﺖ. از ﺷﻤﺎل و ﺟﻨﻮب آﻣﺮﯾﮑﺎ، اروﭘﺎ، آﻓﺮﯾﻘﺎ، و آﺳﯿﺎ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ.
اﯾـﻦ وﯾـﺮوس در اﯾـﺮان ﻧﯿـﺰ وﺟﻮد دارد و داراي اﻫﻤﯿﺖ اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدي اﺳﺖ. وﯾﺮوس ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري داراي ﭘﻨﺞ ﺳﻮﯾﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ، ﺳﺮوﻟﻮژﯾﮑﯽ و ﺗﻮاﻟﯽ ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪي ﺑﺎﻫﻢ ﻓﺮق دارﻧﺪ.
ﭼﺮﺧﻪ زﻧﺪﮔﯽ
ﺷﺘﻪﻫﺎ ﻧﺎﻗﻞ اﯾﻦ وﯾﺮوس ﻫﺴﺘﻨﺪ. راﺑﻄﻪ وﯾﺮوس ﺑﺎ ﻧﺎﻗﻠﯿﻦ ﺑﺼﻮرت ﻏﯿﺮﭘﺎﯾﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﭘﺎﻧﺰده ﮔﻮﻧﻪ ﺷﺘﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ وﯾﺮوس ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري را ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﻨﻨﺪ. ﺑﻪ ﻣﻘﺪار اﻧﺪﮐﯽ ﺑﺎ ﺑﺬر ﯾﺎ ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺮگﻫﺎي ﻣﺠﺎور در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﻮد.
ﺷﺮاﯾﻂ دﻣﺎﯾﯽ ﻣﻌﺘﺪل ﺗﺎ ﮔﺮم ﻣﺴﺎﻋﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﯿﻤﺎري اﺳﺖ. زﻣﺴﺘﺎنﮔﺬراﻧﯽ وﯾﺮوس در ﻣﯿﺰﺑﺎنﻫﺎي واﺳﻂ اﺳﺖ. داﻣﻨﻪ ﻣﯿﺰﺑﺎﻧﯽ وﯾﺮوس ﺷﺎﻣﻞ ذرت، ﺟﺎﻧﺴﻮن ﮔﺮاس و ﺳﻮرﮔﻮم اﺳﺖ و ﮔﯿﺎﻫﺎن ﭘﻬﻦﺑﺮگ را آﻟﻮده ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ.
ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺟﺎﻧﺴﻮن ﮔﺮاس آﻟﻮده در ﻣﺠﺎور ﻣﺰرﻋﻪ ﺑﺎﺷﺪ، آﻟﻮدﮔﯽ ﮔﺴﺘﺮش ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ. ﻋﻼﺋﻢ ﺑﯿﻤﺎري ﺷﺶ روز ﭘﺲ از اﯾﻦ ﮐﻪ ﺷﺘﻪ از ذرت ﺗﻐﺬﯾﻪ و وﯾﺮوس را ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﺮد، ﺑﺮوز ﻣﯽﮐﻨﺪ. اﻧﺘﺸﺎر ﺑﯿﻤﺎري از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﺬر ﻫﻢ اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ.
ﻋﻼﺋﻢ ﺑﯿﻤﺎري
ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪﺻﻮرت ﻟﮑﻪﻫﺎي ﮐﻠﺮوﺗﯿﮏ روي ﺑﺮگ آﻏﺎز ﻣﯽﺷﻮد و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎً اﻟﮕﻮي ﻣﻮزاﯾﯿﮑﯽ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯽﮔﯿﺮد.
در ﺑﺮگﻫﺎي ذرت ﻣﻮزاﯾﯿﮏ در ﻗﺎﻋﺪه ﺑﺮگ ﺑﻪﺻﻮرت ﻟﮑﻪاي روﺷﻦ در اﺑﺘﺪا ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽآﯾﺪ و ﺑﻌﺪاً در ﺣﯿﻦ رﺷﺪ ﺑﺮگ ﺑﻪﺻﻮرت ﻧﻮارﻫﺎي زرد اﻣﺘﺪاد ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ.
ﻣﯿﺎﻧﮕﺮهﻫﺎي ﺑﺎﻻﯾﯽ ﮐﻮﺗﺎهﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮد. ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺧﻮﺷﻪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ آن ﮐﻨﺪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﮔﯿﺎه ﻣﯽﮔﺮدد.
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎري
1- اﺳﺘﻔﺎده از ﻫﯿﺒﺮﯾﺪﻫﺎي ﻣﻘﺎوم در ﺻﻮرت وﺟﻮد و دﺳﺘﺮﺳﯽ ﮐﺸﺎورزان ﻣﻨﻄﻘﻪ
2- ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺣﺸﺮه ﻧﺎﻗﻞ وﯾﺮوس
3- اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻠﻒﮐﺶ ﺑﺮاي ﻧﺎﺑﻮدي ﺟﺎﻧﺴﻮن ﮔﺮاس؛ اﯾﻦ ﮔﯿﺎه ﺑﻪﻋﻨﻮان ﭘﻨﺎﻫﮕﺎه وﯾﺮوس ﻋﻤﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﺎ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن ﮔﯿﺎه در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻋﻤﻼً از ﮔﺴﺘﺮش ﺑﯿﻤﺎري ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻣﯽﺷﻮد. اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ در ﮐﻞ ﺳﻄﺢ ﻣﻨﻄﻘﻪ آﻟﻮده اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﺗﺎ ﮐﺎراﯾﯽ آن ﺑﺎﻻﺗﺮ رود.
4- ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي ﮐﺸﺖ در ﻣﻨﺎﻃﻖ آﻟﻮده ﺑﻪ ﻧﺤﻮي ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اوج ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺣﺸﺮه ﻧﺎﻗﻞ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﻇﻬﻮر ﮔﯿﺎﻫﭽﻪﻫﺎي ذرت ﻧﺒﺎﺷﺪ.
وجود برجستگی روی دم برگ ذرت نشانه چیست؟
وﯾﺮوس ﮐﻮﺗﻮﻟﮕﯽ زﺑﺮ ذرت (MRDV)
ﯾﮑﯽ از ﺷﺪﯾﺪﺗﺮﯾﻦ اﭘﯿﺪﻣﯽﻫﺎي اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎري در ﺷﻤﺎل ﻓﺎرس اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده اﺳﺖ. رﯾﻮوﯾﺮوس (ﻓﯿﺠﯽوﯾﺮوس) ﮐﻮﺗﻮﻟﮕﯽ زﺑﺮ ذرت (Maize Rough Dwarf Fijivirus=MRDV) اﺑﺘﺪا از ﺷﻤﺎل اﯾﺘﺎﻟﯿﺎ ﮔﺰارشﺷﺪه اﺳﺖ.
اﯾﻦ وﯾﺮوس ﺑﺎﻋﺚ ﺧﺴﺎرت اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﻪ ﮔﯿﺎه ذرت ﻣﯽﺷﻮد. وﯾﺮوس ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري در ﺳﺎلﻫﺎي ﺑﻌﺪ از دﯾﮕﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰ ﮔﺰارش ﺷﺪ. در اﯾﺮان ﻧﯿﺰ از ﺳﺎلﻫﺎ ﭘﯿﺶ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ و ﺧﺴﺎرت ﺟﺪي در ذرتﮐﺎريﻫﺎي ﮐﺸﻮر وارد ﻣﯽﮐﺮده اﺳﺖ.
اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎري ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ و اﻗﺘﺼﺎديﺗﺮﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ذرت ﺑﻪوﯾﮋه در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ اﺳﺘﺎن ﻓﺎرس اﺳﺖ، و ازﺟﻤﻠﻪ ﺷﺎﯾﻊﺗﺮﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي وﯾﺮوﺳﯽ ذرت در اﺻﻔﻬﺎن ﻧﯿﺰ اﺳﺖ. اﻫﻤﯿﺖ اﯾﻦ وﯾﺮوس در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﮔﺮم ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺧﻨﮏ اﺳﺖ.
ﻋﻼﺋﻢ ﺑﯿﻤﺎري
ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎي ﺑﯿﻤﺎري ﺷﺎﻣﻞ ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺎﻧﺪن ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﯿﺎﻧﮕﺮهﻫﺎ، ﮐﻮﺗﻮﻟﮕﯽ ﺷﺪﯾﺪ ﺑﻮﺗﻪﻫﺎ، راﺳﺖ اﯾﺴﺘﺎدن ﺑﺮگﻫﺎ، وﺟﻮد ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﯽﻫﺎي رﯾﺰ روي دم ﺑﺮگﻫﺎ و ﭘﺸﺖ ﺑﺮگﻫﺎ، ﺣﺎﻟﺖ رﻧﮓﭘﺮﯾﺪﮔﯽ در ﺑﺮگﻫﺎي ﺟﻮان اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﮔﯿﺎه و ﺳﺎﻗﻪﻫﺎي ﺿﺨﯿﻢ اﺳﺖ.
ﭼﺮﺧﻪ ﺑﯿﻤﺎري
اﻧﺘﻘﺎل وﯾﺮوس ﺑﻪوﺳﯿﻠﻪ زﻧﺠﺮك اﺳﺖ. ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺎﻗﻞ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﮐﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺑﺮاي اﯾﻦ وﯾﺮوس ﻣﺸﺨﺺﺷﺪه، Laodelphax striatellus اﺳﺖ. وﯾﺮوس داﺧﻞ ﺑﺪن ﺣﺸﺮه ﻧﺎﻗﻞ ﺗﮑﺜﯿﺮ ﻣﯽﺷﻮد.
ﻣﯿﺰﺑﺎن ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪﺷﺪه وﯾﺮوس ذرت اﺳﺖ. ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ وﯾﺮوس ﻣﯿﺰﺑﺎنﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ دﯾﮕﺮي ﻧﯿﺰ در ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﺮاﻣﯿﻨﻪ داﺷﺘﻪ باشد.
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎري
1- اﺳﺘﻔﺎده از ﻫﯿﺒﺮﯾﺪﻫﺎي ﻣﻘﺎوم
2- ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺣﺸﺮه ﻧﺎﻗﻞ
3- ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺗﺎرﯾﺦ ﮐﺎﺷﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﺴﺰاﯾﯽ ﺑﺮ درﺻﺪ آﻟﻮدﮔﯽ دارد
وﯾﺮوس ﻣﻮزاﯾﯿﮏ اﯾﺮاﻧﯽ ذرت (IMMV)
اﯾﻦ وﯾﺮوس در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﮐﺸﻮر ﺑﻪوﯾﮋه اﺳﺘﺎنﻫﺎي ﮔﻠﺴﺘﺎن و ﻣﺎزﻧﺪران ﺧﺴﺎرت زﯾﺎدي در ﻣﺰارع ذرت اﯾﺠﺎد ﮐﺮده اﺳﺖ. اﯾﻦ وﯾﺮوس ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر از اﺳﺘﺎن ﻓﺎرس ﮔﺰارشﺷﺪه اﺳﺖ و ﺗﺎﮐﻨﻮن ﺧﺴﺎرات زﯾﺎدي ﺑﻪ ذرت ﮐﺎريﻫﺎي ﮐﺸﻮر وارد ﮐﺮده اﺳﺖ. ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﯾﻦ وﯾﺮوس ﺑﻮﻣﯽ اﯾﺮان ﺑﺎﺷﺪ.
ﻋﻼﺋﻢ
ﻋﻼﺋﻢ وﯾﺮوس ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺎﻫﺶ رﺷﺪ، ﺑﺮوز ﻣﻮزاﯾﯿﮏ زرد و ﮐﻠﺮوﺗﯿﮏ روي رﮔﺒﺮگﻫﺎ ﺑﻪﺻﻮرت ﺧﻄﻮط ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ و ﻧﺎﭘﯿﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ.
ﭼﺮﺧﻪ ﺑﯿﻤﺎري
ﻣﻨﺸﺄ وﯾﺮوس ﮔﯿﺎه ﻗﯿﺎق اﺳﺖ. ﻧﺎﻗﻞ وﯾﺮوس، زﻧﺠﺮكﻫﺎی Laodelphax striatellusو Unkanodes tanasijevici اﺳﺖ.
ﻃﻐﯿﺎن اﯾﻦ زﻧﺠﺮك در ﺳﺎلﻫﺎي اﺧﯿﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﯿﻮع و اﭘﯿﺪﻣﯽ ﺷﺪن اﯾﻦ وﯾﺮوس در اﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻓﺎرس و اﺻﻔﻬﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺧﺴﺎرات ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدي ﺑﺮﺟﺎي ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
ﻋﻼوه ﺑﺮ ذرت، ﮔﻨﺪم، ﺑﺮﻧﺞ، ﺟﻮ و ﺑﺮﺧﯽ ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﺮاﻣﯿﻨﻪ را ﻧﯿﺰ آﻟﻮده ﻣﯽﮐﻨﺪ.
ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎري
1- اﺳﺘﻔﺎده از ﻫﯿﺒﺮﯾﺪﻫﺎي ﻣﻘﺎوم:
2- ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺣﺸﺮه ﻧﺎﻗﻞ
3- از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن ﻣﯿﺰﺑﺎنﻫﺎي واﺳﻂ وﯾﺮوس
4- اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺎرﯾﺦ ﮐﺸﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ